Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Ένας από τους πιο αξιόλογους σύγχρονους Κυπρίους ποιητές και εκπαιδευτικός. Ο Θεοκλής Κουγιάλης γεννήθηκε το 1936 στο χωριό Δευτερά της επαρχίας Λευκωσίας. Πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 2018.

Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο το 1954 και στη συνέχεια φοίτησε στο Διδασκαλικό Κολλέγιο Μόρφου, από το 1955 μέχρι το 1957. Αμέσως μετά την αποφοίτησή του εντάχθηκε στην εκπαίδευση και, μέχρι το 1968, εργάστηκε ως δάσκαλος και διευθυντής σχολείων της στοιχειώδους εκπαίδευσης.

Ραδιόφωνο

Το 1968 αποσπάσθηκε στην Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ραδιοφωνίας, όπου εργάστηκε κατά την επόμενη δεκαετία, μέχρι το 1978. Το 1969 πήγε στο Λονδίνο για μετεκπαίδευση στο Center for Educational Television. To 1975 μετεκπαιδεύτηκε επίσης στο Glassboro State College των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ κατά το διάστημα 1976 - 1977 ολοκλήρωσε τις σπουδές του με μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Από το 1978 υπηρέτησε ως επιθεωρητής στοιχειώδους εκπαίδευσης στο υπουργείο Παιδείας.

Ποίηση

Στον χώρο της ποίησης ο Θεοκλής Κουγιάλης εμφανίστηκε με αξιώσεις από το 1957, οπότε άρχισε να δημοσιεύει ποιήματά του σε εφημερίδες και περιοδικά. Μεταξύ άλλων, συνεργάστηκε με τα περιοδικά Κυπριακά Χρονικά και Πνευματική Κύπρος. Συνεργάστηκε επίσης κατά καιρούς με εφημερίδες, πάνω σε λογοτεχνικά κυρίως θέματα, μεταξύ δε άλλων ασχολήθηκε και με την κριτική. Υπήρξε μέλος της  Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου και του κυπριακού κλάδου του ΡΕΝ.

Επίσης ως ανθολόγος, ο Θεοκλής Κουγιάλης εξέδωσε το 1980, μαζί με τους Μ. Μαραθεύτη και Σ. Συκαλλίδη, την Ανθολογία Κυπριακής Ποίησης. Επίσης επιμελήθηκε την ανθολογία κυπριακής ποίησης που εξέδωσε το 1981 το ΡΕΝ στην αγγλική γλώσσα, με τίτλο Contemporary Cypriot Poetry. To 1983 επιμελήθηκε άλλη ανθολογία στην αγγλική γλώσσα, που ήταν και πάλι έκδοση του PEN Κύπρου, με τίτλο 27 Centuries of Cypriot Poetry, με σύντομη εισαγωγή.

Ο Θεοκλής Κουγιάλης εξέδωσε τις ακόλουθες ποιητικές συλλογές:

1. Μολυβιές στο Περιθώριο (Κύπρος, 1959)
2. Τά Τελευταῖα μου (Κύπρος, 1964)
3. Ἀλλ’ ἲσως ὄχι (Λευκωσία, 1968)
4. Μυστικά φορτία (Λευκωσία, 1971)
5. Ἡ Ἐπιστροφή (Λευκωσία, 1976)
6. Μυθολόγιον (Λευκωσία, 1981)
7. Εἰκονίσματα  (Λευκωσία, 1986)
8. Η δική μου Δευτερά (Λευκωσία, 1989)
9. Της Αερούσας (Λευκωσία, 1996)
10. Εγκώμιον (Λευκωσία, 2000)
11. ΄Ανθρωπος στην ομίχλη (Λευκωσία, 2004)

Ο Θεοκλής Κουγιάλης τιμήθηκε δυο φορές με κρατικό βραβείο ποίησης του υπουργείου Παιδείας Κύπρου, για τις ποιητικές του συλλογές Μυστικά φορτία και Μυθολόγιον.

Εκτός από τις ανθολογίες και τις ποιητικές συλλογές του, ο Θεοκλής Κουγιάλης εξέδωσε το 1976, μαζί με τον Μιχάλη Σταυρίδη, ένα ανθολόγιο λαϊκών μελωδιών από διάφορες χώρες, με τίτλο "Ο γύρος του κόσμου με τραγούδι". Επίσης σε συνεργασία μαζί με άλλους εξέδωσε τα σχολικά βιβλία "Η σκλαβωμένη γη μας" (Λευκωσία, 1978) και "Τούτη η γη είναι δική μας" (Λευκωσία, 1979).

Συνεργάστηκε επίσης κατά καιρούς με το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Η ποιητική του δουλειά με τίτλο Κυπριάδα παρουσιάστηκε στη Λευκωσία και σε άλλες πόλεις του νησιού από την Καλλιτεχνική Χορωδία και Ορχήστρα Λευκωσίας.

Συνεργασία με Χριστόφορο Σάββα

«Θεοκλής Κουγιάλης και Χριστόφορος Σάββα συνεργαστήκαν ο ένας με όπλο την ποίηση του και ο άλλος με όπλο τη ζωγραφική το 1963.

Δευτερά

Ο Κουγιάλης αγαπούσε ιδιαίτερα το χωριό του Δευτερά με μια από τις τελευταίες του ποιητικές συλλογές να παραπέμπει σε αυτην: 

«Θέλω κι εγώ να κρατηθώ, Δευτερά μου, μέσα στη μνήμη σου.
Θέλω να με θυμάσαι όχι σαν μια χειμερική εικόνα από φευγαλέο παραμύθι αλλά σαν το μπουμπούκιασμα της ροδιάς»

Πηγές:

1. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
2. Φιλελεύθερος: Εφυγε ο Θεοκλής Κουγιάλης
3. Δευτερά: Θεοκλής Κουγιάλης
4. Παράθυρο: Θεοκλής Κουγιάλης - Χριστόφορος Σάββα: Ένας διάλογος με σινική μελάνη και ακουαρέλες