Χριστοδούλου Δημήτριος

Ο μαθηματικός του σύμπαντος

Image

Μαθηματικός. Ο Δημήτριος Χριστοδούλου είναι μαθηματικός και φυσικός, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 19 Οκτωβρίου του 1951. Διδάσκει  στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο (ETH) της Ζυρίχης, ένα από τα μεγαλύτερα και σπουδαιότερα της  Ευρώπης.

 

Καταγωγή

Ελκει την καταγωγή του από την Κύπρο και συγκεκριμένα από τον ' Αγιο Θεόδωρο και τη Χοιροκοιτία της επαρχίας Λάρνακας. Εξαιτίας του πατέρα του έκανε πολλές επισκέψεις στην Κύπρο.

 

Ο πατέρας του Λάμπρος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Ο  πρόπαππος του Χριστοδούλου ονομαζόταν Λάμπρος Παφίτης και γεννήθηκε στο χωριό  Λετύμπου της επαρχίας Πάφου. Μετανάστευσε στον Άγιο Θεόδωρο Λάρνακας κατά τα τέλη του 19ου αιώνα λόγω των πολύ κακών οικονομικών συνθηκών της εποχής εκείνης στην επαρχία Πάφου. Τότε άλλαξε το όνομα του σε Χριστοδούλου.  Η μητέρα του Μαίρη γεννήθηκε στην Αθήνα.  Η καταγωγή των γονέων της ήταν η Σαμψούντα του Πόντου και η Ινέπολις της Βιθυνίας.     

 

Η έρευνα 

Ο Δημήτρης Χριστοδούλου είναι ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή μαθηματικούς στον κόσμο. Στα είκοσι του χρόνια αναγορεύτηκε διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Princeton. Ασχολήθηκε με κάποια από τα δυσκολότερα θέματα της Μαθηματικής Φυσικής όπως είναι η υφή του Χωροχρόνου και οι εξισώσεις της ροής των ρευστών. Έχει λάβει μερικά από τα σημαντικότερα βραβεία που απονέμονται σε μαθηματικούς.

 

Η έρευνά του αφορά τη Θεωρία των Μερικών Διαφορικών Εξισώσεων, της Διαφορικής Γεωμετρίας, της Θεωρίας της Γενικής Σχετικότητας, των εξισώσεων του Einstein καθώς και της Μηχανικής των ρευστών.

 

Ήταν 17 ετών όταν άφησε πίσω την Ελλάδα για μεταπτυχιακές σπουδές στη φυσική στο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ, ήταν μόλις στη Β’ Λυκείου τότε. Ολοκλήρωσε το διδακτορικό του μέσα σε 3 χρόνια και το μέλλον ήταν μπροστά του.

 

Το 1972, αν και μόλις 22 ετών επέστρεψε στην Ελλάδα ως καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παραιτήθηκε μετά από μικρό χρονικό διάστημα για την επόμενη στάση της καριέρας του, ως ερευνητής στο CERN στη Γενεύη.

 

Έχει διδάξει σε πολλά Πανεπιστήμια, στο Syracuse της Νέας Υόρκης, στο Princeton, στο Ινστιτούτο Courant της Νέας Υόρκης και από το 2001 έως σήμερα βρίσκεται στο ETH στη Ζυρίχη. Έχει αναγορευθεί σε Επίτιμο Διδάκτορα σε πλειάδα Πανεπιστημίων όπως το  Brown University, το Boston University,  το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ.α.

 

Η διδακτορική του διατριβή περιείχε την κεντρική ιδέα, που οδήγησε στη συνέχεια τον S. Hawking, τον J. Bekenstein και άλλους στη τελική διατύπωση της θερμοδυναμικής των Μελανών Οπών και της ακτινοβολίας Hawking.

 

Στο πλαίσιο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, έχει αποδείξει (σε συνεργασία με τον S. Kleinerman), την ευστάθεια του χωρόχρονου Minkowski στον οποίο ζούμε και έχει διατυπώσει αυστηρά θεωρήματα σχετικά με τον σχηματισμό των Μελανών Οπών.

 

Διακρίσεις 

Την 31η  Μαΐου 2003 ανακηρύχθηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Μαθηματικών και Στατιστικής  του Πανεπιστημίου Κύπρου.

 

Το 2011 εκλέχθηκε επίτιμος καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

 

Το 2011 του απενεμήθη το βραβείο Shaw, εκ των πιο σημαντικών βραβείων, γνωστό ως το «Νόμπελ της Ασίας», για το σύνολο της προσφοράς του στα Μαθηματικά, το 2008 το βραβείο Αστρονομίας Tomalla, το 1999 το βραβείο Bocher της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρίας, το 1993 το βραβείο του Ιδρύματος Mac Arthur για τα Μαθηματικά και τη Φυσική.

 

Τον Ιούλιο του 2000 δέχθηκε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. (Το Τάγμα του Φοίνικος απονέμεται από την ελληνική κυβέρνηση σε Έλληνες πολίτες που υπερέχουν στις τέχνες και τις επιστήμες).  Το 2016 τιμήθηκε στην Κύπρο με το βραβείο του ιδρύματος Τάκη Νέμιτσα στα Μαθηματικά. Είναι μέλος της Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών.

 

Για την Κύπρο

Σε συνέντευξη του στη δημοσιογράφο Αντιγόνη Δρουσιώτη αναφέρθηκε στην Κύπρο και τις εικόνες που κουβαλά από τη γένετειρα του πατέρα του:

 

-Κατάγεστε από τον Άγιο Θεόδωρο και τη Χοιροκοιτία. Με τόσα βραβεία και περγαμηνές τι σημαίνει για σας το Βραβείο Νέμιτσας 2016 στα Μαθηματικά;


"Όσα διεθνή βραβεία και αν έχω λάβει, η τιμή από την πατρίδα έχει για μένα συναισθηματικά ιδιαίτερη σημασία. Ένιωσα την καρδιά μου να ραγίζει όταν αντίκρισα τα φυλάκια στην οδό Λήδρας και την επιγραφή «Λευκωσία, η τελευταία διχασμένη πρωτεύουσα του κόσμου». Ο πατέρας μου κατάγεται από την Κύπρο, εγώ γεννήθηκα στην Αθήνα. Ερχόμουν όμως στο νησί. Το 2000 συμμετείχα σε ένα Μεσογειακό Συνέδριο για τη Μαθηματική Παιδεία που οργάνωσε η Κυπριακή Μαθηματική Εταιρεία και το 2003, όταν έγινα επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχω αρκετούς συγγενείς που ζουν στη Λάρνακα και ήταν όλοι στην τελετή βράβευσης".

 

 

Πηγές:

  1. physicsggΣυνέντευξη του Δημήτρη Χριστοδούλου 
  2. Δημήτρης Χριστοδούλου: Ο μαθηματικός του σύμπαντος
  3. Πανεπιστήμιο Κύπρου. Τελετή αναγόρευσης του σε διδάκτορα το 2003: Το έργο και η προσωπικότητα του Δημήτρη Χριστοδούλου

Φώτο Γκάλερι

Image