Σαρσέλλια
Με το όνομα σαρσέλλια είναι γνωστά στην Κύπρο δυο είδη αγριόπαπιων, οι οποίες είναι οι μικρότερες του είδους τους που επισκέπτονται το νησί για να διαχειμάσουν ή όταν μεταναστεύουν. Επιστ. ονομασίες: Anas crecca και Anas querquedula. Οικογένεια: Anatinae.
Anas crecca: Η μικρή αυτή πάπια είναι η πιο συνηθισμένη χειμωνιάτικη πάπια που έρχεται στην Κύπρο. Έχει το ταχύτερο πέταγμα από όλες τις αγριόπαπιες που επισκέπτονται το νησί. Η αρσενική έχει χρώμα βαθύ καστανό στο κεφάλι, με μεταλλικό πράσινο που πλαισιώνεται με άσπρη γραμμή, αρχίζοντας μπροστά από τα μάτια και προεκτεινόμενη προς το πίσω μέρος της κεφαλής. Το πάνω μέρος του κορμού τους είναι γκρίζο με στίγματα, έχει δε μια οριζόντια άσπρη γραμμή στην ωμοπλάτη και ελαφρό καφέ χρώμα στα πλευρά, κάτω από το τέλος των φτερούγων. Το θηλυκό είναι καφέ παρδαλό πουλί, που πολλοί το εκλαμβάνουν ως διαφορετικό είδος πουλιού.
Το μέγεθός τους φθάνει τα 35 εκ. Γεννούν συνήθως στη βόρειο Ευρώπη και στην Ασία ۠ ο πληθυσμός της Ευρώπης διαχειμάζει στην Αφρική (από την Αίγυπτο μέχρι την Αιθιοπία και τη Σομαλία), τα δε πουλιά που γεννούν στην Ασία, φθάνουν τον χειμώνα μέχρι την Ινδία, την Κίνα και την Ιαπωνία.
Στην Κύπρο οι πάπιες αυτές αρχίζουν να έρχονται μόλις οι αλυκές αρχίσουν να γεμίζουν κι εγκαταλείπουν το νησί κατά τον Μάρτιο, μέχρι τις αρχές Απριλίου. Περνούν από την οροσειρά του Πενταδάκτυλου, πετώντας πολύ χαμηλά, ιδίως κατά το ηλιοβασίλεμα και τη νύκτα, με μεγάλη ταχύτητα και κατευθύνονται προς τις αλυκές και τους υδατοφράκτες.
Είναι η βοσκάς που αναφέρει ο Αριστοτέλης: Βοσκάς ὅμοιος μέν νήττῃ, τό δέ μέγεθος ἔλαττων ۠ ὁ μέν ἄρρην κατάγραφος, ἔχουσι δέ οἱ ἄρρενες σιμά τε καί ἐλάττονα τῇ συμμετρίᾳ τά ρύγχα ۠ ἔστι δέ καί ἄλλο γένος βοσκάδων μεῖζον μέν νήττης, ἔλαττον δέ χηναλώπεκος. Το άλλο γένος βοσκάδων, που αναφέρει ο Αριστοτέλης, είναι το δεύτερο είδος του σαρσελλιού, που είναι μεγαλύτερο του πρώτου και που περιγράφουμε πιο κάτω (Anas querquedula). Ο Αλέξανδρος Πολυΐστωρ την ονομάζει φασκάς: αἱ δέ λεγόμεναι φασκάδες μικρῷ μείζονες οὖσαι τῶν μικρῶν κολυμβίδων, τά λοιπά νήτταις εἰσί παραπλήσιοι. Όπως γράφει ο Newberry, i, pl. xxi, η πάπια αυτή παρουσιάζεται ανάμεσα σε άλλες πάπιες σε μια αιγυπτιακή ελώδη σκηνογραφία στο El-Bushed.
Anas querquedula: Είναι μεγαλύτερη από την Α. crecca. To μέγεθός της φθάνει τα 38 εκ. Επισκέπτεται την Κύπρο όταν μεταναστεύει το φθινόπωρο και την άνοιξη. Περνά από το νησί κατά τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, σε πολύ μεγάλους αριθμούς, κυρίως μέσω του κόλπου της Χρυσοχούς. Κάθε πρωί σμήνη από 50 μέχρι 100, ακόμη και 200 πουλιά αρχίζουν να καταφθάνουν στη θάλασσα, όπου μένουν καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας, μέχρι το ηλιοβασίλεμα. Προτού αρχίσει να σουρουπώνει, ένα σμήνος πετά περνώντας πάνω από άλλο σμήνος που βρίσκεται στη θάλασσα. Το δεύτερο σμήνος πετά κι αυτό και ενώνεται με το πρώτο. Στη συνέχεια, τα δυο σμήνη ενωμένα πετούν πάνω από άλλο που κολυμπά στη θάλασσα, και που πετά κι εκείνο με τη σειρά του για να ενωθεί μαζί τους. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται ωσότου όλα τα σαρσέλλια ενωθούν σ' ένα τεράστιο σμήνος. Αφού διαγράψουν ένα κύκλο πάνω από τα νερά του κόλπου της Χρυσοχούς, για να βεβαιωθούν ότι δεν έχει μείνει πίσω κανένα σμήνος, κατευθύνονται νοτιοδυτικά και εξαφανίζονται. Τα σαρσέλλια που φεύγουν κάθε βράδυ ακολουθούν την ίδια κατεύθυνση. Καταμετρήσεις που γίνονται κάθε χρόνο από τον Πτηνολογικό Σύνδεσμο Κύπρου έχουν αποδείξει ότι, από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, περνούν από τον κόλπο της Χρυσοχούς περί τις 20-30 χιλιάδες σαρσέλλια. Παλαιότερα οι πάπιες αυτές έμεναν την άνοιξη και γεννούσαν σε περιοχές της Κύπρου, όπως στους βάλτους του Συριανοχωριού και της Αχερίτου, στον υδατοφράκτη Κουκλιών και στην περιοχή του Ακρωτηρίου. Τα τελευταία, όμως, χρόνια λόγω της αύξησης του αριθμού των κυνηγών και της ανομβρίας, δεν μένουν να γεννήσουν στο νησί.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Φώτο Γκάλερι
