Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ο μεσαιωνικός χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιράς αφηγείται ως ακολούθως στο Χρονικόν του την αποστολή στην Κύπρο από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ Κομνηνό της εικόνας της Παναγίας και την ίδρυση του μοναστηριού του Κύκκου:

Ὁμοίως εὑρίσκεται εἰς τήν Μαραθάσαν εἰς τόν Κύκκον ἡ εἰκόνα τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου˙ ἔρκοντα τοῦ κυροῦ Μανουήλ τοῦ Βουτουμήτη δούκας εἰς τήν Κύπρον καί πηγαίνοντα εἰς τήν Μαραθάσαν πρός τόν Κύκκον, καί ἐσηκώθην ἓναν πρωνόν νά πάγῃ εἰς τό κυνήγιν καί ἔμπλασεν ‘νοῦ μοναχοῦ  ὀνόματι Ἡσαΐας˙ καί μέσα εἰς πολλούς ἔδωκέν του λακτίαν, καί εἰς ὀλλίγον καιρόν ἔππεσεν εἰς ἀστένειαν τήν λεγομένην σιατίκαν καί ἐπιάστην ἐκεῖνον τό πόδιν ὅπου ἔδωκεν τοῦ μοναχοῦ, καί εἶδεν εἰς τό ὃρωμάν του, ὃτι νά πάγῃ εἰς τόν μοναχόν νά τοῦ ζητήσῃ συμπάθιον νά τοῦ συγχωρήσῃ, διότι κανένας ἰατρός δέν ἠμπόρησε νά τόν ἰατρεύσῃ. Καί ἐστράφην εἰς τόν ἃγιο νά λάβῃ εὐχήν, καί ἀποκαλύφθην τοῦ μοναχοῦ  ἡ Θεοτόκος ἡ Τρικουκκιώτισσα, νά ζητήσῃ τό εἰκόνισμαν ἀποῦ βρίσκεται εἰς τό παλάτιν τοῦ βασιλέως εἰς τήν Πόλιν νά τό φέρουν ὧδε ὡς γοιόν καί ἐγένην. Πηγαίννοντα ὁ δούκας εἰς τόν μοναχόν, ἔκλαψεν καί ἐσυγχώρησέν του. Καί παρευθύς ἰατρεύθην. Καί ἐζήτησέν του νά ἔχῃ τό εἰκόνισμαν. Καί εἶπέν του: «Ἐκεῖνον ἔχει το ὁ βασιλεύς εἰς τό παλάτιν του». Καί παγαινόμενος ὁ  ἄνωθεν Μανουήλ εἰς τήν Κωνσταντινόπολιν ηὗρεν τήν θυγατέραν τοῦ βασιλέως με μεγάλην ἀσθένιαν εἰς τόν θάνατον, καί δεν ἠδυνήθην κανένας ἰατρός νά τήν θεραπεύσῃ καί ἐκείθετον χρόνον ἕναν. Καί θωρῶντα ὁ δούκας τήν ἰατρείαν ἀποῦ τοῦ ’ποῖκεν ὁ μοναχός, εἶπέν το τοῦ βασιλέως. Καί εἶπεν του: «Ποῦ εὑρίσκεται;» «Εἰς τήν Κύπρον εἰς τήν Μαραθάσαν». «Καί πῶς τόν κράζουν;» «Ἠσαΐαν». Καί παρευθύς ἔπεψεν ὁ βασιλεύς ἕναν ξύλον εἰς τήν Κύπρον, ὃτι πῶς ὁ μοναχός νά πάγῃ εἰς τήν Κωνσταντινούπολη. Καί θωρῶντα τόν ὁρισμόν, ἐπῆγεν. Καί ὅσον ἐτάνυσεν εἰς τήν κόρην, παρευθύς ἐθεραπεύτην ἡ κόρη καί ἐσηκώθην ἀπό τήν νόσσον. Καί ὁ βασιλεύς ἐθέλησεν νά δώσῃ τοῦ μοναχοῦ μεγάλα χαρίσματα. Καί ἐκεῖνος ἐγονάτισεν καί ἐζήτησέν του τήν εἰκόναν. Καί ὁ βασιλεύς ἐλυπήθην νά τήν δώσῃ. Καί θωρῶντα τόν κόπον τοῦ μοναχοῦ καί τήν ἰατρείαν τῆς θυγατέρας του, μέ μεγάλην πλῆξιν ἔδωκέν του τη. Καί ἔφερέν την μετά του καί ἦλθεν εἰς τήν Κύπρον. Και ἐχάρησαν πολλά, καί ἔκτισαν ναόν καί ἐβάλαν μοναχούς. Καί εἰς τήν ἀβροχίαν ποιεῖ  ἄπειρα θαύματα. Ἡ ποία εἶνε ἱστόρισμαν τοῦ  ἀποστόλου Λουκᾶ.