Μαρκί, αρχαιολογικός χώρος

Image

Σε περιοχή του χωριού Μαρκί της επαρχίας Λευκωσίας (περί τα 17 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας) υπάρχει αρχαιολογικός χώρος χρονολογούμενος στην Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού.

 

Συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Αλώνια» του χωριού, αυστραλιανή αρχαιολογική αποστολή διενήργησε ανασκαφές κατά τα τελευταία χρόνια, υπό τη διεύθυνση του δρος David Frankel και της δρος Jenny Webb του Πανεπιστημίου La Trobe της Μελβούρνης, και με τη συμμετοχή φοιτητών του Πανεπιστημίου. Οι ανασκαφές έφεραν εις φως κατάλοιπα οικισμού που είχε ακμάσει στην περιοχή σε διαδοχικές φάσεις, μεταξύ του 2500 και του 1700 π.Χ. αλλά και αργότερα.

 

Κατά τις ανασκαφές του 1992, σε κατώτερο στρώμα νεότερης φάσεως, βρέθηκε κεραμική της Μέσης Εποχής του Χαλκού, μαζί με άλλα οικιακά αντικείμενα, όπως ακονόπετρες, αδράκτια, βελόνες και καρφίτσες. Ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος ήταν η ανακάλυψη ενός είδους βάθρου - σχάρας για μαγειρικά σκεύη, αντικειμένου που χαρακτηρίζεται ως μοναδικό στο είδος του.

 

Σε ακόμη χαμηλότερα στρώματα (της αρχαιότερης Πρώιμης Εποχής του Χαλκού) βρέθηκαν γύρω στις 50.000 όστρακα από αγγεία, που αποτελούν τεράστια σε όγκο συλλογή η οποία θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της τότε καθημερινής ζωής των Κυπρίων. Οι πέτρινες βάσεις των τοίχων που έχουν ανασκαφεί, δείχνουν μια συνεχή διαδικασία ανοικοδομήσεως και ανακαινίσεως, εφόσον παλαιότερες κατοικίες εγκαταλείφθηκαν και αντικαταστάθηκαν ή τροποποιήθηκαν σε μεταγενέστερες εποχές. Σε ένα των δωματίων ανασκάφηκε ένας πεσμένος τοίχος, καμωμένος από μεγάλα ορθογώνια και ψημένα πλινθάρια.

 

Τόσο κατά τις ανασκαφές του 1992 όσο και κατά τις μεταγενέστερες — μέχρι και το 1995 — βρέθηκαν στον χώρο και μεγάλοι αριθμοί καλοδιατηρημένων οστών διαφόρων ζώων, μεταξύ των οποίων και οστά πιθανότατα αγελάδων και γαϊδουριών. Η μελέτη των οστών αυτών θα καταδείξει τα είδη των ζώων που υπήρχαν ή και που τότε είχαν εισαχθεί για πρώτη φορά στην Κύπρο, σε συνδυασμό δε και προς άλλα ευρήματα, θα εξαχθούν συμπεράσματα ως προς τις τεχνικές της καλλιέργειας και ως προς άλλες πτυχές της γεωργοκτηνοτροφικής ζωής κατά την Πρώιμη και τη Μέση Εποχή του Χαλκού.        

 

Μεταξύ των άλλων ευρημάτων, περιλαμβάνονται λεπίδες δρεπανιών από πυρόλιθο, που χρησιμοποιούνταν για τον θερισμό καλλιεργούμενων ειδών, όπως ήταν το σιτάρι και το κριθάρι.

 

Μερικές από τις λεπίδες αυτές ήσαν «καινούργιες» ενώ άλλες χρησιμοποιημένες και σπασμένες. Τούτο οδήγησε στο συμπέρασμα ότι κατασκευάζονταν τέτοιες λεπίδες σε μεγαλύτερους αριθμούς (ως ένα είδος «βιομηχανικής» τους παραγωγής) ώστε υπήρχαν αποθέματα για να αντικαθιστούν αμέσως, κατά την εποχή του θερισμού, εκείνες που έσπαζαν.