Κρύσταλλος κυπριακός
Ο Λατίνος συγγραφέας Πλίνιος, στο έργο του Φυσική Ιστορία (Naturalis Historia) κάνει λόγο για κυπριακόν κρύσταλλον (Ν.Η., 37.25).
Για τους κρυστάλλους, τους ωραίους πολυεδρικούς αυτούς σχηματισμούς διαφόρων ορυκτών, αφού ο Πλίνιος γράφει ότι παράγονται από την υπερβολική ψύχρα που πήζει τους πάγους και τους κάνει συμπαγείς, γι' αυτό κι απαντώνται σε ρωγμές βράχων, στη συνέχεια προχωρεί για να εκφράσει θαυμασμό σ’ ό,τι αναφέρει ο Ξενοκράτης ο Εφέσιος [=Ξενοκράτης Αφροδισιεύς;]: Ότι στην Ασία και στην Κύπρο κρύσταλλοι ξεθάβονται με το αλέτρι, συνεπώς βρίσκονται και μέσα στα χωράφια κι όχι μόνο ανάμεσα σε βράχους όπως πιστευόταν.
Πιθανότατα θα επρόκειτο όχι για κρυστάλλους από πάγο — αφού στην Κύπρο δεν υπάρχει υπερβολική ψύχρα ώστε να βγαίνουν ακόμη και από τα οργωμένα χωράφια — αλλά για κρυστάλλους ορυκτών, όπως για παράδειγμα ο χαλκοπυρίτης.
Πάντως στην Κύπρο βρέθηκαν κατά καιρούς από τους ανασκαφείς πολλά κοσμήματα κατασκευασμένα από διάφορα είδη κρυστάλλων.