Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Αρμίνου- Arminou. Χωριό της επαρχίας Πάφου, στη γεωγραφική περιφέρεια των αμπελοχωριών, 580 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Βρίσκεται στα νότια του δάσους Πάφου, μεταξύ των χωριών Άγιος Νικόλαος, Φιλούσα, Μέσανα και Άγιος Ιωάννης.

Γεωολογία- κλίμα

Το χωριό είναι τοποθετημένο πάνω σε μια πλαγιά στα δυτικά του ποταμού Διαρίζου. Από τον υδροκρίτη μεταξύ του χωριού Σαλαμιού και 1,5 περίπου χμ. δυτικά της Αρμίνου ρέουν προς τα ανατολικά διάφορα ρυάκια που διαμελίζουν το ανάγλυφο. Η πλαγιά είναι σχετικά επικλινής. Από τα 879 μ. (τριγωνομετρικό σημείο Αγίου Ιωάννη) το υψόμετρο πέφτει στα 614 μ. στα δυτικά του οικισμού, για να καταλήξει στα 360 μ. στην κοίτη του Διαρίζου. Ο Διαρίζος στο τμήμα που γειτνιάζει με την Αρμίνου βρίσκεται στο στάδιο της «ωριμότητας».

Πάνω στις κρητίδες, τις μαργαϊκές κρητίδες καθώς και τις λίγες λάβες στα βόρεια ακραία όρια του χωριού, αναπτύχθηκαν τα ασβεστούχα εδάφη και τα φαιοχώματα. Στα εδάφη της Αρμίνου και με μια μέση ετήσια βροχόπτωση γύρω στα 650 χιλιοστόμετρα, καλλιεργούνται τ' αμπέλια (οινοποιήσιμα), τα σιτηρά, οι αμυγδαλιές, τα νομευτικά φυτά, οι ελιές, λίγα λαχανικά και λίγα φρουτόδεντρα, κυρίως μηλιές. Η Αρμίνου κατατάσσεται στην κατηγορία των αμπελοχωριών που η έκταση των αμπελιών της καλύπτει ποσοστό 20-40% της ολικής έκτασης του χωριού. Η έκταση των αμπελιών ανερχόταν το 1985 σε 130 εκτάρια. Στο χωριό καλλιεργούνται επίσης λίγα εσπεριδοειδή.

Πληθυσμός

Ο πληθυσμός του χωριού όπως και πολλών άλλων χωριών στην περιφέρεια των αμπελοχωριών, αναπτύχθηκε σταθερά μέχρι το 1946. Αργότερα παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:

Απομονωμένο όπως είναι το χωριό, μακριά από τουρισμό και θάλασσα και χωρίς ιδιαίτερα αναπτυξιακά σχέδια στην περιοχή, έχει σήμερα λίγες πιθανότητες πληθυσμιακής ανανέωσης.

Οι εκκλησίες του χωριού είναι αφιερωμένες στην αγία Μαρίνα και στον Τίμιο Σταυρό.

Από συγκοινωνιακής απόψεως η Αρμίνου συνδέεται με ασφαλτόστρωτο δρόμο με το Πραιτώρι στα νοτιοανατολικά, με σκυρόστρωτο δρόμο με την Πέρα Βάσα και το γεφύρι Κελεφού στα βόρεια, με ασφαλτόστρωτο δρόμο με τη Σαλαμιού στα νοτιοδυτικά και με σκυρόστρωτο δρόμο με τον Άγιο Ιωάννη στα δυτικά.

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια. Σε παλαιό χειρόγραφο, της περιόδου της Βενετοκρατίας, απαντάται σημειωμένο ως Arminu κι αναφέρεται ότι περιλαμβανόταν στη διοικητική έκταση της Πάφου.

Η Αρμίνου δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο λουζινιανο - βενετικών φεούδων και βασιλικών κτημάτων του Μας Λατρί. Δεν είναι βέβαιο αν στο χωριό αρχικά κατοίκησαν Αρμένιοι, όπως έχουν γράψει μερικοί συγγραφείς. Ο Ν. Κληρίδης αναφέρει πως το χωριό πιθανόν να πήρε το όνομα από τον πρώτο οικιστή ο οποίος ονομαζόταν Αρμίνος. Ο Τζέφρυ (G. Jeffery) απλώς μνημονεύει τις εκκλησίες της Αγίας Μαρίνας και του Σταυρού. Τις δυο εκκλησίες μνημονεύει και ο Γκάννις (R. Gunnis) ο οποίος χρονολογεί την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στα μέσα του 18ου αιώνα.

Εκπαίδευση

Τα γράμματα στην Αρμίνου καλλιεργήθηκαν από πολύ νωρίς. Ο Λοΐζος Φιλίππου αναφέρει πως «τό πρῶτον σχολεῖον ...ἱδρύθη ...περί τό 1850». Σύμφωνα με τον ίδιο συγγραφέα ο πρώτος δάσκαλος δίδασκε παιδαγωγίαν, ὁκτώηχον, ψαλτήρι καί ἀπόστολον. Μεταξύ 1874-75 υπήρχαν μόνο 12 μαθητές. Το δημόσιο σχολείο του χωριού ιδρύθηκε δυο χρόνια μετά την αγγλική κατοχή, το 1880 (Λ. Φιλίππου, Τά Ἑλληνικά Γράμματα ἐν Κύπρῳ, τόμος Α', σ. 324-325).

Ονομασία

Τοπων: Αρμίνου, ονομασία που προήλθε από τον πρώτο οικιστή του χωριού που λεγόταν Αρμίνος, κατά τον Ν. Κληρίδη. Μια άλλη εκδοχή συνδέει το όνομα του χωριού με την εγκατάσταση στην περιοχή των Αρμενίων αποίκων κατά τα Βυζαντινά χρόνια.

Βλέπε λήμμα: Αρμένιοι

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια