Πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ. Ο Γιάννης Σπανός γεννήθηκε το 1938 στη Γιαλούσα της Κύπρου. 'Ελαβε μέρος στον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59. Στρατολογήθηκε στην ΕΟΚΑ το 1955 από τον Γρηγόρη Αυξεντίου. Υπηρέτησε στις ομάδες κρούσεως Λευκωσίας με το ψευδώνυμο Λοντος.
Μετά τον Αγώνα σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε ως Δημοσιογράφος, Αρχισυντάκτης – αρθρογράφος εφημερίδων της Λευκωσίας, και αρθρογράφος σε εφημερίδες των Αθηνών της Θεσσαλονίκης και ραδιοτηλεοπτικών δικτύων Κύπρου και Ελλάδας.
Είναι συγγραφέας 48 βιβλίων, φιλολογικών, ιστορικών, μυθιστορημάτων και δραματικών θεατρικών έργων, χιλιάδων άρθρων, ερευνών, μελετών και 20 ταινιών.
Τιμήθηκε από Προέδρους της Δημοκρατίας για το συγγραφικό του έργο. Ως άξιος της πατρίδος από τον Γεώργιο Γρίβα Διγενή για την αγωνιστική προσφορά του στην πατρίδα. Από το ΣΙΜΑΕ ( Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού ) με το μετάλλιο Ελευθερίας. Από οργανωμένα σύνολα στην Κύπρο και την Ελλάδα. Πρόεδρος του Συνδέσμου Πολιτικών Κρατουμένων της ΕΟΚΑ.
Βραβεύτηκε με Πρώτο Διεθνές Βραβείο σε πανελλήνιο διαγωνισμό για το μυθιστόρημά του «ΜΑΡΚΟΣ ΒΡΑΝΑΣ Ο Εκδικητής της Σμύρνης». Με Πρώτο Διεθνές Βραβείο για το θεατρικό του έργο «Το Χρέος». Με Πρώτο Βραβείο σε παγκύπριο διαγωνισμό για το θεατρικό « Μάρκος Δράκος». Με Πανελλήνια διάκριση για το ιστορικό του έργο : « Κύπρος 800 χρόνια Αντιστάσεων. ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ. Οι Κύπριοι στην Επανάσταση του 1821». Το 2011 βραβεύτηκε το θεατρικό του έργο : Φωνές από την Αγχόνη.
Μέλος Διεθνών Ενώσεων Συγγραφέων. ΄Εργα του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες.
Πρόεδρος Συνδέσμου Αγωνιστών
Στις 5 Μαρτίου 2022 εξελέγη πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ από την Εκτελεστική Επιτροπή των Συνδέσμων Αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α. Στη θέση αυτή διαδέκτηκε το Θάσο Σοφοκλέους.
Τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής είναι: Μίμης Βασιλείου, Κυριάκος Γρηγοράς, Ανδρέας Ευθυμίου, Παναγιώτης Κοτζιάς, Κώστας Κτωρίδης, Ρένος Κυριακίδης, Ανδρέας Μαϊμαρίδης, Ανδρέας Ματσουκάρης, Παναγιώτης Παπαγεωργίου, Γιώργος Παλαιολόγος, Πασχάλης Χατζηγιάννης, Σταύρος Σταύρου Σύρος.
Το αρχείο
Μέγα μέρος του Ιστορικού Αρχείου Γιάννη Σπανού παραχωρήθηκε στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Κύπρου για τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ. Πρόκειται, κυρίως, για μαγνητοφωνημένες συνομιλίες σε θέματα του απελευθερωτικού αγώνα και ραδιοτηλεοπτικές συνεντεύξεις ή οπτικογραφημένες παρουσιάσεις ιστορικών γεγονότων και ανθρώπων. Ακόμα περιέχονται επετειακές εκπομπές και έρευνες, δημοσιευμένες μελέτες, ταινίες ιστορικών ντοκιμαντέρ κ.ά.
Σειρά εκπομπών δόθηκε στο Ιστορικό Αρχείο Γιάννη Σπανού που λειτουργεί στο Μουσειακό χώρο των Κρατητηρίων Κοκκινοτριμιθιάς αλλά και γκραβούρες και χειρόγραφα από το ιστορικό έργο του συγγραφέα « Κύπρος 800 χρόνια Αντιστάσεων. ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ στους ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ. Οι Κύπριοι στην επανάσταση του 1821». Από το ίδιο έργο, προϊόν πολυετών ερευνών στα Αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης Αθηνών, στην Εθνική Βιβλιοθήκη, σε Μουσεία όπως το Λεβέντιο Λευκωσίας και βιβλιοθήκες της Κύπρου, εμπλουτίζεται η ιστοσελίδα “giannisspanos.com.cy”.
Οι γκραβούρες που ακολουθούν είναι εμπνευσμένες από την πρώτη εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1570 – 71, με γεγονότα από την πολιορκία και τη σφαγή της Λευκωσίας, από τη θυσία των χίλιων γυναικών που μεταφέρονταν στα χαρέμια αιχμάλωτες, την πυρπόληση του πλοίου αιχμαλωσίας από τη Μαρία Συγκλητική και την εντεκάμηνη αντίσταση της Αμμοχώστου, με κεντρική εικόνα την εκδορά του Βραγαδίνου. Στη συνέχεια εικόνες από την επανάσταση του 1821 και χειρόγραφα μεγάλων προσωπικοτήτων της εθνεγερσίας, για τους ηρωϊσμούς των Κυπρίων στον απολυτρωτικό ξεσηκωμό. Οι πηγές των προβαλλομένων εκτίθενται αναλυτικά στο προαναφερόμενο βιβλίο.
Πηγές: