Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Μεικτό, κατεχόμενο σήμερα χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου, στη γεωγραφική περιφέρεια της Μεσαορίας. Βρίσκεται 16 περίπου χιλιόμετρα στα βορειοδυτικά της Αμμοχώστου και 5 περίπου χιλιόμετρα στα βόρεια του Αγίου Σεργίου, σ' ένα υψόμετρο κάπου 10μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Είναι τοποθετημένο πάνω στις πρόσφατες αποθέσεις της Πλειστόκαινης και Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου (κυρίως άμμους, αργίλους, κροκάλες κλπ.) Πάνω στα αλλουβιακά εδάφη και τις τέρρα ρόζα και κάτω από μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 350 χιλιοστόμετρα, φυτρώνουν κυρίως σιτηρά, λίγα εσπεριδοειδή και πολύ λίγα λαχανικά. Υπάρχουν όμως και ακαλλιέργητες εκτάσεις κυρίως πάνω στις καφκάλλες. Ο αριθμός των αρδευόμενων εκτάσεων του χωριού πριν από την εισβολή ξεπερνούσε τις 100 σκάλες. Σχετικά ανεπτυγμένη ήταν η κτηνοτροφία. Πριν από την τουρκική εισβολή, στο χωριό εκτρέφονταν 706 πρόβατα, 224 κατσίκες και 43 βόδια (καταγραφή ζώων και πτηνών, 1973). Επίσης σύμφωνα με την επισκόπηση αγελαδοτροφίας του 1973, στο Αρναδί 8 αγελαδοτρόφοι εξέτρεφαν 23 αγελάδες.

Το Αρναδί είναι από τα τυπικά χωριά της ανατολικής Μεσαορίας με πολύ πεδινό ανάγλυφο. Μόνο στα δυτικά του χωριού, κοντά στις τοποθεσίες Άγιος Λούκας και Σκληνίτζια της Αγίας Μαρίνας, το υψόμετρο μόλις ξεπερνά τα 40 μέτρα.

Από συγκοινωνιακής απόψεως το χωριό έχει ένα ευχερές οδικό δίκτυο προς όλες τις κατευθύνσεις. Συνδέεται με ασφαλτόστρωτο δρόμο με το Σπαθαρικό και τον κύριο δρόμο Αμμοχώστου-Μπογαζιού στ' ανατολικά. Επίσης συνδέεται με ασφαλτόστρωτο δρόμο με τη Σύγκραση στα βόρεια και μέσω της με το Τρίκωμο στ' ανατολικά και το Λευκόνοικο στα δυτικά. Με σκυρόστρωτους δρόμους το Αρναδί συνδέεται με το Λάπαθος στα βορειοδυτικά, και τη Μηλιά στα δυτικά.

Το χωριό γνώρισε μια σταθερή πληθυσμιακή αύξηση από το 1881 μέχρι το 1960. Κατά την απογραφή του 1960 ο ελληνοκυπριακός πληθυσμός ανερχόταν σε 308 και ο τουρκοκυπριακός σε 100. Οι Τουρκοκύπριοι του χωριού Αρναδί εγκατέλειψαν τον οικισμό από το 1963 παρά το γεγονός ότι τόσο στο Αρναδί όσο και στην περιοχή της ανατολικής Αμμοχώστου δεν είχαν σημειωθεί οποιεσδήποτε συγκρούσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Μερικοί Τουρκοκύπριοι πύκνωσαν γειτονικούς τουρκοκυπριακούς θυλάκους καθώς και τον γνωστό τουρκοκυπριακό τομέα της Αμμοχώστου. Αυτό ήταν μέρος της τουρκοκυπριακής στρατηγικής για δημιουργία θυλάκων κάτω από «προσωρινή τουρκοκυπριακή διοίκηση». Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του χωριού το εγκατέλειψαν όταν προσφυγοποιήθηκαν το 1974.

Το Αρναδί δεν αναφέρεται στον κατάλογο των λουζινιανο - Βενετικών φέουδων ή βασιλικών κτημάτων του ντε Μας Λατρί. Ωστόσο στους βενετικούς χάρτες εμφανίζεται ως Arnatini.Το χωριό μνημονεύεται και σε παλαιό χειρόγραφο (περίοδος Βενετοκρατίας) ως Arnadin.

Στην περιοχή του χωριού βρέθηκαν στο παρελθόν αρχαία αντικείμενα κεραμικής, κυρίως, των Αρχαϊκών χρόνων. Βέβαια το χωριό βρίσκεται κοντά στην αρχαία Σαλαμίνα και κατά την Αρχαιότητα η περιοχή του θα ανήκε, ασφαλώς, στη διοικητική έκταση του βασιλείου της Σαλαμίνος.

Κατά τον Σίμο Μενάρδο «τό Ἀρναδίν ἀνῆκεν ἲσως εἰς κάποιον Ἀρναδήν, ἢτοι Arnad, πιθανῶς τόν Ser Ardito, ὃστις ἦτο κύριος τεσσάρων ἐκεί κωμῶν». Φεουδάρχη τεσσάρων χωριών αναφέρει τον Ardito ο ντε Μας Λατρί, χωρίς όμως να περιλαμβάνει στα τέσσερα χωριά και το Αρναδί.

Ο R. Gunnis αναφέρεται στην εκκλησία του Αγίου Ανδρονίκου, που τη θεωρεί κτίσμα του 18ου αιώνα.

Τοπων: Αρναδί, χωριό που πήρε το όνομά του κατά πάσαν πιθανότητα από την παρουσία εκεί Αλβανών πολεμιστών και των οικογενειών τους πριν ή και μετά την κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570/1. Οι Αλβανοί αυτοί, που υπηρετούσαν στην Κύπρο πριν από το 1570 και που διακρίθηκαν για ηρωισμό στον αγώνα κατά των Τούρκων, ονομάζονταν και Αρβανίτες κι από την ονομασία αυτή πρέπει να προέκυψε το όνομα του χωριού Αρναδί, όπως και το όνομα του χωριού Άρδανα. Κατά μια άλλη θεωρία, το χωριό οφείλει το όνομά του σε κάποιον Arnad, ιδιοκτήτη της περιοχής κατά τη Φραγκοκρατία. Μια ανυπόστατη άποψη ήταν πως η ονομασία του χωριού προήλθε από το αρνί. Έχοντας αυτό υπόψιν οι Τούρκοι, και στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους να τουρκοποιήσουν όλα τα τοπωνύμια του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου, μετονόμασαν το χωριό σε Kuzucut, που σημαίνει ακριβώς αρνάκι.

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια