Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Κύπριος ηθοποιός που σταδιοδρόμησε στην Ελλάδα και θεωρείται ένας από τους καλύτερους κωμικούς του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1940 στις Κάτω Πλάτρες της επαρχίας Λεμεσου. Πέθανε στις 4 Ιουλίου 2007 στην Αθήνα.

Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, στην Αθήνα. Πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή με το θίασο Αναλυτή-Ρηγοπούλου, σ’ ένα μικρό αλλά χαρακτηριστικό ρόλο. Εκεί τον πρόσεξε ο Μιχάλης Κακογιάννης και του πρότεινε να παίξει στην πολύκροτη ταινία Αλέξης Ζορμπάς το ρόλο του τρελού του χωριού, που ήταν και ο πρώτος του κινηματογραφικός ρόλος.

Σε ηλικία 15 χρονών, συμμετείχε ενεργά στον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ την περίοδο 1955 έως 1959, ενώ παράλληλα σαυνελήφθη από τους Άγγλους και φυλακίστηκε για περίοδο εφτά μηνών.

Ο Σταυρίδης

Μεγάλη επιρροή στην απόφασή του να γίνει ηθοποιός αποτέλεσε ο Νίκος Σταυρίδης. Συγκεκριμένα το 1954, πήγε σε μια θεατρική παράσταση του Σταυρίδη στη Λεμεσό, μετά το τέλος της οποίας τον ο Μουστάκας τον πλησίασε και τον μιμήθηκε. Έτσι κέρδισε την εκτίμησή του και στη συνέχεια του εκμυστηρεύτηκε ότι θέλει και εκείνος να γίνει ηθοποιός.

Ο Σταυρίδης του είπε να πάει στην Αθήνα και να τον βρει και τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. Ο Μουστάκας έδωσε εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και τελικά κατάφερε να περάσει με τη δεύτερη προσπάθεια. Τότε γνώρισε την ηθοποιό Μαρία Μπονέλου, την οποία νυμφεύθηκε το 1973 και με την οποία απέκτησαν την κόρη τους.

Το χασίσι και ο τζόγος

Αξέχαστη έχει μείνει και η… γκάφα με τον Νίκο Φέρμα. Τον κλασικό μάγκα του ελληνικού κινηματογράφου, ο οποίος βέβαια ήταν έτσι και στην πραγματική του ζωή. Έτσι μιλούσε ενώ αγαπούσε αρκετά το χασίσι. Σε μια θεατρική παράσταση μοιράστηκαν το ίδιο καμαρίνι. Ο Φέρμας, ακόμα και όταν απαγορεύτηκε το χασίσι, κάπνιζε όλη μέρα «δεν είναι καπνός χόρτο είναι. Κάνει καλό και στο στομάχι. Είναι ανθός. Τράβα μία και θα αρχίσεις να πετάς. Και τα πλάνα θα σου ’ρχονται το ένα μετά το άλλο σαν σύννεφα που τα κυνηγάει ο νοτιάς»!

Νέος στην ηλικία τότε ο Μουστάκας, στα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα, δεν ήξερε καν τι πάει να πει χασίσι. Όταν ρώτησε τον Φέρμα τι ήταν αυτό που έβαζε μέσα στο τσιγάρο του, εκείνος του απάντησε πως ήταν φάρμακο για το στομάχι! Μετά από μερικές ημέρες ο Μουστάκας ένιωθε πόνους στο στομάχι και ζήτησε από τον Φέρμα του λίγο από το φάρμακο του.

Ο Φέρμας έκπληκτος διαπίστωσε πως ο Μουστάκας δεν είχε καταλάβει ότι κάπνιζε χόρτο και χωρίς κανένα δισταγμό του είπε: «Μα καλά ρε Κύπριε δεν κατάλαβες τι είναι; Χασίσι είναι».

Ο Σωτήρης Μουστάκας δεν είχε ουδέποτε ξανά σχέση με το χασίσι, αλλά είχε άλλα πάθη. Συγκεκριμένα ένα: Τον τζόγο! «Ήταν αρκετά σπάταλος και γι΄αυτό ως το τέλος της ζωής του είχε απωλέσει πολλά από τα χρήματα που είχε κερδίσει» είχε πει ο καλός του φίλος και θεατρικός επιχειρηματίας Αλέξανδρος Παρίσης: «Ήταν όμως ένας εθισμός που μια μέρα παραλίγο να του κοστίσει την ζωή, αφού τον απήγαγαν. Όσα χρήματα και να έπαιρνε, πήγαινε στο καζίνο και τα ακούμπαγε. Μια φορά είχε πάρει κάτι χρήματα από κάποιους τοκογλύφους που ήταν έξω από το καζίνο. Ήταν Σάββατο και είχαμε διπλές παραστάσεις. Αναγκάστηκα και τους έδωσα 2.500.000 δραχμές και μου τον έφεραν μέσα στο πορτμπαγκάζ ενός αυτοκινήτου Opel, που τον είχαν κλείσει για να τον «εξαφανίσουν». Ωστόσο, ο Σωτήρης, ξαναλέω, ήταν πολύ καλός άνθρωπος».

Το… Όσκαρ και το Χόλιγουντ

Ο Μουστάκας έπαιξε σε δεκάδες τηλεταινίες, κινηματογραφικές ταινίες και πολλές θεατρικές παραστάσεις. Το 1994, απέσπασε το βραβείο επιθεώρησης «Τα Παναθήναια», για την ερμηνεία του στο Άμλετ.  Το 1996, έλαβε το πρώτο βραβείο Παπαδούκα της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, για τον ρόλο του στην επιθεώρηση Οι Δύο Δουλειές. Τέλος, το 2003 απέσπασε το βραβείο Ερμηνείας Ελληνικού Έργου Κάρολος Κουν, για τη συνολική του προσφορά στην επιθεώρηση.

Λίγοι το γνωρίζουν, αλλά ο Σωτήρης Μουστάκας δεν είχε υποψηφιότητα στα όσκαρ για… δύο λεπτά. Τόσα λεπτά έπρεπε να έχει παραπάνω στην ταινία του για να πιάσει το μίνιμουμ του χρόνου που επιβάλλει η Ακαδημία. Ο Σωτήρης Μουστάκας είχε προταθεί από τους Αμερικανούς παραγωγούς της ταινίας για Όσκαρ Β΄ανδρικού ρόλου.

Του είχε γίνει μάλιστα και πρόταση από την εταιρεία Fox, προκειμένου να παίξει σε ταινία μαζί με τον μεγάλο, Μάικλ Κέιν, αλλά είχε αρνηθεί.

Κινηματογράφος

Ο Σωτήρης Μουστάκας πήρε μέρος σε 65 ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες, μεταξύ των οποίων: Το Πρόσωπο της Ημέρας (1965), Μπετόβεν και Μπουζούκι (1965), Να Ζει κανείς ή να μη Ζει (1966), Φως, Νερό, Τηλέφωνο, Οικόπεδα με δόσεις (1966), Ο Κόσμος Τρελάθηκε (1967), Κολωνάκι Διαγωγή Μηδέν (1967), Ο Μόδιστρος (1967), Καλώς ήλθε το Δολάριο (1967), Ο Μπούφος (1968), Ξύπνα Κορόιδο (1969), Η Ωραία του Κουρέα (1969), Η Τύχη μου τρελάθηκε (1970), Ένα αστείο Κορίτσι (197), Αναστενάζουν οι Πενιές (1970), Ο Αρχιψεύταρος (1971), Ένας Νομοταγής Πολίτης (1974), Ο Παρθενοκυνηγός   (1980), Καθένας με την Τρέλα του (1980), Πάτερ Γκομένιος (1982), Καμικάζι Τσαντάκιας   (1982), Εγώ και το πουλί μου (1982), Αν ήταν το βιολί πουλί (1984), Τα Τούβλα (1985), Ο Τσιτσιολίνος (1987), Ο Εραστής της Γυναίκας μου (1989), Ο Χάρος βγήκε Παγανιά (2003), Ελ Γκρέκο (2007).

Από το 1966 ο Σωτήρης Μουστάκας άρχισε να παίζει σε διάφορες επιθεωρήσεις και κωμωδίες πλάι σε μεγάλους ηθοποιούς. Αργότερα έκανε τον δικό του θίασο ή συνεργάστηκε με άλλους γνωστούς ηθοποιούς στη δημιουργία επιθεωρησιακών θιάσων. Συνεργάστηκε επίσης με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου στις κωμωδίες του Αριστοφάνη «Θεσμοφοριάζουσες» και «Ειρήνη», που παρουσιάστηκαν και στην Επίδαυρο.

Τιμήθηκε με σημαντικές διακρίσεις. Ξεχωρίζουν το Βραβείο Κοτοπούλη, το Βραβείο της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων και το βραβείο του Καρόλου Κουν για την «Ερμηνεία Ηθοποιού σε ελληνικό έργο».

Ο μεγάλος Κύπριος ηθοποιός πέθανε στις 4 Ιουνίου 2007 στην Αθήνα, ενώ ήταν ακόμη εν ενεργεία. Συγκεκριμένα, έκανε πρόβες λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του με τον Θύμιο Καρακατσάνη για θερινή περιοδεία τους στην επαρχία με την αριστοφανική κωμωδία «Πλούτος».