Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Οικισμός της επαρχίας Πάφου, περί τα 23 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Πάφου. Από διοικητικής απόψεως, η Μελαμιού περιλαμβάνεται σήμερα στα διοικητικά όρια του γειτονικού χωριού Κανναβιού.

Βλέπε λήμμα: Κανναβιού

Ο οικισμός είναι κτισμένος κοντά στη δυτική όχθη του ποταμού Έζουσα, σε μέσο υψόμετρο 380 μέτρων. Από γεωλογικής απόψεως, είναι τοποθετημένος πάνω στις αργίλλους του σχηματισμού Μονής και τις αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι). Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν εδάφη του σχηματισμού των Μαμωνιών και ασβεστούχα εδάφη.

Η Μελαμιού δέχεται μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 650 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή της καλλιεργούνται τα αμπέλια οινοποιησίμων ποικιλιών και τα σιτηρά, όπως και αμυγδαλιές.

Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Μελαμιού συνδέεται στα βορειοανατολικά με το χωριό Κανναβιού (περί το 1,5 χμ.) και στα δυτικά με το χωριό Άγιος Δημητριανός (περί τα 2 χμ.).

Πληθυσμός

Η Μελαμιού γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Το 1973 ο οικισμός παρουσιάζεται εγκατελειμμένος. Από την απογραφή πληθυσμού του 1982 και εξής ο πληθυσμός της Μελαμιούς συνυπολογίζεται με εκείνον του χωριού Κανναβιού.

Ιστορικά στοιχεία

Για το χωριό αυτό δεν υπάρχουν αναφορές σε μεσαιωνικές πηγές. Ωστόσο το χωριό μνημονεύεται από τον ιστορικό Φλώριο Βουστρώνιο (16ος αιώνας), ως φέουδο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Συγκεκριμένα ο Φλώριος, αναφερόμενος στην ανακατανομή των φέουδων, στην οποία προέβη ο βασιλιάς της Κύπρου Ιάκωβος Β΄ μετά την άνοδό του στο θρόνο το 1460, δίνει την πληροφορία ότι η Μελαμιού, μαζί με ένα άλλο χωριό, τη Λεμώνα, είχαν παραχωρηθεί σε μία ευγενή, τη λαίδη Καρολίνα ντ΄ Αρκ.

Ονομασία

Κατά το Νέαρχο Κληρίδη, η ονομασία του χωριού έχει αρχαία προέλευση και μεταφέρθηκε στην Κύπρο από την Μικρά Ασία, όπου υφίστατο κατά την Αρχαιότητα πόλη με την ονομασία Μελανία. Κατά τον ίδιο μελετητή, την ίδια προέλευση έχουν και οι ονομασίες άλλων κυπριακών χωριών (Μελαμιού, Mελάναργα, Μελάνδρα, Μελίνη).

Ο Σίμος Μενάρδος επισημαίνει ότι Μέλανος και Μέλανοι λέγονταν τοποθεσίες όπου το έδαφος έχει σκούρο καφέ χρώμα, απ' όπου και η Μελανία της Μικράς Ασίας, κι άλλες με την ίδια ονομασία στην Αττική και στην Αμοργό. Σύμφωνα προς μια άλλη εισήγηση (Περιστιάνης), το χωριό διασώζει την αρχαία ονομασία Μελανθοῦς, κυπριακής πόλης ή κυπριακού χωριού, απ' όπου και το Μελάνθιος, λατρευτικό επίθετο του θεού Απόλλωνος στην αρχαία Κύπρο, που μαρτυρείται σε επιγραφές προερχόμενες από την Αμαργέτη της επαρχίας Πάφου.

Η εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Παναγία.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια