Αρτάβαζος
Ιστορικό πρόσωπο, ηγέτης περσικών στρατιωτικών δυνάμεων την εποχή κατά την οποία είχε εκστρατεύσει στην Κύπρο από την Αθήνα ο Κίμων, το 449 π.Χ., με στόλο 200 πλοίων.
Όπως αναφέρει ο Διόδωρος Σικελιώτης (Βιβλιοθήκη Ιστορική, 12,3,2), «κατ' ἐκείνους δέ τούς καιρούς τῶν Περσικῶν δυνάμεων ἐστρατήγουν Ἀρτάβαζος καί Μεγάβυζος καί Ἀρτάβαζος μέν τήν ἡγεμονίαν ἒχων ἐν τῇ Κύπρῳ διέτριβεν, ἒχων τριήρεις τριακοσίας, Μεγάβυζος δέ περί τήν Κιλικίαν ἐστρατοπέδευεν, πεζικάς ἒχων δυνάμεις, ὧν ὁ ἀριθμός ἦν τριάκοντα μυριάδων...»
Ο Αρτάβαζος, με τις 300 τριήρεις του, φέρεται ως ο αρχηγός των ναυτικών δυνάμεων των Περσών που συγκρούστηκαν με τον στόλο του Κίμωνος ανοιχτά της Σαλαμίνος, και ηττήθηκαν, καταφεύγοντας με τα υπολείμματα του στόλου τους στην Κιλικία όπου στρατοπέδευε ο Μεγάβυζος με τις 300.000 στρατιώτες του.
Ο Διόδωρος Σικελιώτης προσθέτει ότι, μετά τις επιτυχίες του Κίμωνος στην Κύπρο, και ύστερα από εντολή του Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη, ο Αρτάβαζος και ο Μεγάβυζος έστειλαν πρεσβευτές στην Αθήνα ζητώντας ειρήνη.
Γεγονός είναι ότι ειρήνη υπεγράφη το 449/8 π.Χ., η γνωστή Ειρήνη του Καλλία, που έθεσε τέρμα στις εχθροπραξίες Αθηναίων και Περσών. Στο μεταξύ ο Κίμων είχε πεθάνει, ενώ ο υπαρχηγός του Αναξικράτης σκοτώθηκε σε σύγκρουση με τους Πέρσες. Ο στόλος, μετά το χαμό των ηγετών του, επέστρεψε στην Αθήνα.