Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μεγάλος Ιταλός ποιητής του τέλους του 16ου και των αρχών του 17ου αιώνα. Γεννήθηκε στη Νεάπολη, όπου έζησε ως το 1600, χρονιά κατά την οποία δραπέτευσε από τη φυλακή, όπου είχε κλειστεί για δεύτερη φορά, εξαιτίας της άσωτης ζωής του, και κατέφυγε στη Ρώμη. Από το 1608 ως το 1615 έζησε στο Τορίνο, κοντά στον δούκα Carlo Emmanuele I, μεγάλο προστάτη των λογίων και των καλλιτεχνών, ο οποίος του πρόσφερε τιμές και πολλές παροχές. Η ζωή του όμως εκεί σημαδεύτηκε από τη σύγκρουσή του με τον Γενοβέζο ποιητή Gaspare Murtola, ο οποίος του επιβουλεύθηκε τη ζωή, καθώς κι από τις υποψίες του ίδιου του δούκα, ο οποίος τον κατηγόρησε και τον φυλάκισε. Το 1615 πέρασε στη Γαλλία όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό. Στη βασιλική αυλή στο Παρίσι γνώρισε τιμές και ανακηρύχθηκε «μέγιστος ποιητής της εποχής του». Το 1624 γύρισε στη Νεάπολη, που τον υποδέχτηκε θριαμβευτικά. Εκεί πέθανε το 1625.

Ο G. Marino δημιούργησε ποιητική σχολή με πολλούς μιμητές της τεχνοτροπίας του, αντιμετώπισε όμως και αυστηρή κριτική της. Το έργο του περιλαμβάνει τρεις συλλογές λυρικών ποιημάτων, τρία ποιμενικά ειδύλλια και ένα βιβλίο με Επιθαλάμια. Το περιφημότερο όμως έργο του Marino είναι ο Άδωνις (Adone), ποίημα σε είκοσι Άσματα (Canti), που περιλαμβάνουν 5.000 οκτάβες (40.000 στίχους). Στο ποίημα αυτό ο μυθολογικός έρωτας της Αφροδίτης για τον Άδωνι και ο θάνατος του ωραίου αυτού νέου από τον αγριόχοιρο, ξεδιπλώνονται και πλέκονται μέσα από πολυάριθμα επεισόδια, στα οποία οργιάζει η φαντασία του ποιητή. Το έργο είναι εκτενές και μονότονο και δεν αντέχει σε συνεχή ανάγνωση. Του λείπει ακόμη η ποιητική και η αφηγηματική ενότητα. Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ψηφιδωτό με πληθωρικό ύφος και πομπώδη εκφραστικά μέσα, χαρακτηριστικά της τεχνοτροπίας του μπαρόκ.

Το ποίημα ωστόσο παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον για την Κύπρο γιατί, εξαιτίας του θέματός του, πέρα από τη λεπτομερή αφήγηση των περιπετειών του Άδωνι και της Αφροδίτης, βρίσκονται σ’ αυτό πολλές αναφορές στη γεωγραφική θέση του νησιού και πλούσια περιγραφή της φυσικής ομορφιάς και του κλίματος της Κύπρου. Ο ποιητής τοποθετεί την Κύπρο γεωγραφικά λέγοντας ότι βρίσκεται πέρα από το Αιγαίο, ανάμεσα στον Ταύρο της Μικράς Ασίας, τον Νείλο της Αιγύπτου, τη Ρόδο και τη Συρία. Είναι ένα τερπνό νησί με πράο και εύκρατο κλίμα, όπου η Αφροδίτη προτίμησε να ζει αφήνοντας τη θεϊκή κατοικία της στον Όλυμπο. Στην Κύπρο ο αέρας όλο τον χρόνο είναι καθαρός και χλιαρός· ακόμη και στον πιο βαρύ χειμώνα δεν υπάρχουν ούτε ανεμοστρόβιλοι ούτε σκοτεινιά, αλλά επικρατεί ένας παντοτινός Απρίλιος. Εκεί τα πιο εχθρικά ζώα η αγάπη τα φιλιώνει· κανένα δεν ενοχλεί το άλλο. Ο αετός πάει με τον κύκνο και το γεράκι με την τρυγόνα. Το αθώο ορνίθι δεν φοβάται την αλεπού ούτε η προβατίνα τον λύκο. Από τους δροσερούς κάμπους και τα λουλούδια που ποτίζονται από ζωηρή νεροπηγή, χίλιες ευωδιές απλώνονται στην απαλή αύρα.

Η περιγραφή συνεχίζεται στον ίδιο τόνο και ακολουθείται από επεισόδια, όπως είναι η άφιξη του Άδωνι στην Κύπρο, ο έρωτας της Αφροδίτης γι’ αυτόν, γίνεται αναφορά στο ιερό και τη λατρεία της θεάς και άλλα.

Με την εκτεταμένη παρουσία της Κύπρου στο έργο του, ο G. Marino συνεχίζει μακρά λογοτεχνική παράδοση που παρουσιάζει την Κύπρο ως τόπο ειδυλλιακό αιώνιας άνοιξης.