Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Η Κύπρος συνδέθηκε αεροπορικώς με τον έξω κόσμο πριν από το 1930, ωστόσο η πρώτες εβδομαδιαίες αεροπορικές γραμμές άρχισαν το 1930 με τις Αιγυπτιακές Αερογραμμές MISR AIRLINES. Αργότερα οι  βασικές αεροπορικές συγκοινωνίες διεξάγονταν από τις Κυπριακές Αερογραμμές που συνέδεαν την Κύπρο με την Ελλάδα, την λοιπή Ευρώπη, την Μέση Ανατολή, και κατ' ακολουθίαν, με ολόκληρο τον κόσμο, με τακτικά δρομολόγια για τη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων. Εκτός από τις Κυπριακές Αερογραμμές, πολλές ξένες αεροπορικές εταιρείες εκτελούσαν τακτικά δρομολόγια προς, από και μέσω αρχικά του αεροδρομίου Λευκωσίας και μετά το 1974 μέσω των αεροδρομίων αρχικά της Λάρνακας και στη συνέχεια της Πάφου.

Στον τομέα των αεροπορικών υπηρεσιών και συγκοινωνιών, η Κύπρος έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες με 51 χώρες μερικές εκ των οποίων είναι οι ακόλουθες: Ελλάδα, Σουηδία, Νορβηγία και Δανία (1963), Σοβιετική Ένωση, Ουγγαρία, Βέλγιο και Συρία (1964), Βουλγαρία (1965), Τσεχοσλοβακία (1967), Αίγυπτο και Ολλανδία (1969), Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, Ζαμβία, Πολωνία και Μαλάουϊ (1971), Ιταλία (1972), Ρουμανία (1973), Μάλτα (1975), Ιορδανία και Γιουγκοσλαβία (1976), Κουβέιτ (1977), Λιβύη (1978) και Ομάν (1982). 

Οι διεθνείς εξελίξεις στη συνέχεια, όπως για παράδειγμα η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, διαφοροποίησαν αλλά και επεξέτειναν τον πιο πάνω κατάλογο των 24 χωρών. Μέχρι και το 2003 η Κύπρος είχε υπογράψει διμερείς συμφωνίες με 50 συνολικά χώρες και είχε μονογράψει άλλες 16 με ισάριθμες χώρες. Με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1.5.2004) καταργήθηκε το καθεστώς των διμερών συμφωνιών για τις χώρες- μέλη. Ως εκ τούτου, σήμερα δεν ισχύουν οι 26 από τις πιο πάνω συμφωνίες εφόσον υφίσταται πλήρης φιλελευθεροποίηση για δρομολόγια εντός των ορίων της Ένωσης.

Κατά τα τελευταία χρόνια του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21^ου διάφορες δυσμενείς εξελίξεις και συγκυρίες επηρέασαν αρνητικά την όλη αεροπορική κίνηση από, προς και μέσω Κύπρου. Γεγονότα όπως ο πόλεμος στο Ιράκ, οι κρίσεις στη Μ. Ανατολή, η διεθνής οικονομική ύφεση, η διεθνής τρομοκρατία, είχαν αρνητικές επιπτώσεις (Βλέπε γεγονότα αεροδρομίου Λάρνακας) και στον τομέα των αερομεταφορών. Ωστόσο από το 2004 και εξής η αεροπορική κίνηση άρχισε να ανακάμπτει, ακολουθώντας τις γενικότερες διεθνείς τάσεις. Έτσι, μέσω των δύο κυπριακών αεροδρομίων διακινήθηκαν κατά το 2003 συνολικά 58.358 αεροσκάφη που μετέφεραν 6.483.037 επιβάτες και 31.725 τόνους φορτίου. Κατά το επόμενο έτος διακινήθηκαν συνολικά 60.299 αεροσκάφη που μετέφεραν 6.673.873 επιβάτες και 37.182 τόνους φορτίου. Από τον συνολικό αριθμό των πτήσεων αυτών, οι 37.515 ήταν δρομολογημένες και μετέφεραν συνολικά 3.896.309 επιβάτες, δηλαδή το 58,4% της όλης αεροπορικής κίνησης του 2004. Οι πιο πολλές των πτήσεων αυτών (περίπου το 90%) έγιναν από και προς χώρες της Ευρώπης και κυρίως (περίπου το 70%) από και προς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά το ίδιο έτος (2004) πραγματοποιήθηκαν 22.784 πτήσεις κλειστού περιηγητικού κύκλου, που μετέφεραν 2.777.564 επιβάτες (41,6 της όλης αεροπορικής κίνησης).

Η πλέον αυξημένη αεροπορική κίνηση παρατηρείται μεταξύ των μηνών Μαΐου – Οκτωβρίου, με κορύφωση κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, μήνες διακοπών για τους Κυπρίους αλλά και για πολλούς ξένους. Χαρακτηριστικά, κατά το 2004  τον Φεβρουάριο διακινήθηκαν μέσω των δύο κυπριακών αεροδρομίων περί τις 200.000 επιβάτες, ενώ κατά τον Αύγουστο του ιδίου χρόνου διακινήθηκαν περισσότεροι από 700.000. Το 2016 οι επιβάτες ξεπεράσαν τα 5 εκατ. ενώ το 2019 χρονιά ρεκόρ για τον κυπριακό τουρισμό τα 11. εκατ. 

Μέχρι το 2007 εκτός από τις Κυπριακές Αερογραμμές και την Γιουροσύπρια, τακτικές πτήσεις από και προς την Κύπρο εκτελούσαν περισσότερες από 30 ξένες εταιρείες, ενώ έκτακτες πτήσεις κλειστού περιηγητικού κύκλου εκτελούσαν παράλληλα και άλλες εταιρείες, περισσότερες των 60.

Μέχρι και τον Ιούλιο του 1974 οι αεροπορικές συγκοινωνίες διεξάγονταν μέσω του διεθνούς αεροδρομίου Λευκωσίας. Μετά την τουρκική εισβολή και την απώλεια του αεροδρομίου αυτού, λειτούργησε από τον Φεβρουάριο του 1975 το διεθνές αεροδρόμιο Λάρνακας και από τον Οκτώβριο του 1983 και εκείνο της Πάφου.

Ουσιαστικό ρόλο στις αεροπορικές συγκοινωνίες έχει το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, που συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και της κοινωνικής ζωής. Ο ρόλος του έχει αυξηθεί ακόμη περισσότερο με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας είναι αρμόδιο για τον σχεδιασμό, συντήρηση, λειτουργία και εκμετάλλευση των κυπριακών αεροδρομίων, για την ανάπτυξη της αεροπορικής σύνδεσης της Κύπρου με άλλες χώρες, ελέγχει την όλη εναέρια κυκλοφορία εντός της περιοχής πληροφοριών πτήσεων Λευκωσίας, για την ασφαλή και απρόσκοπτη διεξαγωγή όλων των πτήσεων μέσα στον εναέριο χώρο που βρίσκεται υπό την ευθύνη της Κύπρου, για τον συντονισμό και τη συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς σχετικούς με την πολιτική αεροπορία και τις αερομεταφορές, κλπ.

Η πρώτη αεροπορική σύνδεση

Στις 10 Αύγουστου 1930, εγκαινιάζονται οι αεροπορικές εβδομαδιαίες γραμμές προς Κάιρο, Αλεξάνδρεια και Πορτ Σάιδ με τις Αιγυπτιακές Αερογραμμές MISR AIRLINES. Το διπλάνο της Αιγυπτιακής Misr προσγειωνόταν 2 φορές την εβδομάδα σε αεροδρόμιο στη Λάρνακα στην Καθαρή, εκεί που σήμερα βρίσκεται το Δημοτικό Δημήτρη Λιπέρτη. Το αεροδρόμιο αυτό έγινε με την ιδιωτική πρωτοβουλία του ντόπιου ταξιδιωτικού γραφείου Αδελφοί Μαντοβάνη. Το 1930 η εταιρεία Α. Λ. Μαντοβάνη, στην προσπάθειά της να προσελκύσει ξένους, κατασκεύασε η ίδια ιδιωτικό αεροδρόμιο στη Λάρνακα, σε περιοχή πίσω από τα σημερινά διυλιστήρια.

Αερόπλοιο

Στις 19 Απριλίου του 1932 πραγματοποιήθηκε αεροπορική σύνδεση της Κύπρου με την Αγγλία, όχι με αεροπλάνο αλλά με αερόπλοιο. Το αερόπλοιο της «Αυτοκρατορικής Αεροπλοΐας», ένα δεκαπενταθέσιο υδροπλάνο «της τάξεως Σκιπίωνος» με τέσσερα άτομα πλήρωμα «περιλαμβάνων τροφοδότην δυνάμενον να παρέχη τροφήν και ποτά κατά τον πλουν», όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα της λεμεσιανής εφημερίδας "Παρατηρητής" , προερχόμενον εξ Αγγλίας, προσέγγιζε για πρώτη φορά στο μόλο της Λεμεσού απέναντι από το ξενοδοχείο Κοντινεντάλ.  «Εις τας 2.30 ακριβώς προσεθαλασσώθη πλησίον της μεγάλης αποβάθρας και επροχώρησεν κατόπιν εις την επί τούτω τοποθετηθείσαν σημαδούραν πλησίον της μικράς αποβάθρας και αντικρύ στο μεγάλο ξενοδοχείον Continental. Από ενωρίς εκατοντάδες κόσμου κατέκλυσαν την προκυμαίαν ατενίζοντας προς Δυσμάς δια να διακρίνουν εις τον ορίζοντα την ιπταμένην μηχανήν. Επί της αποβάθρας ενέμενον ο εντ. Διοικητής Λεμεσού, ο Αρχιτελώνης, ο γεν. Διευθυντής των Ταχυδρομείων, ο Δήμαρχος και αι λιμενικαί αρχαί. Επ’ αυτού επέβαινον 8 επιβάται. Εκ Λεμεσού δε ανεχώρησαν τέσσαρες».