Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Το μετάξι είναι κλωστική ύλη την οποία παράγει, με έκκριση, ο μεταξοσκώληκας. Την χρησιμοποιεί για να κατασκευάσει το κουκκούλι του, μέσα στο οποίο θα κλειστεί μέχρι να μεταμορφωθεί σε πεταλούδα. Τα κουκκούλια των μεταξοσκωλήκων ξεμπλέκονται με ειδική εργασία από τεχνίτη που λέγεται μεταξάς, οπότε παράγεται η μεταξοκλωστή. Αυτή χρησιμοποιείται στην υφαντική και δίνει υφάσματα πολυτελείας.

Σε παλαιότερες εποχές το μετάξι αποτελούσε ένα από τα σημαντικά προϊόντα της Κύπρου που προορίζονταν τόσο για τις επιτόπιες ανάγκες όσο και για εξαγωγή. Ήταν μάλιστα κάποτε ένα από τα κύρια εξαγωγικά είδη της Κύπρου.

Η παραγωγή μεταξιού περνούσε από διάφορα στάδια και απασχολούσε μεγάλο αριθμό κυρίως γυναικών, σχεδόν σ’ ολόκληρη την Κύπρο:

α) Σηροτροφία: Εκτροφή των μεταξοσκωλήκων που εκκολάπτονταν από αυγά. Γινόταν στα αγροτικά σπίτια, όπου οι μεταξοσκώληκες ταΐζονταν με φύλλα συκαμιάς (συκομουριάς) και αναπτύσσονταν ζώντας σε κλαδάκια θάμνων (εχρησιμοποιείτο κυρίως το μαζίν ή το θρουμπίν) και σε ξύλινες κατασκευές, μέχρι να κατασκευάσουν τα κουκκούλια τους. Τότε τα κουκκούλια μαζεύονταν και τοποθετούνταν στον δυνατό ήλιο ή και σε φούρνο, για να σκοτωθεί ο μεταμορφωμένος σε πεταλούδα μεταξοσκώληκας, πριν τα τρυπήσει για να βγει. Διότι εάν τα κουκκούλια τρυπιόνταν, τότε ήταν άχρηστα γιατί δεν έδιναν συνεχή κλωστή. Λίγα όμως κουκκούλια αφήνονταν για να συμπληρωθεί ο κύκλος ζωής του μεταξοσκώληκα: για να μεταμορφωθεί σε πεταλούδα, να βγει από το κουκκούλι και να γεννήσει τα αυγά που χρησίμευαν ως σπόρος για την επόμενη εκτροφή.

β) Εξαγωγή μεταξιού: Στη συνέχεια τα κουκκούλια μαζεύονταν και γινόταν με ειδικό τρόπο (που περιγράφεται πιο κάτω) η εξαγωγή του μεταξιού.

γ) Επεξεργασία και ύφανση: Μετά την εξαγωγή, οι γυναίκες επεξεργάζονταν τις θηλειές του μεταξιού, που τις έπλεναν για να μαλακώσουν, και στη συνέχεια ύφαιναν στη βούφα (τον παραδοσιακό αργαλειό) τα μεταξωτά υφάσματα.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια