Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μουτταγιάκα- Mouttagiaka. Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, περί τα 9 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Λεμεσού.

Mε την μεταρρύθμιση του 2022 η Μουτταγιάκα ενσωματώθηκε στον ευρύτερο Δήμο της Ανατολικής Λεμεσού μαζί με τους Δήμους Αγίου Αθανασίου και Γερμασόγειας, και τις κοινότητες Αγίου Τύχωνα, Ακρούντας, Μαθικολώνης, Φοινικαριών και Αρμενοχωρίου.

Βλέπε λήμματα: Δήμοι- Δημαρχεία και Δήμοι- Δημαρχεία- Οι 20 Δήμοι της μεταρρύθμισης του 2022

Γεωλογία

Η Μουτταγιάκα είναι κτισμένη σε μέσο υψόμετρο 65 μέτρων και το τοπίο της έχει μια κλίση προς τη θάλασσα που βρίσκεται στα νότια.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού Πάχνας (εναλλασσόμενες στρώσεις κιμωλιών, μαργών και ψαμμιτών) και οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ασβεστούχα εδάφη, ξερορεντζίνες και προσχωσιγενή εδάφη.

Κλίμα- Συγκοινωνίες

Η Μουτταγιάκα δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 450 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή της καλλιεργούνται τα σιτηρά, τα νομευτικά φυτά, τα αμπέλια επιτραπέζιων ποικιλιών, τα εσπεριδοειδή, οι ελιές, οι χαρουπιές και οι αμυγδαλιές. Υπάρχουν επίσης αρκετές ακαλλιέργητες εκτάσεις που καταλαμβάνονται από άγρια φυσική βλάστηση.

Η κτηνοτροφία είναι σχετικά ανεπτυγμένη.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Μουτταγιάκα συνδέεται στα νότια με τον νέο δρόμο Λευκωσίας - Λεμεσού.

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις.   Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι της Μουτταγιάκας εξαναγκάστηκαν από την ηγεσία τους να εγκαταλείψουν το χωριό τους και να μεταφερθούν, μαζί με όλους τους άλλους Τουρκοκυπρίους των ελεύθερων περιοχών, για εγκατάσταση στις κατεχόμενες περιοχές. Η μεταφορά τους έγινε το 1975. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στη Μουτταγιάκα αρκετοί Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες.

Στην περιοχή του χωριού δημιουργήθηκαν συνοικισμοί αυτοστέγασης προσφύγων.

Βλέπε λήμμα: Πρόσφυγες

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό δεν αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές. Ίσως επειδή ιδρύθηκε αργότερα, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ίσως επειδή κατά τον Μεσαίωνα —εάν υπήρχε — είχε άλλη ονομασία. Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοί του ονόμαζαν από παλιά το χωριό Mutlukaya, που σήμαινε χαρούμενος βράχος. Υπάρχει πιθανότητα η ονομασία Μουτταγιάκα να αποτελούσε παραφθορά της τουρκικής ονομασίας του χωριού από τους Έλληνες, ή και το αντίθετο· επειδή, σύμφωνα προς άλλη εκδοχή, η ονομασία του χωριού ήταν καθαρά ελληνική, σύνθετη από τις λέξεις μύτη (μούττη στο κυπριακό γλωσσικό ιδίωμα) και αγυιά (=δρόμος). Δηλαδή, χωριό στη μύτη του δρόμου, εξαιτίας της τοποθεσίας στην οποία βρίσκεται κτισμένο. Στη δεύτερη αυτή περίπτωση, εάν δηλαδή δεχθούμε ως ορθή την ελληνική ονομασία του, τότε το χωριό θα πρέπει να είναι αρχαιότερο της περιόδου της Τουρκοκρατίας, κατά την οποία απλώς εκτουρκίστηκε.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια