Μόδιον μόδιν

Image

Αρχαίο μέτρο μέτρησης των δημητριακών, που ίσχυε και στην αρχαία Κύπρο. Όπως μαρτυρεί ο Επιφάνιος, στο σύγγραμμά του Περί Μέτρων καί Σταθμῶν, στην Κύπρο τα μέτρα που χρησιμοποιούνταν για τη μέτρηση των σιτηρών ήσαν η μνασίς και το μόδιον. Κατά τον ίδιο συγγραφέα, εχρησιμοποιείτο και ο μέδιμνος που στους Σαλαμινίους αντιστοιχούσε προς 5 μόδια ενώ στους Παφίους προς 4,5 μόδια.

 

Ο μέδιμνος δεν ήταν ο ίδιος σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο. Εάν πάρουμε ως βάση τον αττικό, που αντιστοιχούσε προς 52,5 λίτρα, βρίσκουμε ότι το μόδιον των Σαλαμινίων αντιστοιχούσε προς 10,5 λίτρα ενώ των Παφίων προς 11,66 λίτρα. Ανάλογα βρίσκουμε την αντιστοιχία του μοδίου εάν πάρουμε ως βάση τον αιγινίτικο μέδιμνον (59,8 λίτρα), ή τον σπαρτιατικό (57,98 λίτρα).

 

Το μόδιον (μόδιν) εχρησιμοποιείτο και αργότερα στην Κύπρο, κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια και πιο ύστερα, βασικά ως μέτρο μετρήσεως των δημητριακών. Αναφέρεται για παράδειγμα (Φραγκίσκος Αττάρ) ότι γύρω στα 1540 η παραγωγή δημητριακών στην Κύπρο ανερχόταν σε 1.400.000 μόδια σιταριού και σε 1.600.000 μόδια κριθαριού.

 

Στην περιοχή μεταξύ Λιβερών - Κορμακίτη υπάρχει τοποθεσία γνωστή με την ονομασία Σ΄ιλιομοδούσα (=χιλιομοδούσα). Πήρε την ονομασία αυτή επειδή η παραγωγή της ανερχόταν σε χίλια μόδια. Κατά τα νεότερα χρόνια, το μόδιν αντιστοιχούσε προς 8 καφίζια ή 128 οκάδες.

 

Η λέξη απαντάται και σε δημοτικά μεσαιωνικά και νεότερα τραγούδια, όπως λ.χ. στον στίχο:

 

... τζ΄ εκράτεν η πατούνα του εννιά μοδιών χωράφκια...

(Άσμα Διγενή).

 

Η αναφορά εννιά μοδιών χωράφκια, φανερώνει ότι το μέτρο αυτό εχρησιμοποιείτο για να καθορίζει και εκτάσεις αγρών: τόση έκταση, ώστε να παράγει τόσα μόδια σιτηρών.