Αερομαντεία
Είναι η πρόγνωση (μαντεία) από διάφορα μετεωρολογικά φαινόμενα, όπως: οι άνεμοι, η βροχή, τα σύννεφα, η βροντή, η αστραπή, το ουράνιο τόξο, τα ουράνια σώματα (ήλιος, φεγγάρι, άστρα), οι σεισμοί κ.ά. Δεν θ' αναφερθούμε εδώ στις προλήψεις και δεισιδαιμονίες των Κυπρίων, αλλά θα περιοριστούμε στη λαϊκή μετεωρολογία. Για το θέμα αυτό υπάρχει μια πλούσια βιβλιογραφία (Κ. Χατζηιωάννου, Τα εν διασπορά, τ. Α', σο. 350- 351. Γ. Λουκά, Φιλολογικαί Επισκέψεις, σσ. 125-135. Γ. Παπαχαραλάμπους, Κυπριακά ήθη και έθιμα. σσ 235-247' Α. Πανάρετου, Κυπριακή Γεωργική Λαογραφία, σσ. 31-49- Χρ. Κυπριανού, Κυπριακές Σελίδες, σσ. 17-25).
Πώς προβλέπουν, λοιπόν, οι Κύπριοι τον καιρό μέσ' από τα μετεωρολογικά φαινόμενα;
1) Από τον άνεμο: α) Άμα φυσούν καλοτζ'αίριν βορκάες, έρκεται ο τζ'αιρός παττάλικος ή εννά 'ρτει αστοσ'ιά. β) Άμα φυσούν το καλοτζ'αίριν λιβασιές, έρκεται ο γρόνος καλός. γ) Βορκάες της Αγιας Μαρίνας, νέφη του Προφήτη Ηλία; Ο γρόνος εννά ' ν' καλός.
2) Από τη βροχή: Άμαν κάμνουν τα νερά καντήλες σαν ππέφτουν μες τες λάντες, εννά σιει τζ' άλλα νερά.
3)Από τα σύννεφα: α) Άμα τα νέφη εν' άσπρα τζ'αι μοιάζουν με φτερά ή σαν τα μαλλιά τα κακοκουρεμένα, ψαλιδκιές - ψαλιδκιές, έρκουνται νερά. β) Άμα γενούν οι συννεφκιές πά' στον ουρανόν κομμάδκια - κομμάδκια σαν τα ψουμιά, εννά βρέξει.
4) Από τις αστραπές: Άμαν ιστράφτει του Βορκά, κάμνει σιόνια μιαν ορκάν.
5) Από τον ήλιο: α) Άμαν καύκει ο ήλιος τον σ' ειμώναν, εννά ' χουμεν νερά σε δκυο -τρεις ημέρες, β) Αν πά' ο ήλιος φορτωμένος, έχουμεν νερά. γ) Άμαν ο ήλιος τον σ'ειμώνα γεννιέται τζ'αι βουττά με νέφη, εννά 'χει νερά.
6) Από το φεγγάρι: α) Τέσσερα άστρα κοντά στο φεγγάριν, ύστερα που τέσσερις μέρες έσ'ει βροσ'ήν. β) Εφάνην το φεγγάριν πουνάτσαν; Εννά πάει πουνάτσαν ως την τσάκκισήν του. Εφάνην με νερά, εννά πάει με νερά. γ) Άμαν ένι στενός ο κύκλος του φεγγαρκού, εννά βρέξει γλήορα, άμαν ένι μιάλος ο κύκλος, ενν' αρκήσει.
7) Από τ' άστρα: Άμαν τρέμουν τ' άστρα, για άνεμος, για νερά, για φουρτούνα.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια