Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, στα ανατολικά της πιο ψηλής κορφής της Κύπρου, του Ολύμπου (υψόμετρο 1.952 μέτρα). Ο Πάνω Αμίαντος εγκαταλείφθηκε μετά και το κλείσιμο του μεταλλείου αμιάντου της περιοχής. Το 2005 ο Πάνω Αμίαντος και ο Κάτω Αμίαντος έγιναν μία υπό το όνομα Αμίαντος.

Γεωλογία

Ο Πάνω Αμίαντος βρίσκεται τοποθετημένος σε υψόμετρο 1.360 μ. και είναι ένα από τα πιο ψηλά χωριά της Κύπρου. Συγκεκριμένα ο Πάνω Αμίαντος είναι το δεύτερο ψηλότερο χωριό της Κύπρου μετά το χωριό Πρόδρομος. Ολόκληρη η διοικητική έκταση του Πάνω Αμιάντου αποτελεί κρατική δασική γη που ανήκει στο δάσος του Τροόδους.

Ο οικισμός βρίσκεται δίπλα στο μεταλλείο του Αμιάντου και σε αυτό οφείλει την ύπαρξή του. Η όλη έκταση του χωριού βρίσκεται πάνω στις σερπεντίνες, η εξόρυξη δε του ορυκτού του αμιάντου και οι εγκαταστάσεις του μεταλλείου δημιούργησαν μια μεγάλη πληγή στο όμορφο τοπίο του Τροόδους.

Βλέπε λήμμα: Αμίαντος- μεταλλείο

Το χωριό είναι χτισμένο κοντά στα διοικητικά σύνορα Λευκωσίας - Λεμεσού, το δε τοπίο του έχει διαμελιστεί από τους παραποτάμους του Κούρη. Τόσο το χωριό όσο και το μεταλλείο είναι τοποθετημένα σε πλαγιά με αισθητή την κλίση προς τα νότια και ανατολικά.

Κλίμα

Ο Πάνω Αμίαντος δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 1.072 χιλιοστόμετρα, που είναι από τις πιο ψηλές της Κύπρου. Κατά γενικό μέσο όρο δέχεται βροχόπτωση όλο σχεδόν το χρόνο, περιλαμβανομένων και των θερινών μηνών. Αξίζει να αναφερθεί πως η μέση ετήσια βροχόπτωση του Ιουνίου είναι 19 χιλιοστόμετρα, του Ιουλίου 7 χιλιοστόμετρα, του Αυγούστου 4 και του Σεπτεμβρίου 18. Κατά τους πρώτους τρεις μήνες του χρόνου δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 551 χιλιοστόμετρα, που ξεπερνά τη μέση όμβρηση της Κύπρου ως συνόλου (489 χιλιοστόμετρα).

Οι βροχοπτώσεις είναι συχνά ραγδαίες και οι χιονοπτώσεις βαριές. Έχει σημειωθεί πως στις 4.12.1936 το χωριό δέχτηκε 237,5 χιλιοστόμετρα βροχής σε μόνο 24 ώρες. Πιο πρόσφατα, στις 24- 25 Δεκεμβρίου, 1968, το χωριό δέχτηκε 294,1 χιλιοστόμετρα βροχής σε 48 ώρες.

Κατά τους χειμερινούς μήνες η υγρασία είναι αρκετά υψηλή και ξεπερνά τα 70%. Αρκετές μέρες κατά τους χειμερινούς μήνες η θερμοκρασία είναι κάτω του 0°C. Κι αυτή η μέση μηνιαία μεγίστη θερμοκρασία του Αυγούστου φθάνει μόνο στους 31,2 βαθμούς Κελσίου. Συχνά το μεταλλείο του Αμιάντου διέκοπτε τις εργασίες του ή περιόριζε το εργατικό δυναμικό κατά τους πρώτους δυο χειμερινούς μήνες, κυρίως εξαιτίας της χιονόπτωσης και της βροχόπτωσης.

Επειδή πρόκειται περί καθαρά μεταλλευτικού οικισμού, σχεδόν δεν παρατηρείται γεωργική απασχόληση.

Πληθυσμός

Υπάρχουν πληθυσμιακά στοιχεία από το 1946 μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Και πριν από την απογραφή του 1946 ζούσαν στο χωριό, χωρίς να έχουν μόνιμη κατοικία, αρκετοί εργάτες (βλ. J. Goodwin, An Historical Toponymy of Cyprus, 3rd edition, σ. 80). Ο πληθυσμός του οικισμού επηρεάστηκε, όπως κι εκείνος των γειτονικών χωριών, από την οικονομική κρίση του 1929-1933, κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου πολέμου και πρόσφατα με την πλήρη μηχανοποίηση των εργασιών του μεταλλείου και την υιοθέτηση σύγχρονης τεχνολογίας.

Το ορυκτό του αμιάντου ήταν γνωστό και στους αρχαίους χρόνους, όμως δεν είναι βέβαιο αν εξορυσσόταν από την ίδια σημερινή τοποθεσία.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια