Αρμένιος μουσικός, βιολιστής, μουσικοσυνθέτης και μουσικοδιδάσκαλος. Ο Βαχάν Μπετελιάν γεννήθηκε το 1894 στα Άδανα και πέθανε το 1990. Άρχισε να ψάλλει στην εκκλησία σε ηλικία 6 χρόνων και να παρακολουθεί μαθήματα βιολιού στα 12 του χρόνια. Συνέχισε μαθήματα βιολιού στο Αμερικανικό Κολλέγιο Αγίου Παύλου στην Ταρσό, με τον βιολοντσελίστα του Κονσερβατορίου της Γενεύης Πιέρ Μπρικέ. Τέλειωσε τις σπουδές του στο Κολλέγιο το 1920. Τον επόμενο χρόνο εγκατέλειψε τα Άδανα με την οικογένειά του και ήλθε ως πρόσφυγας στην Κύπρο. Εγκαταστάθηκε στη Λευκωσία, όπου ανέπτυξε ιδιαίτερα αξιόλογη δραστηριότητα στον τομέα της μουσικής.
Οργάνωσε την Αρμενική Εκκλησιαστική Χορωδία, που έδωσε την πρώτη της συναυλία το 1923. Την ίδια εποχή άρχισε να διδάσκει μουσική στο αρμενικό σχολείο Μελκονιαν. Το έργο του αυτό το συνέχισε για 52 χρόνια. Άρχισε ακόμη να παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα βιολιού και επίσης σχημάτισε ορχήστρα. Το 1926 ίδρυσε σχολική φιλαρμονική. Τον επόμενο χρόνο ο Βρετανός κυβερνήτης της Κύπρου σερ Ρόναλντ Στορς άρχισε τη Μουσική Σχολή Κύπρου (με διευθυντή τον Καλμάνοβιτς) και ο Βαχάν Μπετελιάν κλήθηκε να διδάξει βιολί και πνευστά. Τον ίδιο χρόνο κλήθηκε από τον αιδεσιμότατο Φρανκ Ντάρβαλ Νιούχαμ να σχηματίσει την ορχήστρα της Αγγλικής Σχολής.
Στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι για να βελτιώσει τη μουσική του κατάρτιση και παρακολούθησε μαθήματα, βιολιού κοντά στον καθηγητή Cezar Espejo και μαθήματα φωνητικής με τη γνωστή αοιδό Margarete Babaian.
Όταν επέστρεψε στην Κύπρο προσελήφθη από το Ινστιτούτο Μελκονιάν για να διδάσκει μουσική. Υπηρέτησε εκεί για 35 χρόνια, διδάσκοντας χορωδία, ορχήστρα, μπάντα και μουσική στην τάξη και δίδοντας κονσέρτα κάθε χρόνο. Δίδαξε ακόμη μουσική στην Αγγλική Σχολή μέχρι τα 65 του και για 14 χρόνια στο Τουρκικό Λύκειο στη Λευκωσία. Δίδαξε επίσης βιολί στη μουσική σχολή που ίδρυσε η Ελένη Αθανασιάδου και στη σχολή που ίδρυσε η Λουλού Συμεωνίδου (το μετέπειτα Εθνικόν Ωδείον).
Μερικοί από τους καλύτερους Κυπρίους βιολιστές, με διεθνή μάλιστα φήμη, υπήρξαν μαθητές του. Διαπρεπής βιολιστής είναι ο γιος του Βαχάν Μπετελιάν, Χαρουτιούν Μπετελιάν.
Πηγή:
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια