Σαζάνα
Είδος αγριόπαπιας. Επιστημονική ονομασία: Anas penelope. Οικογένεια: Anatidae. Οι σαζάνες επισκέπτονται την Κύπρο όταν μεταναστεύουν, και πολλές μένουν για να διαχειμάσουν στις λίμνες και τους υδατοφράκτες του νησιού.
Το χρώμα του αρσενικού διαφέρει πολύ από του θηλυκού, είναι δε πολύ εντυπωσιακό. Το αρσενικό έχει βαθύ καφέ χρώμα στην κεφαλή και τον λαιμό, και υπόλευκο στο άνω μέρος της κεφαλής που φαίνεται σαν λοφίο. Ολόκληρο το σώμα είναι γκρίζο και το στήθος κοκκινωπό. Όταν πετά, μεγάλο μέρος των φτερούγων του και το κάτω μέρος του κορμού του φαίνονται άσπρα.
Το θηλυκό έχει χρώμα καστανό, με γραμμή άσπρη στο κάτω μέρος των φτερούγων του, μοιάζει δε πολύ με το θηλυκό της πρασινοτζ'έφαλης (κανναούρας*) πάπιας, μόνο που είναι μικρότερη. Αρέσκεται να βρίσκει την τροφή της σε ρηχά νερά και λασπώδεις βάλτους, γύρω από λίμνες και πολλές φορές αναπαύεται, κατά τη διάρκεια της μέρας, στη θάλασσα. Φωλιάζει, όπως όλες σχεδόν οι πάπιες, στην Ισλανδία, Σκωτία, Σκανδιναυικές χώρες και την κεντρική Ευρώπη.
Το μέγεθος της σαζάνας φθάνει τα 45 περίπου εκατοστόμετρα.
Είναι ο «πηνέλοψ» που αναφέρει ο Αριστοτέλης: ὁ πηνέλοψ νήττῃ μέν ἐστίν ὅμοιον, περιστερᾶς δέ μέγεθος ۠ μέμνηται δέ αὐτοῦ Στησίχορος καί Ἴβυκος ἄλλος ۠ ὁ δέ πηνέλοψ μείζων μέν ἤ κατά νῆτταν ὅμοιος δέ. Είναι ακριβώς από το όνομα πηνέλοψ που μετέπειτα οι βιολόγοι έδωσαν την επιστημονική ονομασία: Anas penelope. Ο Ησύχιος ονομάζει το πουλί αυτό και «φοινικόλεγνον», διότι: ...τόν γάρ τράχηλον ἐπίπαν φοινικοῦν, ἡ δέ λέγνη παρέλκει.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια