Σκάμπης
Με το όνομα αυτό είναι γνωστά στην Κύπρο δυο είδη κάμπιας. Το πρώτο είναι το είδος Wilkinsoni. Οικογένεια: Lepidoptera. Γένος: Cnethocamba (Thaumetotoea). Το δεύτερο είδος είναι το Galleria mellonella. Οικογένεια: Pyralidae.
Οι σκάμπηδες αυτοί (σκουλήκια προτού μεταμορφωθούν σε έντομα) είναι ίσως οι πιο βλαβερές κάμπιες από όσες υπάρχουν στο νησί.
1) Το ένα είδος είναι ο σκάμπης του πεύκου (Wilkinsoni). Πρόκειται για γνωστότατους σκάμπηδες γιατί μόλις αρχίσει η άνοιξη εμφανίζονται αμέσως πάνω στα πεύκα, μέσα στα υδατοστεγή σακούλια τους να αιωρούνται, αλλά ουδέποτε να πέφτουν στο έδαφος, έστω και αν πνέουν σφοδροί άνεμοι. Μόλις εκκολαφθούν αρχίζουν να βγαίνουν από τα σακούλια τους όταν δεν βρέχει, και να κατατρώγουν τους βλαστούς των πεύκων. Μόλις φάνε όλα σχεδόν τα φύλλα εγκαταλείπουν τα σακούλια τους και «δίκην λιτανείας ή πομπής» κατεβαίνουν ο ένας πίσω από τον άλλο προς το έδαφος, όπου μένουν μέχρις ότου μεταμορφωθούν σε ωραίες πεταλούδες, για να πετάξουν πίσω στα πεύκα και να γεννήσουν τα αυγά τους, που θα εκκολαφθούν τον επόμενο χρόνο.
Το μέγεθός τους φθάνει περίπου τα 4 εκατοστόμετρα, το δε σώμα τους καλύπτεται με μεγάλο αραιό τρίχωμα. Οι τρίχες τους είναι μυτερές (σαν τα αγκάθια του παπουτσόσυκου), περιέχουν δε ένα είδος δηλητηρίου και όταν έλθουν σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα προκαλούν κνησμό, πρήξιμο και σε πολλούς οδυνηρή αλλεργία. Επειδή διαθέτουν αυτό το δηλητήριο, μόνο ένα είδος πουλιών τους τρώει, οι δυο κούκοι που περνούν από την Κύπρο την άνοιξη: ο Clamator glandarius και ο Cuculus canorus.
Τα πεύκα που προσβάλλονται από τον σκάμπην ονομάζονται σκαμπιασμένα, οι δε χωρικοί αναφερόμενοι στα προσβεβλημένα δέντρα λέγουν: «εσκαμπιάσαν γλήορα φέτι οι πεύτζ'οι».
2)Το άλλο είδος σκάμπη (είναι και γνωστός, ιδίως στους μελισσοκόμους ως κηροσκώρος), ο Galleria mellonella, είναι ο φόβος και ο τρόμος των μελισσοκόμων. Μόλις ένα μελίσσι αδυνατίσει, ο σκάμπης το προσβάλλει αμέσως και καμιά δύναμη δεν το σώζει από την καταστροφή. Η πεταλούδα του σκάμπη εκμεταλλεύεται την αδυναμία του μελισσιού και αφού κατορθώσει να εισχωρήσει στην κυψέλη γεννά χιλιάδες αυγά πάνω στις μισοεγκαταλειμμένες κηρήθρες και φεύγει. Λόγω της θερμοκρασίας που οι μέλισσες δίδουν μέσα στην κυψέλη, τα αυγά εκκολάπτονται αμέσως και οι σκάμπηδες κατατρώγουν τις κηρήθρες, ανοίγοντας διόδους στο μέσο κάθε κηρήθρας για να μη μπορούν οι μέλισσες να τους σκοτώσουν· έτσι σε λίγες μέρες το μελίσσι καταστρέφεται. Μόλις καταφάνε τις κηρήθρες οι σκάμπηδες κλείνονται στο σακούλι τους, και επειδή οι μέλισσες έχουν σχεδόν όλες καταστραφεί, μεταμορφώνονται σε πεταλούδες, βγαίνουν από την κυψέλη και συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο σε άλλες κυψέλες.
Είναι σκουλήκι διπλάσιο του σκουληκιού της πιτόμουγιας, κάτασπρο, και δεν έχει τρίχες όπως ο σκάμπης του πεύκου.
Το μελίσσι που προσβάλλεται από τον σκάμπην λέγεται σκαμπιασμένον από τους χωρικούς, οι οποίοι αναφέρουν: «μιαν τζ'αι ετσίκνωσέν του ο σκάμπης τζι’ εσκάμπιασεν, εν να το φαν οι σφήκουοι».