Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Τουρκοκυπριακό χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου, στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, 160 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το τουρκοκυπριακό αυτό χωριό της Καρπασίας υπήρχε κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Η δε περιοχή του εκατοικείτο και κατά την Αρχαιότητα, όπως αποδεικνύεται από την ύπαρξη εκεί αρχαιολογικού χώρου. Σε παλαιούς χάρτες σημειώνεται ως Sacovo ή και Sacono. Οι Τουρκοκύπριοι ονόμαζαν το χωριό Altinova, ονομασία που μπορεί να αποδοθεί ως «χρυσό λειβάδι». Την ίδια ονομασία του δίνουν οι Τούρκοι και σήμερα.

Βρίσκεται στα ΒΔ. του Τρικώμου και σε απόσταση 9 περίπου χιλιομέτρων. Ο Άγιος Ιάκωβος, χωριό στους νότιους πρόποδες του Πενταδάκτυλου, είναι κρίκος μιας αλυσίδας τουρκοκυπριακών χωριών που αρχίζει από τα Καλυβάκια, στα ανατολικά της Κυθρέας και συνεχίζεται μέχρι τη Γαλάτεια και πιο πέρα μέχρι τη Γαληνόπορνη. Το ψηλότερο σημείο του χωριού είναι το ύψωμα Άγιος Ιάκωβος (379 μέτρα), που βρίσκεται περί το ένα χιλιόμετρο νοτιοδυτικά του οικισμού.

Οι στρώσεις της διάπλασης του φλύσχη (ψαμμίτες, μάργες, κρητίδες, κλπ.) που περιβάλλουν τους συμπαγείς και διαρρηγμένους ασβεστόλιθους του Πενταδάκτυλου, είναι εμφανείς στο τοπίο του Αγίου Ιακώβου. Η μέση ετήσια βροχόπτωση, γύρω στα 500 χιλιοστόμετρα, είναι περιοριστικός παράγοντας στις καλλιέργειες. Καλλιεργούνται τα σιτηρά, ενώ στα βόρεια του χωριού απαντώνται και οι ελιές. Η μεγαλύτερη έκταση του χωριού είναι ακαλλιέργητη και καταλαμβάνεται από ποικίλη φυσική βλάστηση. Μέρος των κρατικών δασών Υψαρόβουνο και Ασπρόβικλα, καθώς και ολόκληρο το μικρό κρατικό δάσος Μέλεια, εμπίπτουν στα διοικητικά του όρια. Αρκετά ανεπτυγμένη είναι η κτηνοτροφία. Στο χωριό πριν την εισβολή εκτρέφονταν κάπου 5.000 αιγοπρόβατα και 189 αγελάδες και 2.724 πουλερικά.

Ο Άγιος Ιάκωβος βρίσκεται στα βόρεια του κύριου δρόμου Λευκονοίκου- Τρικώμου κι έτσι η συγκοινωνία με τη Μεσαορία είναι ευχερής. Όμως στα βόρεια ο δρόμος σταματά στις Μάνδρες και η ψηλή σχετικά αιχμηρή βουνοκορφή του Πενταδάκτυλου, εμποδίζει το συγκοινωνιακό δίκτυο και μ' αυτή ακόμα την Ακανθού, που βρίσκεται πολύ κοντά στη βόρεια πλευρά του Πενταδάκτυλου. Η συγκοινωνία με τ' άλλα χωριά του Πενταδάκτυλου (βόρεια και νότια) γίνεται με χωματένιους δρόμους. Ο Άγιος Ιάκωβος, βέβαια, βρίσκεται σχεδόν στο μέσο των δρόμων Τρικώμου - Φλαμουδιού και Λευκονοίκου - παράκτιας πεδιάδας Κερύνειας.

Ο πληθυσμός του χωριού αυξήθηκε σταθερά από το 1881 μέχρι το 1973. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Η  σουηδική   αρχαιολογική   αποστολή του  1928 ανακάλυψε δυο ιερά στον Άγιο Ιάκωβο που ανάγονται στην περίοδο της Χαλκοκρατίας.