Σακελλάριος Αθανάσιος
Ελλαδίτης εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Γεννήθηκε το 1826 στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας και πέθανε το 1901. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνδέθηκε στενά με την Κύπρο.
Ερχόμενος από την Ελλάδα στην Κύπρο εργάστηκε ως εκπαιδευτικός για αρκετά χρόνια στο νησί. Από το 1849 μέχρι το 1854 υπηρέτησε ως σχολάρχης στη Σχολή της Λάρνακας. Το 1854 επέστρεψε στην Ελλάδα και μέχρι το 1867 δίδαξε σε εκπαιδευτήριο του Πειραιά. Στη συνέχεια δίδαξε στην Αθήνα, σε διάφορα γυμνάσια καθώς και στο Βαρβάκειον Λύκειον. Το 1887 αποσύρθηκε από την εκπαίδευση και ίδρυσε εκδοτικό οίκο με δικό του τυπογραφείο. Την επιχείρηση αυτή συνέχισαν οι απόγονοί του. Νυμφεύθηκε Κυπρία, την Αγγελική Δημητρίου Μιχαλοπούλου από τη Λάρνακα.
Έγραψε κι εξέδωσε σχολικά βοηθήματα, τόσο απαραίτητα για την εκπαίδευση τότε, όπως Λεξικόν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης, Στοιχειώδη Γεωγραφίαν, Χρηστομάθειαν, Ἑλληνικήν Γραμματικήν, Κατάλογον Ἀνωμάλων Ρημάτων κ.α. Το 1876 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας.
Κατά την περίοδο της παραμονής του στην Κύπρο, αλλά κι αργότερα, επεδόθη και στη μελέτη της γεωγραφίας, της ιστορίας, της λαογραφίας και της γλωσσικής διαλέκτου του νησιού. Καρπός της έρευνάς του αυτής υπήρξε η συγγραφή κι έκδοση ενός μνημειώδους πράγματι, για την εποχή εκείνη, έργου περί Κύπρου, με τον τίτλο Τά Κυπριακά.
Ο πρώτος τόμος εξεδόθη στην Αθήνα το 1854, κι αποτελούσε μελέτη για τη γεωγραφία και τα προϊόντα του νησιού. Το 1868 εξέδωσε, πάλι στην Αθήνα, τον τρίτο τόμο που ασχολείτο με τη γλώσσα των Κυπρίων. Ο δεύτερος τόμος της σειράς αυτής δεν εξεδόθη τότε. Αργότερα ο Αθανάσιος Σακελλάριος επεξεργάστηκε ξανά ολόκληρο το περί Κύπρου υλικό του, εκδομένο κι ανέκδοτο, το συμπλήρωσε, και το εξέδωσε στην Αθήνα σε δυο ογκώδεις τόμους, επίσης με τον τίτλο Τά Κυπριακά. Ο πρώτος τόμος (860 σελίδων) περιλαμβάνει γεωγραφία, ιστορία, δημόσιο και ιδιωτικό βίο. Εξεδόθη το 1890. Ο δεύτερος τόμος (990 σελίδων περίπου) εξεδόθη το 1891. Ασχολείται με τήν ἐν Κύπρῳ γλῶσσαν και περιλαμβάνει και μια πολύ αξιόλογη συλλογή μεσαιωνικών εγγράφων, δημοτικών τραγουδιών (μεσαιωνικών και μεταγενεστέρων), παιγνιδιών, αινιγμάτων, μύθων, παροιμιών κ.α. Το πρώτο μέρος του τόμου αυτού, που εξεδόθη το 1891, είναι γραμματική της κυπριακής γλώσσας.
Τά Κυπριακά του Αθανασίου Σακελλαρίου συνέβαλαν σημαντικά στο να γνωρίσουν καλύτερα οι Έλληνες την Κύπρο, αλλά διέσωσαν και αξιόλογο κυπριακό λαογραφικό υλικό. Η περιγραφή, επίσης, των περισσοτέρων χωριών της Κύπρου, των πόλεων και των αρχαιολογικών χώρων κι άλλων τοποθεσιών, που περιέχεται στον πρώτο τόμο, αποτελεί σήμερα πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την κατάσταση γενικά της Κύπρου κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας και τα πρώτα χρόνια της Αγγλοκρατίας.