Ρήγαινας Πύργος, Ακάμας

Image

Σαν Πύργος της Ρήγαινας ήταν γνωστό απομεινάρι ενός διώροφου κτιρίου μέσα στο δάσος του  Ακάμα όχι πολύ μακριά από τα Λουτρά της Αφροδίτης. Δυστυχώς μεταξύ 1986 και 1988 άγνωστοι κατέστρεψαν τον νότιο τοίχο του ορόφου που σωζόταν μέχρι τότε. Το 1988 άρχισε η αποκάλυψη των ερειπίων του κτιρίου για να καταστεί γνωστή η μορφή του κτιρίου και για να επισκευασθούν τα σωζόμενα ερείπια. Η έρευνα που συνεχίζεται, αποκάλυψε ότι ο λεγόμενος «Πύργος της Ρήγαινας» ήταν το νότιο άκρο της ανατολικής πτέρυγας ενός μικρού μοναστηριού. Το τμήμα αυτό του μοναστηριού ήταν διώροφο κι ο κάθε όροφος, που αποτελείτο από ένα δωμάτιο, ήταν καμαροσκέπαστος. Ο άξονας της καμάρας του ισογείου είχε κατεύθυνση ανατολικά-δυτικά ενώ του ορόφου είχε κατεύθυνση από βορρά προς νότο. Ακριβώς στη βόρεια πλευρά του διώροφου κτιρίου υπήρχε η είσοδος του μοναστηριού. Από τα υπόλοιπα τρία δωμάτια της ανατολικής πτέρυγας του μοναστηριού το πλησιέστερο προς την είσοδο ήταν στενό και το δάπεδό του στο ίδιο επίπεδο με εκείνο της εισόδου. Τα άλλα δυο δωμάτια βρίσκονταν σε πολύ ψηλότερο επίπεδο στο οποίο οδηγούσε κτιστή σκάλα. Η βόρεια πτέρυγα του μοναστηριού αποτελείτο από πέντε δωμάτια. Το δάπεδο των δωματίων αυτών ήταν ψηλότερο των δωματίων της ανατολικής πτέρυγας και ήταν κατασκευασμένο από υδραυλικό ασβεστοκονίαμα (κουρασάνι). Στο νοτιοδυτικό άκρο της δυτικής πτέρυγας ήταν το «μαγκιπείο» του μοναστηριού, δηλαδή το δωμάτιο που ζυμώνονταν τα ψωμιά και ο φούρνος. Στη νότια πλευρά της αυλής του μοναστηριού υπήρχε μανδρότοιχος.

 

Στην αυλή και βορείως του άξονα της εισόδου ήταν η μικρή εκκλησία του μοναστηριού. Η εκκλησία είχε εσωτερικές διαστάσεις 5,55X3 μ. χωρίς την αψίδα που είναι ημικυκλική. Η αψίδα είχε χορδή 2 μ. και βέλος 0,90 μ. Στον βόρειο και τον νότιο τοίχο της εκκλησίας υπήρχαν από τρία ισοϋψή τυφλά τόξα. Ο βόρειος τοίχος σώζεται μέχρι το ύψος της κορυφής των τόξων ενώ οι υπόλοιποι τοίχοι είναι πολύ κατεστραμμένοι. Η εκκλησία είχε δυο εισόδους, μια στο μέσο του δυτικού τοίχου και μια στο μέσο του νότιου τοίχου. Αν και η εκκλησία είναι ερειπωμένη, είναι φανερό ότι αρχικά καλυπτόταν με ημικυλινδρική καμάρα. Αυτό φανερώνουν τα ισοϋψή τυφλά τόξα του βόρειου και του νότιου τοίχου. Η εκκλησία ήταν διακοσμημένη με τοιχογραφίες, όπως φαίνεται από τα υπολείμματα που σώζονται στα τυφλά τόξα του βόρειου τοίχου. Τα τυφλά τόξα της εκκλησίας είναι ημικυκλικά, γι’ αυτό φαίνεται ότι η εκκλησία κτίσθηκε κατά τη Μέση Βυζαντινή περίοδο. Τότε πρέπει να κτίσθηκαν και τα ερειπωμένα κελιά της βόρειας και της ανατολικής πτέρυγας μ' εξαίρεση το νότιο διώροφο κτίσμα της ανατολικής πτέρυγας. Το κτίσμα αυτό με τις οξυκόρυφες καμάρες είναι μεταγενέστερο και κτίσθηκε την εποχή της Φραγκοκρατίας. Αυτό δείχνει και η διαφορετική τοιχοδομία του.

 

Για το μικρό αυτό μοναστήρι δεν έχουμε καμιά πληροφορία. Αναμφίβολα ανήκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου όπως φαίνεται από τον τύπο της εκκλησίας και τη ν αμελή τοιχοδομία των κελιών της βόρειας και της ανατολικής πτέρυγας και του «μαγκιπείου» στη νοτιοδυτική γωνιά της αυλής. Πότε διαλύθηκε δεν είναι γνωστό. Πιθανότατα εγκαταλείφθηκε ήδη από τον 16ο αιώνα.