Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αγία Μαρινούδα- Agia Marinouda. Μικρό χωριό της επαρχίας Πάφου (120 μ. υψόμετρο), 6 περίπου χμ. νοτιοανατολικά της Πάφου και 2.5 περίπου χμ. ανατολικά της Γεροσκήπου. Με την μεταρρύθμιση του 2022 ενσωματώθηκε στον ευρύτερο της Ανατολικής Πάφου.

Βλέπε λήμματα: Δήμοι- Δημαρχεία και Δήμοι- Δημαρχεία- Οι 20 Δήμοι της μεταρρύθμισης του 2022

Βρίσκεται σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία σ'ένα λόφο που αντικρίζει τη θάλασσα. Οι επισκέπτες του χωριού καθώς και οι μόνιμοι κάτοικοι του μπορούν να απολαύσουν το δροσερό αεράκι που φυσά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του χωριού.

Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Αγία Μαρίνα, απο την οποία πήρε και το όνομά του το χωριό. Λέγεται πως, στην τοποθεσία που κτίσθηκε  η εκκλησία (1985), υπήρχε παλαιότερο εκκλησάκι και φαίνεται πως κατέρρευσε, αφού η τότε κατασκευή (1920),  δεν ήταν στερεή. Με τη συμβολή των κατοίκων και έπειτα απο δωρεές, κτίσθηκε η σημερινή εκκλησία. Στο χωριό επίσης υπήρχε και ένα μικρό εκκλησάκι, αυτό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. 

Καλλιέργειες

Ένα μεγάλο μέρος του χωριού είναι πεδινή έκταση που καλλιεργείται με σιτηρά, κτηνοτροφικά φυτά, λίγα αμπέλια και πολύ λίγα εσπεριδοειδή. Το 1980 συμπληρώθηκε σχέδιο αναδασμού στο χωριό, που κάλυψε κάπου 250 σκάλες. Κατασκευάστηκε ένα σύγχρονο αγροτικό οδικό δίκτυο, λύθηκαν πολλά προβλήματα ιδιοκτησίας και η περιοχή, που τώρα αρδεύεται από το αρδευτικό σχέδιο Πάφου, αξιοποιείται με αμειπτικές αρδευόμενες καλλιέργειες. Το χωριό δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 450 χιλιοστόμετρα. Στις αρδευόμενες εκτάσεις καλλιεργούνται κυρίως φιστίκια, εσπεριδοειδή, επιτραπέζια σταφύλια και λαχανικά.Επίσης καλλιεργούνται και λίγα σιτηρά και νομευτικά φυτά. Η κτηνοτροφία στην Αγία Μαρινούδα διεξάγεται σε οικιακή βάση.

Πέρα από τις αγροτικές εκτάσεις, το χωριό το χαρακτήριζαν οι πολλές μουριές(Συκαμινιές) τόσο λευκές όσο και μαύρες. Η πρώτη ποικιλία είχε λευκούς και μερικές φορές κόκκινους καρπούς, ενώ η δεύτερη έφτανε τα δέκα μέτρα ύψος. Και τα δύο είδη είναι εξαιρετική τροφή για μεταξοσκώληκες. Οι κάτοικοι  της Αγίας Μαρινούδας καλλιεργούσαν μουριές για την εκτροφή μεταξοσκωλήκων με απώτερο σκοπό την παραγωγή μεταξιού. Στην προσπάθεια τους αυτή συνετέλεσε το γεγονός ότι σε πολύ μικρή απόσταση βρισκόταν το εργοστάσιο μεταξουργίας, εκεί όπου μέχρι πρόσφατα στεγαζόταν το Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων (Κ.Ε.Ν.) Γεροσκήπου.

Άλλο φυτό που μπορούσε κανείς να συναντήσει στο χωριό της Αγίας Μαρινούδας ήταν αυτό της κάνναβης, τόσο της αυτοφυούς όσο και της καλλιεργούμενης. Φυτό αρκετά γνωστό από την αρχαιότητα ώς κλωστικό, αφού από αυτό λαμβάνονται  οι ίνες που χρησιμοποιούνται τόσο στην ύφανση όσο και στην κατασκευή σκοινιού, καμβά και άλλων υλικών.

 Βλέπε λήμμα: Μετάξι, μεταξάς μεταξωτά

Με την πάροδο του χρόνου, καθώς η καλλιέργεια κάνναβης απαγορεύτηκε και έκλεισε το εργοστάσιο μεταξιού, οι κάτοικοι του χωριού αναγκάστηκαν να στραφούν για εργασία στην πόλη της Πάφου και την γειτονική κοινότητα της Γεροσκήπου. Η Αγία Μαρινούδα συνορεύει επίσης με τις κοινότητες Κολώνη, Αχέλεια και Μαραθούντα.

Ο αρχικός οικισμός χτίστηκε ακριβώς εκεί που συναντιόνται τα ασβεστούχα πετρώματα των λόφων με τα προσχωσιγενή εδάφη της πεδιάδας. Μια πηγή δίπλα σ' ένα μικρό ρυάκι προμήθευε το χωριό με νερό.

Το υψόμετρο στην περιοχή του χωριού κυμαίνεται μεταξύ 80 και 190 μέτρων. Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι υφαλογενείς ασβεστόλιθοι του σχηματισμού Τέρρα, οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι) και οι προσχώσεις των αναβαθμίδων. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ασβεστούχα εδάφη και τέρρα ρόζα.

Η Αγία Μαρινούδα συνδέεται οδικά στα δυτικά με τον δρόμο Λεμεσού - Πάφου.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Τα αρχικά σπίτια του χωριού σταδιακά εγκαταλείπονται. Ήδη δίπλα στο χωριό, σ' ένα περίοπτο μέρος, χτίστηκαν σύγχρονα τουριστικά διαμερίσματα που έχουν αλλάξει πολύ την αρχική εμφάνιση της Αγίας Μαρινούδας. Μερικά άλλα σπίτια χτίζονται στα κτήματα των κατοίκων, μεταξύ του αρχικού οικισμού και του κυρίου δρόμου Πάφου- Λεμεσού. Αρκετά νέα ζευγάρια έχουν αρχίσει να αγοράζουν περιουσία στην Αγία Μαρινούδα με αποτέλεσμα το χωριό να αναπτύσσεται όλο και περισσότερο.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίας Μαρινούδας