Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Σκαρίνου- Skarinou. Xωριό της επαρχίας Λάρνακας, περί τα 30 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης της Λάρνακας.

 

Mε την μεταρρύθμιση του 2022, η Σκαρίνου νσωματώθηκε στον ευρύτερο Δήμο Λευκάρων με τις κοινότητες Βάβλας, Δελίκηπου, Κόρνου και Λάγιας.

 

Βλέπε λήμματα: Δήμοι- Δημαρχεία και Δήμοι- Δημαρχεία- Οι 20 Δήμοι της μεταρρύθμισης του 2022

 

Τοπογραφία- Γεωλογία- Κλίμα

Η Σκαρίνου είναι κτισμένη στις πλαγιές των λόφων, σε μέσο υψόμετρο 190 μέτρων. Η περιοχή του χωριού χαρακτηρίζεται κυρίως από λοφώδη τοπογραφία, το δε υψόμετρο κυμαίνεται μεταξύ 150 και 400 μέτρων. Το τοπίο του είναι διαμελισμένο από το ποτάμιο δίκτυο του Πεντάσχοινου.

 

Από γεωλογικής απόψεως, γύρω από την κοίτη του Πεντάσχοινου απαντώνται οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου, ενώ στην υπόλοιπη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι), οι αποθέσεις του σχηματισμού Πάχνας (εναλλασσόμενες στρώσεις κρητίδων, μαργών και ψαμμιτών) και οι υφαλογενείς ασβεστόλιθοι του σχηματισμού Κορωνιάς. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν προσχωσιγενή εδάφη, ασβεστούχα και ξερορεντζίνες.

 

Η Σκαρίνου δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 460 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή της καλλιεργούνται οι χαρουπιές, οι ελιές, τα εσπεριδοειδή (κυρίως πορτοκαλιές και λεμονιές), τα νομευτικά φυτά, λίγα σιτηρά, οι συκιές, οι χρυσομηλιές, καθώς και λίγες αμυγδαλιές και αμπέλια οινοποιησίμων ποικιλιών.

 

Συγκοινωνίες- Πληθυσμός

Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Σκαρίνου βρίσκεται περί τα 500 μέτρα δεξιά του νέου δρόμου Λευκωσίας-Λεμεσού, ο οποίος τη συνδέει με τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα και με τη Λάρνακα επίσης.

 

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

 

Χρονολογία	Κάτοικοι
1881	227
1891	240
1901	278
1911	308
1921	341
1931	335
1946	411
1960	298
1973	214
1976	249
1982	181
1992	187
2001	238
2011	393
2021	414

 

Η Σκαρίνου, κτισμένη στις λοφοπλαγιές, με δεσπόζον κτίριο την εκκλησία της Παναγίας της Οδηγήτριας, είναι από τα γραφικά χωριά της Κύπρου. Τα σπίτια της, κτισμένα με τοπικό πέτρωμα, διατηρούν σε αρκετά μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή λαϊκή αρχιτεκτονική τους.

 

Βλέπε λήμμα: Λαϊκή αρχιτεκτονική

 

Σταθμός της Σκαρίνου

Το χωριό έγινε πολύ γνωστό για τον σταθμό του, στον παλαιό δρόμο Λευκωσίας-Λεμεσού. Ο σταθμός της Σκαρίνου, κτισμένος κοντά στην όχθη του Πεντάσχοινου, χαρακτηρίζεται από μια πλούσια βλάστηση από πεύκα, ακακίες, ευκαλύπτους, κυπαρίσσια, εσπεριδοειδή και διάφορα οπωροφόρα δέντρα. Το πράσινο περιβάλλον και η τοποθεσία του σχεδόν στο μέσο της οδικής αρτηρίας Λευκωσίας-Λεμεσού, τον κατέστησαν πολυσύχναστο σταθμό, όπου οι ταξιδιώτες από την Πάφο ή τη Λεμεσό προς τη Λευκωσία και αντίστροφα στάθμευαν για ξεκούραση, τροφή και δροσιά. Ο σταθμός πρόσφερε διάφορες υπηρεσίες, όπως καφενεία και εστιατόρια. Με την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού, ο σταθμός της Σκαρίνου περιέπεσε σε παρακμή με τη διοχέτευση του μεγαλύτερου μέρους της τροχαίας κίνησης μεταξύ των δυο αστικών κέντρων, μέσω του δρόμου αυτού.

Το χωριό, λόγω της προνομιούχας γεωγραφικής του θέσης ανάμεσα στη Λευκωσία και τη Λεμεσό και του γραφικού του τοπίου, άρχισε κατά τα τελευταία χρόνια να προσελκύει το ενδιαφέρον αρκετών Κυπρίων και ξένων, που αγόρασαν γη στην περιοχή του είτε για να κτίσουν εξοχικές κατοικίες είτε για επενδυτικούς σκοπούς.

 

Στον γνωστό σταθμό της Σκαρίνου είχε γίνει στις 14 Απριλίου 1941 το ιδρυτικό συνέδριο του Ανορθωτικού Κόμματος Εργαζομένου Λαού (ΑΚΕΛ), του αρχαιότερου από τα υφιστάμενα σήμερα πολιτικά κόμματα της Κύπρου.

 

Βλέπε λήμμα: Λευκαρίτικο κέντημα

 

Στη Σκαρίνου κατασκευάζονται θαυμάσια κεντήματα λευκαρίτικου τύπου, τα οποία διατίθενται στα μικρά καταστήματα του χωριού.

 

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Σε παλαιούς χάρτες βρίσκεται σημειωμένο ως Scharino, αλλά και ως S. Harino, όπου το γράμμα S. σημαίνει Άγιος. Δεν γνωρίζουμε, όμως, ποιο ήταν το όνομα του αγίου (ίσως Χαρίτων;), γιατί πρόκειται για όνομα παραποιημένο κατά τα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Συνεπώς είναι πιθανό η αρχική ονομασία του χωριού να ήταν αγιολογική κατά τα Βυζαντινά χρόνια, λ.χ. Άγιος Χαρίτων, απ' όπου προήλθε η παρεφθαρμένη σημερινή, στη γενική. Σύμφωνα προς άλλη άποψη, που αναφέρει ο Νέαρχος Κληρίδης, η ονομασία του χωριού προήλθε ίσως από το όνομα ή την ιδιότητα του πρώτου οικιστή, που υποθέτει ότι λεγόταν Σκαρίνος (βοσκός που σκάριζε τα πρόβατα, δηλαδή τα έβγαζε σε νυκτερινή βοσκή). Πάντως, οποιαδήποτε από τις δυο εκδοχές κι αν δεχθούμε, θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι το χωριό είχε ιδρυθεί πριν από τα χρόνια της Φραγκοκρατίας, δηλαδή κατά τη Βυζαντινή περίοδο.

 

Εκκλησίες

Εκτός από την εκκλησία την αφιερωμένη στην Παναγία, υπάρχουν και δυο εξωκκλήσια αφιερωμένα στον άγιο Γεώργιο και στον απόστολο Λουκά. Για την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου υπάρχουν παλαιές αναφορές, μια του 1785 και μια δεύτερη του 1806, στον κώδικα της μητρόπολης Κιτίου. Και οι δυο αναφορές σχετίζονται με έλεγχο των επιτρόπων περί τα οικονομικά της εκκλησίας, επί πλέον δε εκείνη του 1806 περιλαμβάνει και έλεγχο για τη διαχείριση των οικονομικών της εκκλησίας της Παναγίας.

 

Εκπαίδευση

Πριν από την αγγλική κατοχή του 1878 δεν λειτούργησε σχολείο στη Σκαρίνου, κοινοτικό ή ιδιωτικό, τα δε παιδιά του χωριού φοιτούσαν σε σχολείο στον Ψεματισμένο, που απέχει περί τα 6,5 χμ.

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια