Παπαδόπουλος Τάσσος

Ο 5ος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Πολιτικός, ο 5ος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γεννήθηκε στη Λευκωσία στις 7 Ιανουαρίου 1934 και πέθανε στις 12 Δεκεμβρίου 2008.

Ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του δάσκαλου Νικολάου Παπαδόπουλου και της οικοκυράς Αγγελικής. Το 1972 παντρεύτηκε τη Φωτεινή Παπαδοπούλου και μαζί απέκτησαν δύο παιδιά τον Νικόλα και την Αναστασία.

Σπουδές -ΕΟΚΑ

Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και στη συνέχεια σπούδασε νομικά στο King’s College και στο Gray’s Inn στην Αγγλία. Εκεί, συγκατοίκησε στο ίδιο διαμέρισμα με τον Σπύρο Κυπριανού, τον Λέλλο Δημητριάδη, τον Δημήτρη Λιβέρα και τον Ανδρέα Μαυρομάτη. Οι πέντε συγκάτοικοι ιδρύουν την Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων (ΕΦΕΚ), με πρόεδρο τον Σπύρο Κυπριανού, γραμματέα τον Τάσσο Παπαδόπουλο και ταμία τον Λέλλο Δημητριάδη.

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος επέστρεψε στην Κύπρο στις 20 Μαρτίου 1955, δέκα μέρες πριν από την έναρξη την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ.

Κατά τη διάρκεια του ένοπλου απελευθερωτικού αγώνα του 1955-1959 άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου στη Λευκωσία και ίδρυσε δικό του δικηγορικό γραφείο, το οποίο εξελίχθηκε σε ένα από τα γνωστότερα και μεγαλύτερα της Κύπρου. Είχε ταυτόχρονα ενεργό μέρος στον αγώνα ως βασικό στέλεχος της ΕΟΚΑ. ως τομεάρχης Λευκωσίας ως υπέυθυνος της ΠΕΚΑ της Πολιτικής Οργάνωσης της ΕΟΚΑ. Το 1959 ήταν μεταξύ των παραγόντων που εκλήθησαν από τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄ στο Λονδίνο, ως συμβουλευτική ομάδα, όταν επρόκειτο να υπογραφούν εκεί οι συμφωνίες της Ζυρίχης περί Κύπρου. Ήταν δε ένας από τους ελάχιστους που ετάχθησαν κατά της αποδοχής και υπογραφής των συμφωνιών εκείνων.

Υπουργός

Μετά την υπογραφή των συμφωνιών, διορίστηκε από τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο υπουργός Εσωτερικών στη μεταβατική κυβέρνηση που σχημάτισε τον Απρίλιο του 1959. Ταυτόχρονα, κατά το 1959-1960 διετέλεσε μέλος της συνταγματικής επιτροπής που συνέταξε το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αμέσως μετά την ανακήρυξη της Κύπρου σε ανεξάρτητη Δημοκρατία, ο Τάσσος Παπαδόπουλος διορίστηκε υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, από τον Πρόεδρο Μακάριο, παρά το νεαρό της ηλικίας του (25 χρόνων). Με την ιδιότητά του αυτή μετείχε σε διεθνείς διασκέψεις και συνέδρια. Τον Νοέμβριο του 1964 εισήγαγε για πρώτη φορά στην Κύπρο κι εφάρμοσε πλήρες σχέδιο κοινωνικών ασφαλίσεων. Τον Ιανουάριο του 1964 μετείχε της Πενταμερούς διάσκεψης του Λονδίνου επί του πολιτικού μέλλοντος της Κύπρου (που συνεκλήθη αμέσως μετά την έναρξη των διακοινοτικών ταραχών που άρχισαν το Δεκέμβριο του 1963). Μετά την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από τις θέσεις και τα αξιώματα που κατείχαν στην κυβερνητική μηχανή, ο Τάσσος Παπαδόπουλος ανέλαβε προσωρινά και ως υπουργός Γεωργίας και Φυσικών Πόρων (1964-1966) αντκαθιστώντας τον Τουρκοκύπριο υπουργό Φαζίλ Πλουμέρ κι αργότερα και ως υπουργός Υγείας. Επικεφαλής του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων παρέμεινε μέχρι τις 29 Ιουνίου 1970.

Μετά την Τουρκική Εισβολή ο Τάσσος Παπαδόπουλος διετέλεσε σύμβουλος του εκπροσώπου της ελληνοκυπριακής πλευράς στις διακοινοτικές συνομιλίες Γλαύκου Κληρίδη, καθώς και αντικαταστάτης του στη θέση αυτή, μετά την παραίτηση του Κληρίδη στις 7 Απριλίου1976. Επίσης το 1976 υπηρέτησε για σύντομο χρονικό διάστημα και στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής.

Βουλευτής

Εξελέγη βουλευτής το 1970 με το Ενιαίον Κόμμα. Στις βουλευτικές εκλογές της 5 Σεπτεμβρίου 1976 πήρε μέρος και ο Τάσσος Παπαδόπουλος, ως ανεξάρτητος υποψήφιος, κι εξελέγη βουλευτής, διατηρώντας το αξίωμα αυτό μέχρι τις επόμενες εκλογές (24 Μαίου 1981) που έγιναν για πρώτη φορά με το αναλογικό σύστημα. Στις εκλογές αυτές ο Τάσσος Παπαδόπουλος κατήλθε επικεφαλής των συνδυασμών του κόμματός του, της Ένωσης Κέντρου που ίδρυσε από το 1980. Το κόμμα συγκέντρωσε 7.968 ψήφους (ποσοστό 2,7%) και δεν ανέδειξε κανένα βουλευτή. Στις επόμενες βουλευτικές εκλογές (8 Δεκεμβρίου 1985) η Ένωση Κέντρου δεν πήρε μέρος αλλά υποστήριξε το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα του προέδρου Σπύρου Κυπριανού. Η συνένωση των δυο κομμάτων έγινε τελικά στις αρχές του 1989, όταν πλέον το Δημοκρατικό Κόμμα έχασε την εξουσία (προεδρικές εκλογές του 1988, στις οποίες η Ένωση Κέντρου υποστήριξε την υποψηφιότητα του Σπύρου Κυπριανού).

Το 1989 το κόμμα του Τάσσου Παπαδόπουλου, η «Ένωση Κέντρου», ενώθηκε με το Δημοκρατικό Κόμμα του Σπύρου Κυπριανού. Με το Δημοκρατικό Κόμμα ο Τάσσος Παπαδόπουλος εξελέγη βουλευτής το 1991 και επανεξελέγη το 1996. Μετά την απόσυρση από την πολιτική του Σπύρου Κυπριανού, ο Τάσσος Παπαδόπουλος άνευ ανθυποψηφίου, εξελέγη, τον Οκτώβριο του 2000, πρόεδρος του Δημοκρατικού κόμματος (ΔΗΚΟ), τρίτου σε εκλογική δύναμη κόμματος στη Βουλή.

Πρόεδρος

Στις 16 Φεβρουαρίου 2003 εκλέγεται από τον πρώτο γύρο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Τάσσος Παπαδόπουλος. Αντικαθιστά τον επί 10 χρόνια Πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη. Η εκλογή του έγινε ύστερα από συνεργασία του κόμματός του με το ΑΚΕΛ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ και το κίνημα των Οικολόγων Περιβαλλοντιστών. Η εκλογή του τον απέσπασε από τη Βουλή όπου, μεταξύ άλλων, είχε υπηρετήσει και ως πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων που εργάστηκε για την εναρμόνιση της κυπριακής νομοθεσίας και των θεσμών με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, προκειμένου να καθίστατο περισσότερο ασφαλής η ολοκλήρωση της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος υπηρέτησε στο αξίωμα του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας για 5 χρόνια, έχασε δε τις εκλογές, για το ίδιο αξίωμα, τον Φεβρουάριο του 2008, οπότε το ΑΚΕΛ διεκδίκησε την προεδρία της Δημοκρατίας με τον γενικό του γραμματέα Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος και εξελέγη.

Ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Τάσσος Παπαδόπουλος συνέχισε τις προσπάθειες του προκατόχου του για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, προσπάθειες που οδήγησαν στην υποβολή του γνωστού Σχεδίου Ανάν για έγκριση ή όχι από τον κυπριακό λαό με τη μέθοδο του δημοψηφίσματος. Ο ίδιος ο Τάσσος Παπαδόπουλος ετάχθη κατά της εγκρίσεως του Σχεδίου με διάγγελμά του προς τον λαό στις 7 Απριλίου 2004, καλώντας τον να πει ένα βροντερό όχι. Η απόρριψη του Σχεδίου από τους Ελληνοκυπρίους και η ταυτόχρονη αποδοχή του από τους Τουρκοκυπρίους στις 24 Απριλίου 2004, είχε για την ελληνοκυπριακή πλευρά διεθνή αρνητική απήχηση. Αυτό επέτρεψε στην Τουρκία να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για πλήρη ένταξη της στην ΕΕ το Δεκέμβριο του 2004 προσυπογράφοντας το λεγόμενο πρωτόκολλο της Άγκυρας το οποίο, αφορούσε τις λεγόμενες κυπρογενείς της υποχρέωσεις, ωστόσο αυτό δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Κατά το επόμενο χρονικό διάστημα ο Τάσσος Παπαδόπουλος εργάστηκε σκληρά προς την κατεύθυνση ανατροπής του διεθνούς αρνητικού κλίματος λόγο της απόρριψης του σχεδίου Ανάν. Τούτο, πάντως, δεν εμπόδισε την ένταξη της Κύπρου, ως πλήρους μέλους, στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Μάιο του 2004, ο δε Τάσσος Παπαδόπουλος ήταν εκείνος ο Κύπριος πρόεδρος που υπέγραψε τις σχετικές συμφωνίες.

Την προηγούμενη χρονιά στην Αθήνα, στις 16 Απριλίου 2003, υπέγραψε τη συνθήκη προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία εγκρίθηκε από τη σύνοδο κορυφής της Κοπεγχάγης το Δεκέμβριο του 2002 στην παρουσία του τότε Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος εκπροσώπησε την Κύπρο στο Δουβλίνο, την 1η Μαΐου 2004, όπου έγινε η τελετή της επίσημης ένταξης της Κύπρου και άλλων 9 χωρών στις τάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά το υπόλοιπο της προεδρικής του θητείας δεν έγιναν άλλες σοβαρές διεργασίες, παρά την προσπάθεια, προς την κατεύθυνση επίλυσης του Κυπριακού. Η ένταξη, ωστόσο, της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσέδωσε νέες δυνατότητες αλλά και νέες ευθύνες. Η Κύπρος, μεταξύ άλλων, απεσύρθη από το Κίνημα των Αδεσμεύτων. Καταβλήθηκαν επίσης μεγάλες προσπάθειες προς ένταξη της Κύπρου και στην ομάδα των ευρωπαϊκών κρατών της ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ένωση), πράγμα που επετεύχθη την 1η Ιανουαρίου 2008. Τότε, έγινε και η υιοθέτηση και εισαγωγή του ευρώ ως νέας νομισματικής μονάδας και για την Κύπρο.

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος υπήρξε ένας από τους πρωταγωνιστές της πολιτικοκοινωνικής ζωής του τόπου κατά τα πρώτα 50 χρόνια σχεδόν της ζωής της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ποικίλες και σημαντικές δραστηριότητες αλλά και προσφορά. Υπήρξε στενός συνεργάτης και σταθερός υποστηρικτής του προέδρου Μακαρίου σε κρίσιμες στιγμές. Ένα από τα γνωρίσματά του ήταν ότι είχε πιστούς και ειλικρινείς φίλους, αλλά και εχθρούς. Πολιτικοί και άλλοι αντίπαλοι αναγνώριζαν και τις ικανότητες και την προσφορά του.

Κατηγορίες

Παράλληλα με την πολιτική σταδιοδρομία, ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν εγκατέλειψε τη δικηγορία. Το δικηγορικό γραφείο «Τάσσος Παπαδόπουλος και Σία» είναι ένα από τα μεγαλύτερα στην Κύπρο και εμφανίστηκε εμπλεκόμενο σε υποθέσεις, για ορισμένες από τις οποίες ο ίδιος δέχθηκε έντονη κριτική. Ενδεικτικότερη όλων ήταν η υπόθεση με υπεράκτιες εταιρείες γιουγκοσλαβικών συμφερόντων, οι οποίες κατηγορήθηκαν για σπάσιμο του εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Γιουγκοσλαβία και για ξέπλυμα χρήματος για λογαριασμό της οικογένειας Μιλόσεβιτς. Ενεπλάκη μάλιστα σε μεγάλη δικαστική διαμάχη ύστερα από ένα αποκαλυπτικό άρθρο των Financial Times στις 25 Ιουλίου του 2002.

Κλοπή της σορού

Στις 11 Δεκεμβρίου 2009 ολόκληρη η Κύπρος έμεινε εμβρόντητη από τη μακάβρια είδηση ότι βεβηλώθηκε ο τάφος του Τάσσου Παπαδόπουλου και κλάπηκε η σορός του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας. Η σορός τελικά βρέθηκε στις 8 Μαρτίου από την αστυνομία έπειτα από πληροφορία που λήφθηκε. Ήταν θαμμένος σε διπλανό κοιμητήριο. Η αστυνομία συνέλαβε έναν ινδό ο οποίος έδωσε την αρχική πληροφορία

Πηγές: