Κωστέας Κωστής

Image

Μουσικοσυνθέτης. Γεννήθηκε στη Λύση την 1η Μαίου 1925 και πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 2021. Όταν τέλειωσε το δημοτικό σχολείο μπήκε στη βιοπάλη. Σε ηλικία 8 χρόνων άρχισε να παίρνει μαθήματα βυζαντινής μουσικής από τον πατέρα του, που ήταν ιεροψάλτης στην εκκλησία της Παναγίας στη Λύση.

 

Σε ηλικία 17 χρόνων άρχισε να ασχολείται με μουσικές συνθέσεις. Μαζί με άλλους συνομήλικους του ίδρυσαν το σωματείο Αγροτική Ένωση Λύσης (ΑΕΛ) και δημιούργησαν 30μελή ανδρική χορωδία, της οποίας η διεύθυνση ανετέθη στον Κωστέα. Στο ρεπερτόριο της χορωδίας, που έκανε εμφανίσεις τόσο στη Λύση όσο και στα περίχωρα, περιλαμβάνονταν και αρκετές συνθέσεις του Κωστέα. Η ίδια χορωδία συνέχισε υπό τη διεύθυνση του, στο σωματείο ΕΑΣ Λύσης. Στην δεκαετία 1960-70 του ανατέθηκε η διδασκαλία και διεύθυνση της 50μελούς μεικτής χορωδίας των λαϊκών οργανώσεων Λευκωσίας και προαστίων.

 

Ο Κωστέας ασχολήθηκε με τη σύνθεση κυπριακών τραγουδιών βασισμένων στις κυπριακές παραδοσιακές μελωδίες και ρυθμούς. Έγραψε τραγούδια σε στίχους Παύλου Λιασίδη, Μιχάλη Πασιαρδή, του ποιητάρη Ττοφή Ραϊκκή, του πατέρα του Κυριάκου Κωστή Χατζηπιερή κ.α., όπως και σε δικούς του στίχους.

 

Ο Κωστής Κωστέας υπήρξε ο εμπνευστής και ιδρυτής του Συγκροτήματος Καλλιτεχνών Λύσης (ΣΥΚΑΛΥ) το 1961. (Βλέπε Βίντεο

 

 

Οι πολύπλευρες δραστηριότητες του συγκροτήματος συνεχίστηκαν μέχρι το θάνατό του τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Από την μέρα της ίδρυσης του ΣΥΚΑΛΥ ο Κωστέας υπήρξε ο  καλλιτεχνικός και γενικός διευθυντής, με ποικίλα καθήκοντα: τη συγγραφή χοροδραμάτων, τη μουσική σύνθεση τραγουδιών για τις ανάγκες των παραστάσεων, ως σύμβουλος για την κατασκευή αυθεντικών κυπριακών ενδυμασιών και σκηνικών, τη συγγραφή στίχων στην κυπριακή διάλεκτο, την οργάνωση παραστάσεων στην Κύπρο και καλλιτεχνικών περιοδειών στο εξωτερικό κ.α.

 

Αν και αυτοδίδακτος δημιουργός, προχώρησε στη μελοποίηση βυζαντινών ύμνων και στη διδασκαλία της βυζαντινής μουσικής σε νέους της Λύσης. Έγραψε μουσική και σκηνοθέτησε σειρά χοροδραμάτων που άφησαν εποχή, όπως το «Ειδύλλιο και γάμος», «Στα Μαρμαρένια Αλώνια» και το «Βαθκιές Ρίζες». Μαζί με το ΣΥΚΑΛΥ πήρε μέρος σε δεκάδες φεστιβάλ και εκδηλώσεις στην Κύπρο και το εξωτερικό. Ο Κωστής Κωστέας έγραψε μουσική σε σειρά θεατρικών έργων των Παύλου Λιασίδη («Η Αγάπη Νικητής», «Αλαβροστοισιώτης», «Ο Μονογιός») και Μιχάλη Πασιαρδή («Το Νερόν του Δρόπη», «Το Γατάνιν», Στα χώματα της Μεσαρκάς», «Τ΄ Αλώνια μας στους Πάνω Μαχαλάδες»). Έγραψε επίσης μουσική σε έργα πολλών ποιητών συμπεριλαμβανομένου και του ιδίου, ενώ μετά τον θάνατο του μαέστρου Γιάγκου Σουρουλλά ανέλαβε τη διεύθυνση της χορωδίας του «Γιάγκου Σουρουλλά-Δήμου Λύσης». Εξίσου σημαντική ήταν και η έρευνα και η ανάδειξη του έργου σημαντικών δημιουργών όπως του Παύλου Λιασίδη, Μιχάλη Πασιαρδή, Γιάγκου Σουρουλλά και άλλων.

 

Αξιοσημείωτες είναι οι τιμητικές διακρίσεις που έλαβε ο Κωστής Κωστέας και το ΣΥΚΑΛΥ, όπως αυτές ήταν το 1968, το πρώτο Βραβείο στο διαγωνισμό της Διεθνούς παιδικής Οργάνωσης CIMEA με το ποίημα «Λευτεριά και Ειρήνη» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη, το 1984, το βραβείο Λαϊκής Τέχνης του Ιδρύματος FVS του Αμβούργου και το 1995, το Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς «Τεύκρος Ανθίας – Θοδόσης Πιερίδης» της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ.

 

Κυπριακά τραγούδια με μουσική και στίχους του Κωστέα κυκλοφόρησαν σε δυο δίσκους μακράς διαρκείας με τίτλους «Όμορφη Κύπρος» (1970), «Βαθκιές ρίζες» (1978) και άλλους δίσκους 45 στροφών. «Κλαίω Γρουσή μου» (1971), «Αγάπη μου παλιά» (1972), «Παπούτσιν που τον τόπον σου». Έγραφε μουσική και τραγούδια, διασκεύασε και προσάρμοσε κυπριακήδημοτική μουσική και τραγούδια για μουσικοχορευτικά έργα τα οποία ο Οργανισμός Θεατρικής Αναπτύξεως Κύπρου (ΟΘΑΚ) ανέβασε στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Αγγλία. Έγραψε επίσης μουσική και τραγούδια που παρουσιάστηκαν στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο.

 

Μετά το θάνατο του μουσικοδιδασκάλου του Γιάγκου Σουρουλλά, ο Κωστέας δίδαξε και διηύθυνε για μερικές εκδηλώσεις και λειτουργίες την εκτοπισμένη εκκλησιαστική χορωδία Λύσης σε διάφορες εκκλησίες.

 

Ασχολήθηκε επίσης με τη συγκέντρωση λαογραφικού υλικού και με την ποίηση.

 

Πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 2021 σε ηλικία 96 χρόνων και ετάφη στη Λάρνακα.

 

Πηγή:

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια

Φώτο Γκάλερι

Image
Image