Λεβέντης Αναστάσιος
Κύπριος μεγαλοεπιχειρηματίας και εθνικός ευεργέτης. Γεννήθηκε στο χωριό Πέτρα της Σολιάς το 1901 (η μητέρα του καταγόταν από τη Λεμύθου) και πέθανε στις 26 Οκτωβρίου 1978. Πατέρας του ήταν ο Παπανεοκλής Λεβέντης και μητέρα του η Σαλώμη Θεοχαρίδη. Αδέλφια του ηταν οι Κώστας, Γεώργιος Λεβέντης και αδελφή του Καλλιόπη η οποία παντρεύτηκε τον Αλκιβιάδη Δαυίδ. Παντρεύτηκε τη Φώφη Λεβέντη. Κόρη τους είναι η Φωτεινή Παπαδοπούλου. Είναι θείος του Κωνσταντίνου Λεβέντη.
Αποφοίτησε από τη Σχολή Μιτσή της Λεμύθου και για λίγο παρακολούθησε πανεπιστημιακές σπουδές στη Γαλλία, που τις διέκοψε όμως για να μεταναστεύσει στην Αφρική το 1919.
Αφρική
Αρχικά εργάστηκε ως υπάλληλος στην εταιρεία G.P. Olivende and Co. Ltd και στη συνέχεια σε διάφορους άλλους εμπορικούς οίκους. Το 1929, σε ηλικία μόλις 28 χρόνων, έγινε γενικός διευθυντής της G.P. Olivende στην Άκκρα (Γκάνα). Το 1937 ίδρυσε την πρώτη δική του εταιρεία, την Α. Leventis and Co. Ltd, στη Γκάνα. Λίγο αργότερα ίδρυσε δεύτερη εταιρεία στη Νιγηρία και ύστερα και άλλες. Σταδιακά οι εμπορικές του δραστηριότητες γιγαντώθηκαν κι εξαπλώθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την πρώτη του εταιρεία, όταν την πώλησε το 1963 στην κυβέρνηση της Γκάνας, η συμφωνηθείσα τιμή ήταν 8.000.000 λίρες. Διατήρησε όμως την εταιρεία του στη Νιγηρία και άλλες (ο ίδιος ήταν διευθυντής πέντε εταιρειών), οι δε επιχειρήσεις του κάλυπταν πολλούς τομείς του εμπορίου όπως n εισαγωγή αυτοκινήτων, η αντιπροσώπευση της Κόκα-Κόλα, επίσης ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, οικοδομικές εργασίες, βιομηχανικές μονάδες κ.ά.
Σήμερα, η τρίτη γενιά της οικογένειας Λεβέντη - Δαυίδ ελέγχει και διοικεί επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, μεταξύ των οποίων η Coca-ColaTρία Έψιλον με παρουσία σε 28 χώρες, η Frigoglass και στη Νιγηρία, όπου έζησε και εργάστηκε ο Αναστάσιος Γ. Λέβεντης, η Α.G.Leventis Plc. Η οικογένεια διατηρεί, επίσης, άλλες ιδιωτικές επενδύσεις.
Στην Αφρική, από την οποία άρχισε τη σταδιοδρομία του, εθεωρείτο ως ένας από τους μεγαλύτερους και ικανότερους επιχειρηματίες. Όταν οι επιχειρήσεις του μεγάλωσαν κι εξαπλώθηκαν, μετέφερε τα κεντρικά τους γραφεία στο Λονδίνο, ενώ υποκαταστήματα ιδρύθηκαν σε πολλές πόλεις του κόσμου. Συνδέθηκε ιδιαίτερα με την Γκάνα και για 5 χρόνια διετέλεσε πρέσβης και πληρεξούσιος υπουργός της χώρας αυτής σε ολόκληρη την Ευρώπη. Διετέλεσε επίσης πρέσβης της Κύπρου στην ΟΥΝΕΣΚΟ από τον Ιούνιο του 1966 μέχρι τον θάνατό του.
Ευεργεσίες
Οι προς την Κύπρο ευεργεσίες του εκτείνονται από τα δυο χωριά που συνδέονται άμεσα με την καταγωγή του (Πέτρα και Λεμύθου) και καλύπτουν ολόκληρο το νησί. Στα δυο χωριά έκαμε επανειλημμένες γενναίες δωρεές, κτίζοντας δημοτικά σχολεία, εκκλησία, εγκαθιστώντας διακλάδωση πόσιμου νερού, ασφαλτοστρώνοντας δρόμους, ανεγείροντας κοινοτικό οίκημα κ.α. Η γνωριμία και η φιλική σύνδεσή του με τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ', πρώτο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξελίχθηκε σε μια μακρά κι ευδόκιμη συνεργασία σε διάφορους τομείς, με στόχο την προαγωγή της εθνικής υπόθεσης της Κύπρου. Μεταξύ των ποικίλων συνεισφορών του προς την Κύπρο ήταν η κατάθεση του ποσού των 100.000 λιρών στο Ταμείο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου που ιδρύθηκε μετά τις Διακοινοτικές Ταραχές το τέλος του 1963. Με δική του δαπάνη αγοράστηκε επίσης μια ακταιωρός (που ονομάστηκε «Λεβέντης») για ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου. Η ακταιωρός αυτή απωλέσθη κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974. Έκτοτε, οι οικογένειες των ανδρών της ακταιωρού που σκοτώθηκαν ή πληγώθηκαν, έπαιρναν σύνταξη από τον Αναστάσιο Λεβέντη, του οποίου το χωριό, η Πέτρα της Σολιάς, ήταν μεταξύ εκείνων που κατελήφθησαν από τους Τούρκους το 1974.
Μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή μεγάλου τμήματος της Κύπρου, ο Αναστάσιος Λεβέντης έστειλε μια πρώτη δωρεά από φαρμακευτικό υλικό, για τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν, αξίας 100.000 λιρών. Τότε χρηματοδότησε και την ταινία Αττίλας '74 που γυρίστηκε στην Κύπρο με σκηνοθέτη τον Μιχάλη Κακογιάννη. Πέραν τούτων, εισέφερε άλλο ποσό, ύψους 1.000.000 λιρών περίπου, για αγορά πολεμικού υλικού από τη Γαλλία, προς ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή. Τα όπλα που αγοράστηκαν εμποδίστηκαν ωστόσο να φθάσουν στην Κύπρο τότε.
Βίντεο Ψηφιακός Ηρόδοτος
Σημειώνουμε ακόμη πως ο Αναστάσιος Λεβέντης εισέφερε από το 1974 και εξής τεράστια χρηματικά ποσά σε οργανώσεις και ιδρύματα του εξωτερικού, για πραγματοποίηση διαφώτισης γύρω από το Κυπριακό ζήτημα. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, η εισφορά του σε οργανώσεις ομογενών κυμαινόταν γύρω στις 20.000 δολάρια τον μήνα.
Μετά την κατάληψη του χωριού του από τους Τούρκους το 1974, ο Αναστάσιος Λεβέντης αρνήθηκε να έλθει πλέον στην Κύπρο, εκτός εάν η Πέτρα, κι όλα τα άλλα κατεχόμενα μέρη της Κύπρου, απελευθερώνονταν. Έτσι, πέθανε μ' αυτό τον καημό στο εξωτερικό κι ετάφη στην Αθήνα.
Το ίδρυμα
Την αγάπη του για την Κύπρο εξωτερίκευσε ο Αναστάσιος Λεβέντης και με γενναίες συνεισφορές για διατήρηση, συντήρηση ή προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Στο πλαίσιο αυτό, με δικές του δαπάνες αναστηλώθηκαν αρχαία μνημεία, αποκαταστάθηκαν ιστορικά κτίσματα, διαφυλάχθηκαν έργα λαϊκής τέχνης.
Τέλος, σημειώνουμε ότι το έργο του συνεχίζεται και μετά τον θάνατό του, μέσω του Ιδρύματος Αναστασίου Λεβέντη που ιδρύθηκε και χρηματοδοτείται από τις επιχειρήσεις του Αναστασίου Λεβέντη. Το Ίδρυμα Αναστασίου Λεβέντη δαπανεί κάθε χρόνο μεγάλα ποσά υπέρ της Κύπρου, που κατανέμονται κατά διάφορους τρόπους. Μεταξύ άλλων, χρηματοδοτούνται διάφορες σημαντικές εκδόσεις, αγοράζονται κι επαναπατρίζονται κλεμμένες από τους Τούρκους και διοχετευμένες στο εξωτερικό κυπριακές αρχαιότητες, συντηρούνται διατηρητέα οικοδομήματα που αποτελούν σημαντικά δείγματα της κυπριακής λαϊκής αρχιτεκτονικής κ.α.
Εχει επίσης χρηματοδοτήσει τη λειτουργία της πτέρυγας Λεβέντη στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης για να στεγάσει τους κλεμμένους αρχαιολογικούς θησαυρούς που πήρε από την Κύπρο ο αρχαιοκάπηλος Τσεσνόλα.
Το ίδρυμα καλύπτει επίσης κοινωνικές ανάγκες, όπως στον τομέα της υγείας με την ίδρυση Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης στο Νοσοκομείο Λεμεσού. Στη Λευκωσία έχει ιδρυθεί το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο για παρουσίαση της ιστορίας της πόλης από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.
Φώτο Γκάλερι
