Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μικρό αμιγές ελληνικό χωριό της επαρχίας Κερύνειας, περί τα 12 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Κερύνειας. Βρίσκεται στην κατεχόμενη από το 1974 από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της Κύπρου.

Οι Μότιδες είναι κτισμένοι στους βόρειους πρόποδες του Πενταδάκτυλου, σε μέσο υψόμετρο 110 μέτρων. Το τοπίο του χωριού έχει μια κλίση προς τα βόρεια και είναι διαμελισμένο από μικρά ρυάκια που πηγάζουν από τον Πενταδάκτυλο και χύνονται στη θαλάσσια περιοχή της Κερύνειας, στα βόρεια του οικισμού.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι

προσχώσεις των αναβαθμίδων και ο φλύσχης του σχηματισμού Κυθρέας. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν εδάφη τέρρα ρόζα και ξερορεντζίνες.

Οι Μότιδες δέχονται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 525 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή τους καλλιεργούνταν, πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, τα εσπεριδοειδή (λεμόνια και κιτρόμηλα), οι χαρουπιές, οι ελιές, οι ροδακινιές, οι μηλιές και λίγα σιτηρά και νομευτικά φυτά. Υπήρχαν επίσης ακαλλιέργητες εκτάσεις που καταλαμβάνονταν από ποικίλη φυσική βλάστηση.

Η κτηνοτροφία ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Το 1973 εκτρέφονταν μόνο 285 πουλερικά, 4 κατσίκες και 4 βόδια.

Από συγκοινωνιακής απόψεως οι Μότιδες συνδέονται με σκυρόστρωτους δρόμους στα βορειοδυτικά με το χωριό Καραβάς (περί τα 2 χμ.), στα ανατολικά με το χωριό Ελιά (περί το 1 χμ.) και στα νότια με το χωριό Παλαιόσοφος (περί το 1 χμ.). Συνδέονται επίσης στα βόρεια με τον κύριο δρόμο Λευκωσίας–Μύρτου-Κερύνειας.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Η ονομασία του χωριού υποδηλώνει ότι αρχικά τούτο ήταν είτε ιδιοκτησία είτε τόπος κατοίκησης κάποιων μότιδων, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μότιδες ελέγοντο οι καστελλάνοι, δηλαδή οι εκτιμητές των αγροτικών προϊόντων για σκοπούς φορολογικούς (δεκάτη). Είναι επίσης πιθανόν η πρώτη οικογένεια που κατοίκησε εκεί να έφερε αυτό το επώνυμο εξαιτίας ακριβώς του επαγγέλματος του εκτιμητή που ασκούσε κάποιο μέλος της.

Είναι, συνεπώς, πολύ πιθανόν το χωριό να ιδρύθηκε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Κατά την πρώτη περίοδο της Αγγλοκρατίας πάντως, συγκεκριμένα δε μεταξύ του 1884 και του 1933, περιλαμβανόταν στα δημαρχιακά όρια του γειτονικού Καραβά.

Στην περιοχή κατοικούσαν άνθρωποι από τα Προϊστορικά χρόνια. Ίχνη νεολιθικού συνοικισμού ανακαλύφθηκαν στο χωριό το 1959.

Οι Τούρκοι, στην προσπάθειά τους να τουρκοποιήσουν όλα τα τοπωνύμια των κατεχομένων κυπριακών εδαφών, μετονόμασαν το χωριό, το 1975, σε Incesu που μπορεί να ερμηνευθεί ως μικρή (ή αδύνατη) πηγή.

Όλοι οι Έλληνες κάτοικοι του χωριού προσφυγοποιήθηκαν το καλοκαίρι του 1974 εξαιτίας της τουρκικής εισβολής.