Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Δημοσιογράφος, καταγόμενος από τη Λάρνακα. Γεννήθηκε το 1872 και πέθανε το 1939. Διετέλεσε μέλος της Σχολικής Εφορείας της Λάρνακας, μέλος της Εθνικής Οργανώσεως Κύπρου (ΕΟΚ) και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου. Εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας Νέον Ἔθνος. Το πρώτο  φύλλο  κυκλοφόρησε την 21η Σεπτεμβρίου 1893 στη Λάρνακα έως και  το 1934. Πιο πριν (1891 -1893), η εφημερίδα εκδιδόταν από τον Σπ. Γρύσπη με την ονομασία Ἔθνος. 

Μαρία Ρουσσιά

Μια μέρα του 1939 πέρασε από τη Λάρνακα η κυπριακής καταγωγής Αλεξανδρινή συγγραφέας, Μαρία Ρουσσιά. Τη μέρα εκείνη η Λάρνακα κήδευε ένα άξιο τέκνο της, τον δημοσιογράφο Κλεόβουλο Μεσολογγίτη (1872-1939). Βέρος Λαρνακιώτης ο Μεσολογγίτης, με έντονη πολιτική παρουσία, ήταν ο εκδότης της πολιτικής εφημερίδας “Νέον Έθνος” της μακροβιότερης τοπικής εφημερίδας. Εκδιδόταν από 1893 έως το 1934 (2100 εκδόσεις). Ισχυρή προσωπικότητα έχαιρε σεβασμού, εκτίμησης και αγάπης από όλους τους Λαρνακείς.

Μέσα από το κείμενό της, η Μαρία Ρουσσιά, καταγράφει τη ρομαντική εποχή που επικρατούσε στην προπολεμική κοινωνία της Λάρνακας, που είχε σαν κύριο χαρακτηριστικό την πνευματικότητα των ανθρώπων της μέσα στο σχεδόν ειδυλλιακό περιβάλλον του παραλιακού μετώπου, που όπως λέει “είναι περίπατος, ακαδημία και σαλόνι”.

Γράφει λοιπόν η Μαρία  Ρουσσιά: «Στη Λάρνακα είναι ένα παράλιο καφενείο -οι Φοινικούδες- που φυτρώνει κάτω από λίγα βασανισμένα φοινικοειδή, την ώρα που ο ήλιος γέρνει. Για τους Λαρνακείς οι Φοινικούδες είναι περίπατος, ακαδημία και σαλόνι. Πάντα γεμάτο κόσμο.
Ένα δειλινό, η ασυνήθιστη ερημιά του παραξένεψε και τον ξένο ακόμα. Αμέσως μας πληροφόρησαν ότι ο Μεσολογγίτης, με τον θάνατό του, είχε βυθίσει την πόλη σε πένθος.
Ο Μεσολογγίτης ήταν παλαίμαχος δημοσιογράφος, τον είχα άλλοτε γνωρίσει. Άνδρας ψηλός, καλόκαρδος, ευφυολόγος, ψύχωνε και συμβούλευε τους νέους και κρατούσε την ξεχωριστή θέση που κρατά ένας δημοσιογράφος στην Κύπρο… Μόνο αργά το δείλι, φάνηκαν στο καφενείο των Φοινικούδων λίγοι σιωπηλοί Λαρνακιώτες.

“Χύσαμε όλα μας τα δάκρυα σήμερα”, άκουσα να λεν πλάι μου.
Αυτός που μίλησε ήταν ένας άνδρας ψηλός, με ευγενική φυσιογνωμία και βαριά από τη λύπη μάτια -ένας νέος μ’ ασημένια μαλλιά. Έτσι γνώρισα τον Παύλο Βαλδασερίδη».

Ο Ματσούκας

Κατά την περίοδο 1904-1906 βρισκόταν στην Κύπρο ο ελλαδίτης λαϊκός βάρδος κ Σπύρος Ματσούκας (1873-1928) οργανώνοντας εράνους για τον πολεμικό στόλο της Ελλάδας. Οι Κύπριοι συνεισέφεραν περίπου 6000 λίρες, ποσό μεγάλο για την εποχή. Τα χρήματα των περιοδειών του στον ελληνισμό Αμερικής, Κύπρου και αλλού, χρησιμοποιήθηκαν για την αγορά των αντιτορπιλλικών «Κεραυνός» και «Νέα Γενεά», τα οποία έδρασαν κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1914.

Ο Σπύρος Ματσούκας, ο οποίος ήταν απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ουδέποτε άσκησε το επάγγελμα του νομικού αλλά αφιέρωσε τη ζωή του σε εράνους για εθνικούς σκοπούς. Έγραψε ποίηση χωρίς μεγάλες αξιώσεις, που εξέφραζε κυρίως την αγάπη του για την Ελλάδα. Στην κηδεία του λόγο διάβασε ο Κωστής Παλαμάς.

Περνώντας από τη Λάρνακα ―όπως και σε όλη την υπόλοιπη Κύπρο― ο Ματσούκας έγινε δεκτός με μεγάλο ενθουσιασμό. Ανάμεσα στους πολλούς σκαλιώτες φίλους του ήταν και ο δημοσιογράφος Κλεόβουλος Ν. Μεσολογγίτης (1872-1939), εκδότης της εφημερίδας Νέον Έθνος (1893-1934), στον οποίο με θερμή αφιέρωση χάρισε στίχους του ειδικά γραμμένους γι’ αυτόν καθώς και χειρόγραφο του ποιήματός του «Ο Χρυσαετός» αφιερωμένου «Εις την Μεγάλην Σκιάν του Αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Παλαιολόγου».

Πηγές:

1. Φοίβος Σταυρίδης, «Η πνευματική φυσιογνωμία της Λάρνακας τα τελευταία εκατό χρόνια», Λάρνακα 2000 το τέλος ενός αιώνα, σ.104, Έκδοση Δήμου Λάρνακα.
2. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
3. Λάρνακα, η πόλη του Ζήνωνα: Ο Σπύρος Ματσούκας στη Λάρνακα