Νικόλαος Μύρων άγιος
Άγιος, όχι Κύπριος, που υπηρέτησε ως επίσκοπος Μύρων (=στα Μύρα της Λυκίας, στη Μικρά Ασία) κατά τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Πριν γίνει επίσκοπος, αναφέρεται ότι είχε ζήσει για λίγο στην Κύπρο όπου είχε έλθει μαζί με τον άγιο Ευτύχιο, κι ότι οι δυο τους είχαν ιδρύσει την Αγία Μονή (ή Μονή των Ιερέων) στην επαρχία Πάφου (κοντά στο μοναστήρι της Χρυσορροϊάτισσας). Ο μεν Ευτύχιος κουβαλούσε τις πέτρες, ο δε Νικόλαος τις πελεκούσε και οι δυο τις έκτιζαν, κατά τον Εφραίμ τον Αθηναίο. Αναφέρεται επίσης ότι το μοναστήρι είχε κτιστεί πάνω στα θεμέλια ναού αφιερωμένου στην Ήρα.
Ο Εφραίμ πάντως, που λέγει ότι άντλησε τις πληροφορίες του από παμπάλαιο χειρόγραφο που είχε βρει, δεν αναφέρει περισσότερα για τον βοηθό του αγίου Ευτυχίου, τον άγιο Νικόλαο. Η πληροφορία ότι αυτός, φεύγοντας από την Κύπρο, είχε γίνει επίσκοπος στα Μύρα της Λυκίας, τον συνδέει με τον δημοφιλέστατο άγιο Νικόλαο (μνήμη 6 Δεκεμβρίου) που έζησε τον 4ο αιώνα, καταγόμενο από τα Πάταρα της Λυκίας, θεωρούμενο δε προστάτη των ναυτικών.
Δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί (πέρα από την αναφορά του Εφραίμ) ότι ο άγιος Νικόλαος πέρασε πράγματι από την Κύπρο. Αναφέρεται πάντως θαλασσινό ταξίδι του προς τους Αγίους Τόπους για προσκύνημα, με αιγυπτιακό καράβι, οπότε δεν θεωρείται απίθανη επίσκεψή του στο νησί. Τιμάται πάντως ιδιαίτερα και στην Κύπρο, όπου πολλοί ναοί είναι αφιερωμένοι σ’ αυτόν, όπως και μοναστήρια που λειτουργούσαν παλαιότερα. Μάλιστα εικόνα του αναφέρεται ότι είχε μεταφερθεί στην Κύπρο από τα Μύρα της Λυκίας το 1362 (επί βασιλέως Πέτρου Α΄, περίοδος Φραγκοκρατίας) κι είχε τοποθετηθεί στον λατινικό καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου στην Αμμόχωστο όπως μαρτυρεί ο χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς κι επαναλαμβάνουν και άλλοι χρονογράφοι.
Ο άγιος Νικόλαος είναι πολύ δημοφιλής και στην Κύπρο όπου πολλοί άνθρωποι και των δύο φύλων φέρουν το όνομά του, ενώ πολλές εκκλησίες είναι αφιερωμένες στο όνομά του. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον Άγιο Νικόλαο Στέγης, Άγιος Νικόλαος Κώμης του Γιαλού, Άγιος Νικόλαος Γαλάτας, Άγιος Νικόλαος Γάτων, Άγιος Νικόλαος Αμμοχώστου.