Στενή- Steni. ΑΧωριό της επαρχίας Πάφου, περί τα 7 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του χωριού Πόλη.
Ο οικισμός είναι κτισμένος σε μέσο υψόμετρο 160 μέτρων, διασχίζεται δε από το ρυάκι Μιρμικόφου. Το ανάγλυφο στην περιοχή του χωριού έχει μια γενική κλίση από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Το υψόμετρο από τα 495 μέτρα στην τοποθεσία Κοκκινόβουππος κοντά στα ανατολικά του σύνορα, μειώνεται στα 160 μέτρα κοντά στον οικισμό και στα 60 μέτρα κοντά στα δυτικά του σύνορα.
Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκωσίας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, κροκάλες και ψαμμιτικές μάργες), οι υφαλογενείς ασβεστόλιθοι του σχηματισμού Κορωνιάς, οι άργιλλοι του σχηματισμού Μονής, οι λάβες, οι προσχώσεις των αναβαθμίδων, και οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ξερορεντζίνες, ασβεστούχα εδάφη, φαιοχώματα και προσχωσιγενή εδάφη.
Η Στενή δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 570 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή της καλλιεργούνται τα σιτηρά, τα νομευτικά φυτά, τα κουκιά, ο καπνός, τα εσπεριδοειδή (πορτοκαλιές και λεμονιές), οι αμυγδαλιές, οι ελιές, οι χαρουπιές, οι αχλαδιές και λίγα αμπέλια επιτραπέζιων ποικιλιών.
Η κτηνοτροφία είναι πολύ περιορισμένη και διεξάγεται πάνω σε οικιακή βάση.
Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Στενή συνδέεται στα βόρεια με το γειτονικό χωριό Άγιος Ισίδωρος (περί το 0,5 χμ.), στα βορειοδυτικά με το χωριό Πόλη και στα νοτιοανατολικά με το χωριό Περιστερώνα (περί τα 3,5 χμ.).
Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού, έχουν ως ακολούθως:
Χρονολογία | Κάτοικοι |
---|---|
1881 | 115 |
1891 | 138 |
1901 | 164 |
1911 | 166 |
1921 | 196 |
1931 | 205 |
1946 | 232 |
1960 | 205 |
1973 | 149 |
1976 | 140 |
1982 | 132 |
1992 | 100 |
2001 | 105 |
2011 | 173 |
2021 | 161 |
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό δεν αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές. Η ονομασία του οφείλεται στη μορφολογία της περιοχής στην οποία βρίσκεται το χωριό, και υποδηλώνει στενή θέση μέσα σε στενή κοιλάδα. Υπάρχουν πολλά σχετικά τοπωνύμια σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, όπως Στενή, Στενός, Στενώματα κ.α. Περί τα 3 χμ. από το χωριό βρίσκονται τα ερείπια του μοναστηριού της Παναγίας Χρυσολάκουρνας που φαίνεται ότι είχε ακμάσει κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον άγιο Τρύφωνα.
Βλέπε λήμμα: Παναγία Χρυσολάρκουρνα, Στενή
Στην περιοχή του χωριού, και συγκεκριμένα κοντά στο μοναστήρι της Χρυσολάκουρνας, υπάρχει αρχαιολογικός χώρος. Συνεπώς η περιοχή ήταν κατοικημένη από τα αρχαία χρόνια. Υπάρχουν αρκετοί τάφοι των Ελληνιστικών χρόνων. Είναι δε πιθανό το μοναστήρι να κτίστηκε στη θέση αρχαίου ειδωλολατρικού ναού.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια