Λυσιώτης Κοσμάς
Διακεκριμένος εκπαιδευτικός και πνευματικός άνθρωπος. Γεννήθηκε στη Λάρνακα από γεωργική οικογένεια της Λύσης το 1871 και πέθανε το 1948. Πατέρας του ο πρωθιερέας της εκκλησίας του Αγίου Λαζάρου Λάρνακος (1834-1913) και μητέρα του η πρεσβυτέρα Μαργαρόνα (- 1915), επίσης από τη Λύση, της οικογένειας των Δίπλαρων. Η παράδοση αναφέρει ότι οι Δίπλαροι ήταν κατ’ ευθείαν απόγονοι μεταναστών από την Ηλεία που είχαν κτίσει στη Μεσαορία της Κύπρου το χωριό Ελισό προς τιμήν του Θράκα Καρδιανού που έπεσε στο Ελίσι (απ’ αυτό και το όνομα Λύση). Γυναίκα του ήταν η Αγγέλικα, το γένος Λοΐζου, οικογένειας εθνικών αγωνιστών και εγγονή του τουρκομάχου Ιωάννη Λοΐζου Μαυροΐδη, γνωστού ως Καπετάν Γιαννάκη.
Ο Κοσμάς Λυσιώτης σπούδασε στην Αθήνα. Ήταν ο πρώτος «νεομεθοδιστής» δημοδιδάσκαλος (φορέας νέων μεθόδων), κι όταν επέστρεψε από την Αθήνα, το Γραφείο Παιδείας του ανέθεσε να διδάξει στους δασκάλους την καινούρια μέθοδο διδασκαλίας. Υπηρέτησε την πόλη του πάνω από 40 χρόνια ως διευθυντής της Αστικής Σχολής Λάρνακος. Υπήρξε φλογερός πατριώτης, πνεύμα ευρύ, εγκυκλοπαιδικό, κι έγραψε διάφορα σχολικά βιβλία. Οι συμπολίτες του τον εκτιμούσαν πολύ για την κοινωνική και εθνική του δράση και δίκαια τον θεωρούσαν εθνικό δάσκαλο.
Ο Κοσμάς Λυσιώτης ήταν πατέρας του ποιητή και πεζογράφου Ξάνθου Λυσιώτη*.