Αρμένιοι
Στην Κύπρο υπάρχει, από την εποχή του Βυζαντίου, η κοινότητα Αρμενίων. Σήμερα οι Αρμένιοι που ζουν στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι ισότιμοι πολίτες και η ολιγάριθμη κοινότητά τους ευημερεί σε αρμονική συμβίωση και συνεργασία με την πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων. Η Κύπρος είχε στο παρελθόν σχέσεις με το βασίλειο της Μικρής Αρμενίας, που ήταν κράτος γειτονικό.
Εκπαίδευση
Περισσότεροι από 200 μαθητές και μαθήτριες φοιτούν σήμερα στα τρία δημοτικά αρμενικά σχολεία, αλλά και στο αρμενικό γυμνάσιο, που λειτουργούν εδώ και χρόνια στην Κύπρο. Με τρίγλωσσα εκπαιδευτικά προγράμματα στα αρμενικά, τα αγγλικά και τα ελληνικά, το επίπεδο εκπαίδευσης που παρέχεται είναι εξαιρετικά υψηλό.
Η ύλη που διδάσκεται είναι παρόμοια με αυτή που διδάσκονται οι μαθητές των αντίστοιχων σχολικών μονάδων της Κύπρου, ωστόσο δίνεται σαφώς ιδιαίτερη έμφαση στην εκμάθηση της αρμενικής γλώσσας και ιστορίας, προκειμένου τα παιδιά να εξοικειωθούν ακόμη περισσότερο με τη χώρα καταγωγής τους, να μάθουν την ιστορία και τον πολιτισμό της.
Άλλωστε, οι Αρμένιοι είναι γνωστό ότι δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη θρησκεία αλλά και στην παιδεία. Δεν είναι τυχαίο που οι σχολικές αυτές μονάδες των Αρμενίων γειτνιάζουν με τοπικές εκκλησίες.
Το κυπριακό υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού καλύπτει πλήρως τον προϋπολογισμό αυτών των σχολικών μονάδων και φροντίζει για να καλύπτονται άμεσα με το κατάλληλο προσωπικό τα όποια εκπαιδευτικά κενά δημιουργούνται.
Τα σχολεία αυτά, τα οποία φέρουν συμβολικά το όνομα “Ναρέκ” από τον Αρμένιο λόγιο μοναχό, Γρηγόριο Ναρεκήνσιο, έχουν σήμερα την έδρα τους στη Λευκωσία, τη Λάρνακα και τη Λεμεσό και συχνά απασχολούν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης με τις επιτυχίες τους.
Βλέπε λήμμα: Ναρέκ
Το πρώτο εκπαιδευτικό ίδρυμα για Αρμένιους έπαιζε τον ρόλο του ορφανοτροφείου και ιδρύθηκε το 1897, όταν εκτός από εκπαίδευση, υπήρχε ανάγκη και για στέγαση ορφανών Αρμενίων. Πολύ αργότερα, λειτούργησε η σχολή Μελικιάν και κατόπιν η σχολή Ουζουνιάν και με τη συνένωσή τους το δημοτικό σχολείο “βαφτίστηκε” σε σχολή Μελικιάν – Ουζουνιάν.
Από το 2005 λειτουργεί άλλωστε στη Λευκωσία και γυμνάσιο, ενώ από το 2013 έχει πάρει σάρκα και οστά και μία ακόμη χρήσιμη παροχή, η λειτουργία του Αρμενικού Κέντρου Παιδικής Φροντίδας “Νανόρ” για βρέφη και παιδιά προσχολικής ηλικίας, τα οποία μαθαίνουν τα ήθη και έθιμα και γενικότερα εξοικειώνονται με τον αρμενικό πολιτισμό από πολύ μικρή ηλικία.
Η Αρμενία: Είναι περιοχή της βορειοανατολικής Μικράς Ασίας που σήμερα είναι ανεξάρτητη δημοκρατία. Είναι κυρίως ορεινή περιοχή με ψηλότερο σημείο το βουνό Αραράτ (5.137 μ.), όπου κατά την παράδοση της Βίβλου προσάραξε η Κιβωτός του Νώε. Η έκτασή της, κατά προσέγγιση (γιατί τα όριά της δεν ήσαν ποτέ σαφώς καθορισμένα), είναι περί τα 400.000 τετρ. χλμ.
Η αρμενική ιστορία εκτείνεται τουλάχιστον μέχρι και τον 9ο π.Χ. αιώνα οπότε είχε αναπτυχθεί, στην περιοχή της λίμνης Βαν, το βασίλειο του Ουρατρού που καταλύθηκε τον 7ο αιώνα π. Χ. εξαιτίας επιδρομών. Η ιστορία της Αρμενίας στην εποχή αυτή δεν είναι απόλυτα σαφής. Αν και αρκετοί θεωρούν το βασίλειο του Ουρατρού ως το πρώτο αρμενικό κράτος, άλλοι πιστεύουν ότι τα πρώτα αρμενικά φύλα εμφανίστηκαν στην περιοχή κατά τον 8ο αιώνα π.Χ. κ.ε. Λίγο αργότερα η περιοχή υποτάχθηκε στους Μήδους και αποτέλεσε περσική σατραπεία. Επανειλημμένες εξεγέρσεις των Αρμενίων για απελευθέρωση απέτυχαν και, μετά την προέλαση στην Ανατολή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η χώρα τους αποτέλεσε τμήμα της αυτοκρατορίας του. Η ελληνική κυριαρχία συνεχίστηκε και επί εποχής των Επιγόνων, μέχρι και το 190 π.Χ., οπότε ο Αντίοχος ο Μέγας ηττήθηκε από τους Ρωμαίους στη Μαγνησία. Τότε η Αρμενία χωρίστηκε σε δυο βασίλεια, εκείνο της Μεγάλης Αρμενίας και εκείνο της Μικρής Αρμενίας. Τα δυο βασίλεια σύντομα ενώθηκαν ξανά από τον βασιλιά Ντικράν Α' ο οποίος ίδρυσε και την Τιγρανούπολη, πρωτεύουσα του κράτους του. Ύστερα από μια σύντομη περίοδο ακμής, η χώρα υποτάχθηκε στους Ρωμαίους και από το 114 μ.Χ. αποτέλεσε ρωμαϊκή επαρχία.
Το 301 μ.Χ. η Αρμενία έγινε το πρώτο κράτος παγκόσμια που υιοθέτησε ως επίσημη θρησκεία του το Χριστιανισμό, ενώ το 387 μ.Χ. η χώρα διαμελίστηκε κι ένα τμήμα της κατελήφθη από τους Πέρσες ενώ το υπόλοιπο περιήλθε στους Βυζαντινούς. Τον 7ο αιώνα κατακτήθηκε από τους Άραβες, ενώ από τον 9ο μέχρι τον 11ο αιώνα η χώρα ήταν ανεξάρτητη. Κατακτήθηκε ύστερα από τους Σελτζούκους, οπότε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μετανάστευσε στην Κιλικία όπου και ίδρυσε το βασίλειο της Μικρής Αρμενίας. Αλλά και το βασίλειο αυτό κατακτήθηκε στα 1382 από τους Μαμελούκους, ενώ το αρχικό αρμενικό κράτος γνώρισε νέους κατακτητές, τους Μογγόλους και τους Τούρκους. Τότε πολλοί Αρμένιοι έφυγαν και εγκαταστάθηκαν σε διάφορες χώρες.
Τον 19ο αιώνα, κατά τους διάφορους ρωσσοτουρκικούς πολέμους, η Ρωσσία απέσπασε από την Τουρκία αρκετά αρμενικά εδάφη τα οποία και προσάρτησε. Στο μεγαλύτερο όμως τμήμα της χώρας, που βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή, αναπτύχθηκε ένα απελευθερωτικό κίνημα που αντιμετωπίστηκε από τους Τούρκους με πρωτοφανή για την ιστορία της ανθρωπότητας αγριότητα. Η τεράστιας έκτασης Γενοκτονία των Αρμενίων κράτησε από το 1894 μέχρι και το 1923. Σφαγές άρχισαν να γίνονται επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, το 1894-96, με τον αριθμό των νεκρών να εκτιμάται μεταξύ 80 και 300 χιλιάδων και τον αριθμό των ορφανών παιδιών σε 50.000.
Οι πλέον εκτεταμένες σφαγές Αρμενίων αποδίδονται στο κίνημα των Νεότουρκων και ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Φώτο Γκάλερι
