Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Συντεχνιακό κίνημα της Αριστεράς, που ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 1946, σε διαδοχή της Παγκύπριας Συντεχνιακής Επιτροπής (ΠΣΕ) η οποία είχε ιδρυθεί το 1941 και είχε κηρυχθεί παράνομη από το αποικιοκρατικό καθεστώς. Ο ρόλος της ΠΕΟ στους εργατικούς αγώνες της περιόδου της αποικιοκρατίας, αλλά και στις εργατικές κατακτήσεις στα χρόνια μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου (1960) μέχρι σήμερα, υπήρξε πρωτοποριακός και αποφασιστικός.

Η ΠΕΟ διαθέτει σήμερα πάνω από 80.000 μέλη (περιλαμβανομένων και χιλιάδων Τουρκοκυπρίων) και αποτελείται από Παγκύπριες Συντεχνίες οι οποίες είναι συγκροτημένες πάνω σε κλαδική, ομοιοεπαγγελματική βάση. Οι Συντεχνίες είναι η βάση της Ομοσπονδίας αφού αυτές έχουν την άμεση ευθύνη να σχεδιάσουν και να οργανώσουν τους εργαζόμενους στους αντίστοιχους κλάδους. Στη δύναμη της ΠΕΟ υπάγονται οι ακόλουθες Συντεχνίες:

1. Συντεχνία Οικοδόμων, Ξυλουργών, Μεταλλωρύχων και Γενικών Εργατών Κύπρου.
2. Παγκύπρια Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Κυβερνητικο-Στρατιωτικών και Κοινωνικών Ιδρυμάτων (ΠΑΣΥΕΚ).
3. Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Γεωργίας, Δασών, Λιμενεργατών, Ναυτεργατών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΣΕΓΔΑΜΕΛΙΝ).
4. Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Βιομηχανίας, Εμπορίου, Τύπου – Τυπογραφείων και Γενικών Υπηρεσιών Κύπρου (ΣΕΒΕΤΤΥΚ).
5. Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου, Μηχανοτεχνιτών και Ηλεκτροτεχνιτών Κύπρου (ΣΕΜΜΗΚ).
6. Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Ένδυσης και Υπόδησης Κύπρου.
7. Συντεχνία Υπαλλήλων Ξενοδοχείων και Κέντρων Αναψυχής Κύπρου (ΣΥΞΚΑ).
8. Συντεχνία Ημικρατικών, Δημοτικών και Κοινοτικών Εργατοϋπαλλήλων Κύπρου (ΣΗΔΗΚΕΚ).
9. Στις γραμμές της ΠΕΟ βρίσκεται επίσης η οργάνωση των Συνταξιούχων ΕΚΥΣΥ. 

Οι Συντεχνίες αυτές εκπροσωπούνται στο Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας και έχουν η καθεμιά τη δική της οργανωτική διάρθρωση. Κάθε τέσσερα χρόνια πραγματοποιείται το Παγκύπριο Συνέδριο της ΠΕΟ που εκλέγει το Γενικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας και παίρνει αποφάσεις για θέματα γενικής πολιτικής. Το Γενικό Συμβούλιο εκλέγει το Εκτελεστικό Συμβούλιο και το Εκτελεστικό Γραφείο της Ομοσπονδίας. Εκλέγει επίσης τον γενικό γραμματέα της Ομοσπονδίας. Τη θέση αυτή κατείχε από το 1946 και για περισσότερα από 40 χρόνια ο Ανδρέας Ζιαρτίδης. Τον διαδέχθηκαν οι Παύλος Δίγκλης (1986-1990) και  Αβραάμ Αντωνίου (1990-1999). Από το 1999 μέχρι το 2021 , γενικός γραμματέας της ΠΕΟ ηταν  ο Πάμπης Κυρίτσης.  Στις 10 Δεκεμβρίου 2021 η Σωτηρούλα Χαραλάμπους ανέλαβε τα ηνία της ΠΕΟ, ως η πρώτη γυναίκα Γενικός Γραμματέας στην ιστορία της συνδικαλιστικής οργάνωσης και ευρύτερα του συνδικαλιστικού κινήματος στην Κύπρο.

Η εκλογή της κ. Χαραλάμπους, σε διαδοχή του Πάμπη Κυρίτση ύστερα από 23 συναπτά έτη, έλαβε χώρα στο σημερινό 28^ο Συνέδριο της ΠΕΟ, το οποίο εξέλεξε επίσης τα μέλη του νέου Γενικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας που αποτελείται από 125 άτομα (111 εκλεγμένα και 14 εξ’ οφίκιο).

Στόχοι 

Κύριοι στόχοι της ΠΕΟ είναι η προστασία και η περαιτέρω βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης, με την αύξηση του μεριδίου που η εργατικήτάξη δικαιούται από το εθνικό εισόδημα.  Παράλληλα, κύριος στόχος της ΠΕΟ είναι και η σύντομη, δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος, στη βάση των αρχών και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών και των συμφωνιών κορυφής.

Η ΠΕΟ συνεργάζεται με τις άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις του τόπου για την προώθηση γενικών και ειδικών αιτημάτων της εργατικής τάξης.

Πριν από την έναρξη των Διακοινοτικών Ταραχών (1963) η ΠΕΟ συνεργαζόταν στενά και με τουρκοκυπριακές συντεχνίες. Στις 8 Ιανουαρίου 1948 είχε υπογράψει με την Κεντρική Επιτροπή των Τουρκικών Συντεχνιών συμφωνία, με την οποία, μεταξύ άλλων, διαδηλωνόταν η ειλικρινής τους επιθυμία να δημιουργήσουν σχέσεις στενής συνεργασίας και αμοιβαίας βοήθειας στη δράση τους για οικονομική και κοινωνική πρόοδο της εργατικής τάξης. Συχνοί ήσαν οι κοινοί απεργιακοί αγώνες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο (1974) η ΠΕΟ διατηρεί, επαφές με την τουρκοκυπριακή συντεχνία Ντεβ-Ις.

Η ΠΕΟ είναι από τα ιδρυτικά μέλη της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας, που ιδρύθηκε το 1947, και αντιπροσωπεύεται στο Γενικό Συμβούλιο και το Εκτελεστικό Γραφείο της Ομοσπονδίας. Συμμετέχει επίσης στις ετήσιες διασκέψεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.

Η ΠΕΟ διατηρεί Γραφείο Γυναικών, στόχος του οποίου είναι η προβολή και προώθηση των ειδικών προβλημάτων των εργαζομένων γυναικών. Διατηρεί επίσης Γραφείο Νεολαίας που εξειδικεύεται στα ζητήματα τα οποία αφορούν τους νέους εργαζομένους, ενώ υπό την ευθύνη του πραγματοποιούνται  παιδικές κατασκηνώσεις στις οποίες συμμετέχουν παιδιά των εργαζομένων. Λειτουργεί επίσης το Γραφείο Ερευνών και Μελετών που εξειδικεύεται σε θέματα τα οποία αφορούν την έρευνα και την ανάλυση των διαφόρων προβλημάτων, κυρίως οικονομικών.

Η Ομοσπονδία εκδίδει, ως εκφραστικό της όργανο, την εβδομαδιαία εφημερίδα Εργατικό Βήμα. Παλαιότερα εξέδιδε τις εφημερίδες Ανόρθωση και Εργατικά Νέα.

Πηγή: 

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια