Ρικώ Πωλ
Άγγλος αξιωματούχος και διπλωμάτης στην υπηρεσία της Αγγλικής Αυλής κατά τον 17ο αιώνα, που διετέλεσε επίσης πρόξενος της Αγγλίας στη Σμύρνη και υπήρξε μέλος της «Βασιλικής Εταιρείας» του Λονδίνου.
Κατ' εντολή του βασιλιά της Αγγλίας Καρόλου Β' του Εύθυμου (1651-1685), ο Πωλ Ρικώ έγραψε το 1678 ένα σύγγραμμα με τίτλο: «The Present State of the Greek and Armenian Churches— Anno Christi 1678» (=«Η Παρούσα Κατάσταση των Ελληνικών και Αρμενικών Εκκλησιών— Έτος 1678 μ.Χ.»).
Προφανώς η μελέτη αυτή προοριζόταν για ενημέρωση του Άγγλου βασιλιά ο οποίος, αν και είχε στεφθεί από το 1651, είχε εξαναγκαστεί μέσα στον ίδιο χρόνο σε εξορία από τον Κρόμγουελ και δεν είχε κατορθώσει να επιβληθεί των αντιπάλων του πριν από το 1660.
Ο Πωλ Ρικώ ανέλαβε τη συγγραφή της συγκεκριμένης μελέτης-έκθεσης αφού είχε κιόλας ζήσει και υπηρετήσει ο ίδιος προσωπικά στην Ανατολή και συνεπώς είχε και προσωπική αντίληψη για το ζήτημα. Στο σύγγραμμά του αυτό υπάρχουν και δύο σύντομες αναφορές στην Κύπρο. Δεν γνωρίζουμε όμως πότε ακριβώς επεσκέφθη ο ίδιος το νησί.
Βεβαίως αυτά τα περί Κύπρου αποσπάσματα του έργου του ασχολούνται με το θέμα της Εκκλησίας της Κύπρου που ευρισκόταν τότε υπό την κατοχή των Οθωμανών. Υπάρχουν κάποιες ιστορικές αναδρομές που θα πρέπει να βασίστηκαν σε ελλιπείς πηγές και που είναι, σε μερικές περιπτώσεις, ανακριβείς. Ωστόσο ο Πωλ Ρικώ παραθέτει, γενικά, πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση και την υπόσταση της Εκκλησίας της Κύπρου κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα.
Βλέπε λήμμα: Οθωμανοκρατία- Ο κυπριακός ελληνισμός και ο ρόλος της Εκκλησίας
Απαριθμεί τις τότε επισκοπικές έδρες, αναφέρει τους ιεράρχες που ήταν τότε κάτοχοι των θρόνων, ομιλεί για τα πενιχρά τους εισοδήματα, για τις υποχρεώσεις τους έναντι των κατακτητών, για τη φτώχεια και τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν. Ομιλεί ακόμη για τη μακροβιότητα μερικών μοναχών, ιδίως του μοναστηριού της Παναγίας του Κύκκου, παραθέτει την αφήγηση ενός μοναχού που, μικρό παιδί, είχε σωθεί από τις σφαγές του 1570-71, λέγει ότι ο Κύκκος είχε τότε 200 μοναχούς, κάνει αναφορές σε εξεγέρσεις κατά των Τούρκων το 1580 και το 1593 (που πνίγηκαν στο αίμα) και σε μια τρομερή επιδημία πανώλης που σκότωσε τεράστιο αριθμό κατοίκων της Κύπρου το 1624, και δίνει και διάφορα άλλα στοιχεία.
Βλέπε λήμμα: Επαναστάσεις Κυπρίων και Επιδημίες
Το κείμενο περί Κύπρου του Πωλ Ρικώ παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον, διότι ασχολήθηκε με ένα ειδικό θέμα για το οποίο δεν έχουμε πολλές πληροφορίες σε κείμενα άλλων επισκεπτών της περιόδου.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια