Η Τριμιθούσα ή Τρεμιθούσα ήταν χωριό της επαρχίας Πάφου, το οποίο λόγω της μικρής του απόστασης από την πεδιάδα και την κοιλάδα της Χρυσοχούς ήταν γνωστό σαν Τρεμιθούσα Χρυσοχούς. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 το χωριό εγκαταλήφθηκε καθώς οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του εξαναγκάστηκαν από την ηγεσία τους να το εγκαταλείψουν.
Το χωριό είναι κτισμένο σε μέσο υψόμετρο 290 μέτρων, το δε τοπίο του έχει μια γενική κλίση από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Το υψόμετρο από τα 400 μέτρα στα ανατολικά του σύνορα, μειώνεται στα 290 μέτρα στον οικισμό και στα 150 μέτρα στα δυτικά του σύνορα.
Γεωλογία
Από γεωλογικής απόψεως, στη διοικητική έκταση του χωριού κυριαρχούν οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκωσίας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, κροκάλες και ψαμμιτικές μάργες), οι υφαλογενείς ασβεστόλιθοι του σχηματισμού Κορωνιάς, οι αποθέσεις του σχηματισμού Κανναβιού (μπεντονίτες και ψαμμίτες) και οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου. Πάνω στα πετρώματα αυτά αναπτύχθηκαν ασβεστούχα και προσχωσιγενή εδάφη.
Κλίμα- Καλλιέργειες
Η Τρεμιθούσα δέχεται μια μέση ετήσια βροχόπτωση περί τα 600 χιλιοστόμετρα. Στο χωριό, προτού εγκαταλειφθεί από τους Τουρκοκυπρίους κατοίκους του, καλλιεργούνταν τα σιτηρά, τα νομευτικά φυτά και οι χαρουπιές.
Όσον αφορά τη κτηνοτροφία, το 1973 εκτρέφονταν από 24 κτηνοτρόφους 162 πρόβατα, 265 κατσίκες, 15 βόδια και 240 πουλερικά.
Συγκοινωνία- Πληθυσμός
Από συγκοινωνιακής απόψεως, η Τρεμιθούσα συνδέεται στα ανατολικά με το χωριό Φιλούσα (περί τα 2 χμ.) και στα δυτικά με τον κύριο δρόμο Πάφου-Πόλης (περί τα 4 χμ.).
Το χωριό γνώρισε πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία οι πλήρεις απογραφές πληθυσμού έχουν ως ακολούθως:
Χρονολογία | Κάτοικοι |
---|---|
1881 | 122 |
1891 | 97 |
1901 | 103 |
1911 | 92 |
1921 | 88 |
1931 | 95 |
1946 | 109 |
1960 | 81 |
1973 | 104 |
Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού εξαναγκάστηκαν από την ηγεσία τους να το εγκαταλείψουν και να μεταφερθούν μαζί με όλους τους άλλους Τουρκοκυπρίους των ελεύθερων περιοχών, για εγκατάσταση στις κατεχόμενες περιοχές. Η μεταφορά τους έγινε το 1975. Το χωριό εξακολουθεί να είναι σήμερα εγκαταλειμμένο.
Βλέπε λήμμα: Πρόσφυγες
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό βρίσκεται σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες ως Trimitusa κι ήταν φέουδο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, το οποίο ο ντε Μας Λατρί περιλαμβάνει ανάμεσα στα βασιλικά κτήματα κι ονομάζει Trimithia. Μήπως ήταν αυτό το χωριό που ο βασιλιάς της Κύπρου Πέτρος Β' είχε χαρίσει στον ευγενή Θιβάλντ Μπελφαράγκ το 1375.
Στην περιοχή του χωριού (τοποθεσία Αμπελάτζ΄ια) υπάρχει αρχαιολογικός χώρος των Προϊστορικών χρόνων, πράγμα που φανερώνει ότι η περιοχή ήταν κατοικημένη κατά τα αρχαιότατα χρόνια.
Από το χωριό αυτό καταγόταν (ή σ' αυτό διέμενε) ο γνωστός ως Γκιαούρ Ιμάμης, ελληνικής καταγωγής Τούρκος που ηγήθηκε στην περιοχή Χρυσοχούς εξέγερσης κατά των Τούρκων το 1833, υποκινούμενος κι από τον τύραννο της Αιγύπτου Μωχάμετ Άλι . Ο Γκιαούρ Ιμάμης είχε ηγηθεί κινήματος κυρίως λινοβαμβάκων (=κρυπτοχριστιανών) και φαίνεται ότι τέτοιοι ήταν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας κι οι κάτοικοι του χωριού αυτού.
Βλέπε λήμμα: Λινοβάμβακοι
Οι κάτοικοι του χωριού, που τελικά εκτουρκίστηκαν πλήρως, το ονόμαζαν Uzunmeze, που σημαίνει ψηλός δρυς.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια