Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Σημαντική οικογένεια της Βενετίας, συγγενής με την οικογένεια Κορνάρο* από την οποία προερχόταν η τελευταία βασίλισσα της Κύπρου Αικατερίνη Κορνάρο*. Όταν η Αικατερίνη εστάλη από τη Βενετία στην Κύπρο για να παντρευτεί τον βασιλιά του νησιού Ιάκωβο Β΄ το 1472, την συνόδευαν στην Κύπρο αρκετά μέλη της οικογένειας της, όπως και της οικογένειάς Μπέμπο και της επίσης συγγενικής της οικογένειας Κονταρίνι*. Οι Βενετοί αυτοί ανέλαβαν διάφορα σημαντικά αξιώματα, ενίσχυσαν σημαντικά το βενετσιάνικο στοιχείο στο νησί και διαδραμάτισαν σοβαρό ρόλο στις κυπριακές εξελίξεις. Μέλη της οικογένειας έδρασαν επίσης στην Κύπρο και πριν και μετά τη βασιλεία της Αικατερίνης Κορνάρο. Γνωστότερα μέλη της οικογένειας, που σχετίστηκαν άμεσα με την Κύπρο, είναι:

1.Λορέντζο Μπέμπο: Βενετός ανώτερος αξιωματούχος στην Κύπρο κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας. Υπηρέτησε δυο φορές στο νησί. Την πρώτη φορά υπηρέτησε ως καπετάνιος της Κύπρου το 1564-1566. Οι καπετάνιοι (capitani) διορίζονταν από τη Βενετία, ήταν ανώτατοι διοικητικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι κι είχαν έδρα τους την Αμμόχωστο (γι’ αυτό ελέγοντο και καπετάνιοι της Αμμοχώστου). Τη δεύτερη φορά ο Λορέντζο Μπέμπο υπηρέτησε στην Κύπρο ως γενικός προβλεπτής (proveditore generale), από τις 20.8.1568 μέχρι τον θάνατό του που συνέβη στη Λευκωσία στις 30.12.1569. Οι γενικοί προβλεπτές (ή προνοητές) εστέλλοντο στην Κύπρο από τη Βενετία όταν υπήρχε πιθανότητα πολέμου, οπότε ανελάμβαναν την ανώτατη διοίκηση στο νησί. Την εποχή κατά την οποία εστάλη ως γενικός προβλεπτής ο Λορέντζο Μπέμπο, ήταν ήδη ορατός ο τουρκικός κίνδυνος. Πράγματι δε, οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο το 1570, λίγους μόνο μήνες μετά τον θάνατο του Μπέμπο, οπότε στο νησί δεν είχε ακόμη φθάσει αντικαταστάτης του. Ως αντικαταστάτης του είχε ορισθεί ο Σεμπαστιάνο Βενιέρο* που απέτυχε να έλθει στην Κύπρο και το βάρος του πολέμου έπεσε ολόκληρο στους ώμους του εκτελούντος καθήκοντα γενικού προβλεπτή, του ηρωικού υπερασπιστή της Αμμοχώστου Αστόρρε Βαγλιόνε*.

Τους τελευταίους μήνες του 1569 οι Μπέμπο και Βαγλιόνε είχαν εντείνει τις προσπάθειές τους για όσο το δυνατόν καλύτερη οργάνωση της άμυνας της Κύπρου. Οι δυο τους περιόδευσαν από τις 3 Οκτωβρίου κι επιθεώρησαν όλες τις ακτές του νησιού, κι όταν επέστρεψαν στη Λευκωσία στις 9 Δεκεμβρίου ήσαν και οι δυο σοβαρά άρρωστοι. Ελέχθη ότι είχαν δηλητηριαστεί. Ο Μπέμπο πέθανε στις 30 του ίδιου μήνα ενώ ο Βαγλιόνε, ετοιμοθάνατος, έφυγε για τη Βενετία˙ εκεί ανέρρωσε, για να επιστρέψει στην Κύπρο τον Απρίλιο του 1570, να ηγηθεί της πολύμηνης άμυνας της Αμμοχώστου και να σκοτωθεί εκεί.

Για ένα διάστημα η πύλη της Κερύνειας, στα βενετσιάνικα τείχη της Λευκωσίας, είχε ονομαστεί πύλη Μπέμπα (Bemba). Πιστεύεται ότι είχε ονομαστεί έτσι προς τιμήν του Λορέντζο Μπέμπο.

2. Λουδοβίκος Μπέμπο:    Ήταν ένας των αξιωματούχων του στόλου που είχε, με πολλή καθυστέρηση, αποσταλεί στην Κύπρο από τη Βενετία και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις το 1570, για ενίσχυση του νησιού κατά των Τούρκων εισβολέων και που δεν κατόρθωσε να φθάσει ποτέ (εκτός από μικρό μόνο τμήμα του που πρόσφερε ελάχιστη βοήθεια, αφού η Λευκωσία είχε ήδη αλωθεί).

3. Μάρκος Μπέμπο: Εξάδελφος της βασίλισσας της Κύπρου Αικατερίνης Κορνάρο. Αυτός, μαζί με τον θείο της βασίλισσας, τον Ανδρέα Κορνάρο, υπήρξαν τα ηγετικά στελέχη των Βενετών στην Κύπρο κατά την περίοδο της βασιλείας του Ιακώβου Β΄ (1460-1473), όταν αυτός νυμφεύθηκε την Αικατερίνη το 1472. Υπήρξαν και οι δυο στενοί φίλοι και μέλη της αυλής του Ιακώβου.   Όταν ο βασιλιάς αρρώστησε ξαφνικά, ύστερα από κυνηγετική εξόρμηση στην οποία τον συνόδευαν οι Μπέμπο και Κορνάρο, οι δυο τελευταίοι τον κράτησαν απομονωμένο στην Αμμόχωστο όπου και πέθανε στις 6.7.1473. Είχαν τότε ακουστεί φοβερές κατηγορίες κατά των δυο αυτών συγγενών της βασίλισσας, μάλιστα ότι είχαν δηλητηριάσει και δολοφονήσει τον βασιλιά. Η βίαιη εξουδετέρωση του Ιακώβου Β΄ εξυπηρετούσε τα σχέδια των Μπέμπο και Κορνάρο, που σκόπευαν να τα υλοποιήσουν μέσω της βασίλισσας. Δεν είναι σαφές εάν οι Μάρκος Μπέμπο και Ανδρέας Κορνάρο έπαιρναν εντολές από τη Βενετία για προώθηση γενικότερων βενετσιάνικων συμφερόντων, ή εάν δρούσαν με γνώμονα τα προσωπικά τους συμφέροντα, να αναλάβουν δηλαδή την πλήρη εξουσία στην Κύπρο οι ίδιοι, μέσω της συγγενούς τους βασίλισσας.

Τα συμφέροντα, πάντως, τα οποία εξυπηρετούσαν (είτε προσωπικά είτε γενικότερα), τους έφεραν σε αντιπαράθεση με το επίσης ισχυρό καταλανικό κόμμα, και τελικά οδήγησαν στη δολοφονία και του Κορνάρο και του Μπέμπο στην Αμμόχωστο το τέλος του 1473 (βλέπε λήμματα Κορνάρο Αικατερίνη, Μαρίνο Ρίτζο ντι, Αλμπερίκος Λουδοβίκος κ.α. στα οποία γίνονται παραπομπές από τα αναφερόμενα εδώ λήμματα).

4. Πέτρος Μπέμπο: Έδρασε στην Κύπρο επί ημερών της Αικατερίνης Κορνάρο, την εξουσία της οποίας υποστήριξε, ιδίως μετά τον θάνατο του συζύγου της βασιλιά Ιακώβου Β΄ το 1473. Εμπλεκόμενος όμως συνεχώς σε ταραχές, έγινε αντιπαθής στη βασίλισσα που προσπάθησε να τον διώξει από την Κύπρο. Βρισκόταν πάντως στο νησί τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλιο του 1475.

5. Τζιοβάννι Ματτέο Μπέμπο: Βενετός ανώτατος αξιωματούχος κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας στην Κύπρο όπου υπηρέτησε δυο φορές. Πρώτα ως καπετάνιος της Κύπρου (Αμμοχώστου) κατά το 1546-1547 και αργότερα ως γενικός προβλεπτής κατά το 1561-1562 (για τα αξιώματα αυτά βλέπε Λορέντζο Μπέμπο, πιο πάνω). Είναι γνωστός κυρίως επειδή επί των ημερών του εκδηλώθηκε το κίνημα του Κρητικού διδασκάλου Ιακώβου Διασσωρίνου για εκδίωξη των Βενετών από την Κύπρο, το οποίο ο Μπέμπο κατέστειλε (βλέπε λήμμα Διασσωρίνος Ιάκωβος).