Αρχαίο λιμάνι της Κύπρου. Αναφορά κάνει ο Στράβων στη γεωγραφική περιγραφή της Κύπρου, γράφοντας:
...Καί μετά ταῦτα ἡ Σαλαμίς.... εἶτ' Ἀρσινόη πόλις καί λιμήν εἶτ' ἄλλος λιμήν Λεύκολλα· εἶτ' ἄκρα Πηδάλιον, ἧς ὑπέρκειται λόφος τραχύς...
Ο Στράβων τοποθετεί δηλαδή τη Λεύκολλα μεταξύ της αρχαίας πόλης της Σαλαμίνος και της γειτονικής της Αρσινόης, και του ακρωτηρίου Πηδάλιον (σημερινό ακρωτήριο Γκρέκο). Μπορούμε, συνεπώς, να προσδιορίσουμε την τοποθεσία της Λεύκολλας στη σημερινή περιοχή του Πρωταρά.
Επισημαίνουμε το γεγονός ότι ο Στράβων, στο πιο πάνω απόσπασμά του, δεν κάνει λόγο για πόλη με την ονομασία Λεύκολλα, αλλά αναφέρει μόνο λιμάνι. Φυσικά δεν θα μπορούσε να υπάρχει λιμάνι χωρίς εγκαταστάσεις και κάποιο οικισμό, πιθανόν όμως το λιμάνι αυτό να ήταν το επίνειο άλλου οικισμού που βρισκόταν προς τα ενδότερα (αφού, όπως αναφέρει ο Στράβων, η γειτονική Αρσινόη είχε δικό της λιμάνι).
Ο Αθήναιος κάνει λόγο για μια άλλη Λεύκολλα, εκείνη τῆς Κῲας, που βρισκόταν δηλαδή στο νησί Κως, όπου ο Αντίγονος νίκησε σε ναυμαχία δυνάμεις του Πτολεμαίου. Μερικοί παλαιότεροι ερευνητές, όπως ο Αθ. Σακελλάριος, εσφαλμένα θεώρησαν ότι η ναυμαχία αυτή είχε γίνει στη Λεύκολλα της Κύπρου, αφού ο Πλούταρχος σαφώς τοποθετεί το επεισόδιο στην Κω.
Στην περιοχή του Παραλιμνίου, πολύ κοντά στην τοποθεσία όπου τοποθετείται η αρχαία Λεύκολλα, βρέθηκε αρχαία επιγραφή αφιερωματική στον θεό Απόλλωνα. Τούτο αποτελεί ένδειξη ότι στην αρχαία Λεύκολλα υφίστατο ναός του Απόλλωνος.