Λεμεσού επισκοπή
Η επισκοπή Λεμεσού, όπως και η επισκοπή Μόρφου. είναι εκκλησιαστικές περιφέρειες που ιδρύθηκαν πρόσφατα. Και οι δυο ιδρύθηκαν με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου, ημερομηνίας 13 Αυγούστου 1973. Η ίδρυση δυο ακόμη εκκλησιαστικών περιφερειών, που αύξησαν τον αριθμό των περιφερειών σε έξι (μαζί με την αρχιεπισκοπή και τις επισκοπές Πάφου, Κιτίου και Κυρηνείας) αποφασίστηκε μετά την εκκλησιαστική κρίση του 1972 που δημιούργησαν οι τότε επίσκοποι Πάφου, Κιτίου και Κυρηνείας (Γενναδίου, Ανθίμου και Κυπριανού αντιστοίχως) κατά του αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ' στην περίοδο 1971-1973 (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ).
Πρώτος επίσκοπος Λεμεσού εξελέγη, στις 12 Ιανουαρίου1974, ο Χρύσανθος (Βλέπε Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος Αρχείου ΡΙΚ). Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 1999, οπότε δεύτερος επίσκοπος εξελέγη ο Αθανάσιος*. Πλήρης τίτλος του επισκόπου Λεμεσού είναι: Μητροπολίτης της Αγιωτάτης Μητροπόλεως Λεμεσού και Πρόεδρος Αμαθούντος και Κουρίου.
Η επισκοπή Λεμεσού περιλαμβάνει την επαρχία Λεμεσού. Πριν από την ίδρυσή της, μεγάλο τμήμα της επαρχίας, όπως και η ίδια η πόλη της Λεμεσού, υπαγόταν διοικητικά στην επισκοπή Κιτίου. Άλλο τμήμα της επαρχίας Λεμεσού υπαγόταν στην επισκοπή Πάφου.
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους δεν απαντάται επισκοπή Λεμεσού αλλά αναφέρεται κατά τον 5ο αιώνα επίσκοπος Θεοδοσιανής, ιεράρχης δηλαδή με έδρα τη Θεοδοσιανή που ταυτίζεται με την αναφερόμενη αργότερα Νεάπολιν και Λεμεσόν. Επρόκειτο, πιθανότατα, για εκκλησιαστικό αξιωματούχο που υπαγόταν στη γειτονική μητρόπολη Αμαθούντος.
Στην επαρχία Λεμεσού υφίσταντο δυο επισκοπές κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, εκείνες του Κουρίου και της Αμαθούντος, ενώ υφίστατο και η έδρα Νεαπόλεως.
Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας ιδρύθηκε λατινική επισκοπή Λεμεσού, μια από τις τέσσερις λατινικές έδρες που εγκαθιδρύθηκαν στην Κύπρο. Ταυτόχρονα, οι Λατίνοι μείωσαν τον αριθμό των Ορθοδόξων επισκοπών από 14 σε 4 (όσες και οι Λατινικές), οπότε οι επισκοπές Αμαθούντος και Κουρίου, καθώς και η επισκοπή Νεαπόλεως (=Λεμεσού) συγχωνεύθηκαν σε μια, που κι αυτή εκτοπίστηκε κι έδρευε στο χωριό Λεύκαρα. Έτσι, κατά την περίοδο αυτή διάφοροι επίσκοποι έφεραν τον τίτλο του επισκόπου Αμαθούντος - Λευκάρων, ή τον τίτλο του επισκόπου Αμαθούντος - Λεμεσού και προέδρου Κουρίου, ή και άλλους παρόμοιους τίτλους (βλέπε λήμματα Αμαθούς [κεφάλαιο επίσκοποι Αμαθούντος] καθώς και Νεαπόλεως επισκοπή).
Μετά την τουρκική κατάκτηση της Κύπρου (1570 71) και την εκδίωξη των Λατίνων, η Κυπριακή Ορθόδοξη Εκκλησία ανασυγκροτήθηκε με την ίδρυση της αρχιεπισκοπής και τριών επισκοπών, μεταξύ των οποίων δεν περιλαμβανόταν επισκοπή Λεμεσού.
Η λατινική επισκοπή Λεμεσού υφίστατο μέχρι και το 1570, δηλαδή μέχρι και το τέλος της Βενετοκρατίας. Βλέπε γι΄ αυτήν στο λήμμα Φραγκοκρατία.
Φώτο Γκάλερι
