Σαγιά

Image

Γυναικείο φόρημα της παραδοσιακής κυπριακής ενδυμασίας. Η σαγιά ήταν ολόσωμο και μακρύ ένδυμα που συνήθως φοριόταν πάνω από το πουκάμισον και το βρατζ'ίν (είδος πυζαμοειδούς παντελονιού που έφθανε μέχρι τους αστραγάλους). Η σαγιά ήταν ανοικτή καθ' όλο της το ύψος στο μπροστινό μέρος κι έμοιαζε περίπου με το απλό ράσο των ιερέων. Μερικές φορές όμως είχε και δυο σχισμές στα πλάγια. Σφιγγόταν στη μέση με ζώνη ή μαντήλα κι έδινε εξαιρετική χάρη ιδίως στις νέες κοπέλες. Πρβλ. και το γνωστό ποίημα του Δημήτρη Λιπέρτη Ἡ στετέ, όπου η γιαγιά μαλώνει την εγγονή της για το σύγχρονο κι έξαλλο ντύσιμό της και την εγκατάλειψη της παραδοσιακής ενδυμασίας:

 

...Κοπέλλες ἤμαστιν τζι ἐμεῖς τοῦ στόλου - καλή ὣρα

Σγιάν εἷστ’ ἐσεῖς, κόρη, τωρά,

Σαγιάν τζιαί σάρκαν – μιά χαρά.

Τζι ἐμύριζεν ἡ χώρα...

 

Η σαγιά κατασκευαζόταν συνήθως από ύφασμα αλατζ΄ιάς που υφαινόταν στην Κύπρο και είχε κάθετες ρίγες. Η λέξη έχει, πιθανώς, γαλλική προέλευση (sayon), οπότε μάλλον καθιερώθηκε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας.

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια