Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Λιβάδια-  Livadia. Χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου, στη γεωγραφική περιφέρεια της Καρπασίας, περί τα 38 χμ. βόρεια της πόλης της Αμμοχώστου. Βρίσκεται στην κατεχόμενη από το 1974 από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της Κύπρου. Γειτονεύει με τα επίσης  τουρκοκυπριακά χωριά Γαλάτεια, Άγιος Ευστάθιος, Κρίδια, Αυγολίδα και Όβγορος.

Τα Λιβάδια είναι κτισμένα σε μέσο υψόμετρο 50 μέτρων. Το τοπίο του χωριού χαρακτηρίζεται από ήπιους χαμηλούς λόφους που το ύψος τους κυμαίνεται μεταξύ 50 και 110 μέτρων περίπου.

Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις, οι αποθέσεις του σχηματισμού Αναβαθμίδων (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, άμμοι και χαλίκια), ο φλύσχης της Κυθρέας και οι αποθέσεις του σχηματισμού Αθαλάσσας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες και άμμοι). Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ξερορεντζίνες και τέρρα ρόζα.

Τα Λειβάδια δέχονται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 440 χιλιοστόμετρα. Στην περιοχή τους καλλιεργούνταν, πριν από την τουρκική εισβολή του 1974, τα σιτηρά, τα νομευτικά φυτά, οι ελιές, οι χαρουπιές, λίγα λαχανικά και πολύ λίγα αμπέλια. Από κτηνοτροφικής απόψεως, το 1973 υπήρχαν στο χωριό 48 κτηνοτρόφοι από τους οποίους εκτρέφονταν 629 κατσίκες, 580 πρόβατα, 19 ντόπια βόδια, 27 αγελάδες και 1.600 πουλερικά.

Η οδική σύνδεση του χωριού με τη γύρω περιοχή γίνεται με σκυρόστρωτους δρόμους και χωματόδρομους. Στα βορειοδυτικά συνδέεται με το χωριό Κώμη Κεπίρ (περί τα 3 χμ.), στα νοτιοδυτικά με το χωριό Άγιος Ευστάθιος (περί το 1,5 χμ.) και στα νότια με το χωριό Άγιος Θεόδωρος (περί τα 4 χμ.).

Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό υφίστατο τουλάχιστον από την περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Βενετοκρατίας, κι αποτελούσε φέουδο, άγνωστο όμως σε ποια οικογένεια ευγενών ανήκε. Δεν αναφέρεται από τους μεσαιωνικούς χρονογράφους, βρίσκεται όμως σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες με την ίδια ονομασία αλλά στον ενικό: Livadi (=Λειβάδι). Η ελληνική ονομασία του χωριού μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τούτο υφίστατο και πιο πριν ακόμη, κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Ένα μόνο μνημείο των Βυζαντινών χρόνων σώζεται στην περιοχή του χωριού. Πρόκειται για τη μικρή σταυρόσχημη εκκλησία της Παναγίας Κυράς, που ήταν διακοσμημένη με τοιχογραφίες και ψηφιδωτό, των οποίων τα τελευταία τμήματα καταστράφηκαν από τους Τούρκους το 1982 - 83.

Βλέπε λήμμα: Εκκλησία Παναγίας Κυράς

Όπως και σ' ολόκληρη σχεδόν την Καρπασία, έτσι και στην περιοχή των Λειβαδιών υπάρχουν κατάσπαρτες αρχαιότητες που μαρτυρούν κατοίκησή της από τα αρχαιότατα προϊστορικά χρόνια. Στην περιοχή του χωριού οι υφιστάμενες αρχαιότητες υπολογίζεται ότι είναι της Μέσης και της Τελευταίας εποχής του Χαλκού και νεότερες. Όμως ο J.R. Stewart αναφέρει ότι υφίσταται και αρχαιολογικός χώρος της Νεολιθικής περιόδου. Τελεσίδικα όμως συμπεράσματα δεν υπάρχουν και, επειδή η περιοχή βρίσκεται από το 1974 υπό τουρκική στρατιωτική κατοχή, η περαιτέρω αρχαιολογική έρευνα είναι ακόμη αδύνατη.

Μετά την τουρκική κατάκτηση της Κύπρου (1570-71), το χωριό σταδιακά εκτουρκίστηκε. Γύρω στο 1958 οι Τούρκοι σε μια προσπάθεια παραποίησης της ιστορίας και των γεωγραφικών δεδομένων, μετονόμασαν το χωριό σε Sazhkoy, που σημαίνει χωριό των σπαρτών (ή των βούρλων).

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια