Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Περίφημος αστρονόμος και γεωγράφος της Αρχαιότητας. Έζησε στην Αλεξάνδρεια τον 2ο αιώνα μ.Χ. Στο έργο του Μαθηματική Σύνταξις συγκέντρωσε όλες τις αστρονομικές γνώσεις της εποχής του. Σ' αυτό αναπτύσσει τη θεωρία των σχετικών κινήσεων του ήλιου, της σελήνης και των πλανητών γύρω από τη γη, που τη θεωρούσε ακίνητη. Η θεωρία του αυτή ήταν αποδεκτή για αιώνες ως την εποχή του Κοπέρνικου και του Κέπλερ. Ο Πτολεμαίος έγραψε επίσης το έργο Γεωγραφική Ὑφήγησις, το οποίο για αιώνες επίσης ήταν το βασικότερο γεωγραφικό εγχειρίδιο, καθώς και άλλες επιστημονικές μελέτες, μεταξύ των οποίων μια οπτική και μια θεωρία της μουσικής. Ο ίδιος επινόησε και την επιστήμη της τριγωνομετρίας και βελτίωσε τη μέθοδο του καθορισμού του γεωγραφικού στίγματος με βάση τις γεωγραφικές συντεταγμένες μήκους και πλάτους. Στο γεωγραφικό του έργο παρουσιάζει πίνακες με τις θέσεις των κυριοτέρων τόπων του τότε γνωστού κόσμου συνοδευόμενους από χάρτες.

Στη Γεωγραφική Ὑφήγηση περιλαμβάνονται πολλά στοιχεία και για την Κύπρο. Αναφερόμενος στη θέση της (στον τέταρτο πίνακα της Ασίας) γράφει ότι τα σύνορα της Κύπρου είναι από παντού το πέλαγος. Από τη δύση το πέλαγος της Παμφυλίας, από τον νότο το πέλαγος της Αιγύπτου και της Συρίας, από τα ανατολικά το πέλαγος της Συρίας και από τα βόρεια τα στενά της Κιλικίας. Κατά τους υπολογισμούς του Πτολεμαίου το νοτιότερο σημείο της Κύπρου, η «Κουριάς ἄκρα» (το ακρωτήριο του Κουρίου — το σημερινό Ακρωτήρι) έχει γεωγραφικό πλάτος 34° 45΄, ενώ το βορειότερο, η «Κρομμύων ἄκρα» (το σημερινό ακρωτήριο Κορμακίτης) έχει γεωγραφικό πλάτος 36° 10΄. Δυτικότερο σημείο είναι η «Ἀκάμας ἄκρα» (το ακρωτήριο Ακάμας) με γεωγραφικό μήκος 64° 10΄ και ανατολικότερο σημείο η «Οὐρά Βοός ἤ Κλεῖδες ἄκρα» (το ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα) με γεωγραφικό μήκος 67° 30΄.

Οι κυπριακές πόλεις που καταγράφει ο Πτολεμαίος είναι οι: Πάφος Νέα, Πάφος Παλαιά, Κούριον, Αμαθούς, Κίτιον, Θρόνοι (περιοχή Ξυλοφάγου), Σαλαμίς, Καρπασία (Ριζοκάρπασο), Αφροδίσιον (περιοχή Ακανθούς), Μακαρία (περιοχή Καλογραίας), Κερωνία ή Κεραυνία (Κερύνεια), Λάπηθος, Σόλοι, Αρσινόη (Πόλη Χρυσοχούς), Χύτρος (Κυθρέα), Τρεμηθούς (Τρεμετουσιά), Ταμασσός (Πολιτικό-Πέρα Ορεινής). Ακρωτήρια αναφέρει τα εξής: Ακάμας, Ζεφύριον (περιοχή Μανδριών Πάφου), Δρέπανον (περιοχή χωριού Πισσούρι), Φρούριον (δυτικά του Κουρίου), Κουριάς (Ακρωτήρι), Δάδες (περιοχή Δεκέλειας), Θρόνοι (ακρωτήριο Ξυλοφάγου), Πηδάλιον (ακρωτήριο Γκρέκο), Ελαία (περιοχή Γαστριών-Αγίου Θεοδώρου Καρπασίας), Ουρά Βοός ή Κλείδες, Κρομμύων άκρα (Κορμακίτης) και Καλλίνουσα (ακρωτήριο Πωμού). Από τους ποταμούς αναφέρονται οι: Λύκος (Κούρης), Τέτιος (Τρέμιθος), Πεδιαίος, Λάπηθος. Και από τις ακτές η «Ἀχαιῶν ακτή» (Αγία Τριάδα Γιαλούσας). Συνολικά ο Πτολεμαίος αναφέρει 34 ονόματα πόλεων, ακρωτηρίων, ποταμών και ακτών της Κύπρου αρχίζοντας από τα δυτικά με σειρά αντίθετη προς την κίνηση των δεικτών του ρολογιού. Κατά τον Πτολεμαίο επίσης η Κύπρος χωρίζεται σε τέσσερις επαρχίες. Απ’ αυτές η Σαλαμινία περιλαμβάνει τα ανατολικότερα μέρη της Κύπρου, η Παφία τα δυτικά, η Αμαθουσία όσα μέρη βρίσκονται στον νότο και το όρος Όλυμπος και η Λαπηθία όσα βρίσκονται στα βόρεια.

Συγκρίνοντας το μέγεθος της Κύπρου με τα άλλα (γνωστά τότε) μεγάλα νησιά του κόσμου, την τοποθετεί στη δέκατη θέση μετά την Ταπροβάνη (Κεϋλάνη), Αλβιόνα (Μεγάλη Βρετανία), Χρυσή Χερσόνησο (Μαλαϊκή), Ιβερνία (Ιρλανδία), Πελοπόννησο, Σικελία, Σαρδώ (Σαρδηνία), Κύρνο (Κορσική) και Κρήτη.

Αξιόλογος είναι και ο καθορισμός από τον Πτολεμαίο της μεγαλύτερης διάρκειας της ημέρας στις πιο σπουδαίες πόλεις της Κύπρου Πάφο, Αμαθούντα και Σαλαμίνα και της απόστασής τους σε γεωγραφικό χρόνο από την Αλεξάνδρεια (Γεωγραφ. Ὑφήγ., 8.20 § 3-5).