Παλαιοημερολογίτες
Οι Έλληνες Ορθόδοξοι Παλαιοημερολογίτες είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, οι οποίοι ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο, το οποίο υπολείπεται από το Γρηγοριανό ημερολόγιο κατά 13 ημέρες.
Βλέπε λήμματα: Ιουλιανό και Γρηγοριανό Ημερολόγιο
Το 1924, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου υιοθέτησε το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, το λεγόμενο νέο ημερολόγιο, το οποίο όμως, μια μερίδα χριστιανών, κλήρου και λαού, δεν αποδέκτηκε και διατήρησε το Ιουλιανό (παλαιό) ημερολόγιο. Η μερίδα αυτή αυτοαποκαλείτο «Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί», και απέκτησε δικό της Καταστατικό Χάρτη το 1961.
Το 1948, η εκκλησία των ΓΟΧ Κύπρου απέκτησε επίσκοπο ο οποίος χειροτονήθηκε από την αντίστοιχη εκκλησία ΓΟΧ Ελλάδος. Συγκεκριμένα, η εκκλησία ΓΟΧ Ελλάδος εξέλεξε και χειροτόνησε τον Ελλαδίτη κληρικό Σπυρίδωνα ως επίσκοπο Τριμυθούντος, ο οποίος εξορίστηκε από τους Άγγλους λίγους μήνες αργότερα. Η εκκλησία ΓΟΧ Κύπρου παρέμεινε ακέφαλη μέχρι το 1956, όπου χειροτονήθηκε ο Επιφάνιος ως μητροπολίτης Κιτίου και έξαρχος πάσης Κύπρου. Τόσο αυτός όσο και ο Σπυρίδωνας είχαν χειροτονηθεί από την Ιερά Σύνοδο της εκκλησίας των ΓΟΧ Ελλάδος, με την οποία η εκκλησία των ΓΟΧ Κύπρου είχε ανέκαθεν πνευματική κοινωνία και συνεργασία. Στην περίπτωση του Επιφάνιου, είχε προηγηθεί εκλογή ενώ στην περίπτωση του Σπυρίδωνα όχι.
Η εκκλησία ΓΟΧ στην Κύπρο δεν αναγνωρίζεται ως θρησκεία αλλά ως θρησκευτικός οργανισμός.
Ξέσπασμα διαμάχης
Όταν το 2005 έφυγε από τη ζωή ο Μητροπολίτης των Παλαιοημερολογιτών Επιφάνιος, η εκκλησία των Παλαιοημερολογιτών, βρίσκεται σε ένα διαρκή εμφύλιο πόλεμο, με αφορμή τον Επίσκοπο που θα έχει την εξουσία στην Εκκλησία.
Ελλάδα- Ιστορικό υπόβαθρο
Ιερείς, λαϊκοί και μοναχοί (κυρίως απο το Άγιο Όρος) αντέδρασαν έναντι της κρατούσας Εκκλησίας της Ελλάδος, επειδή αυτή προσάρμοσε το εορτολόγιο της, το οποίο χαρακτηρίζουν ως πατροπαράδοτο, τη 10η Μαρτίου 1924, ώστε να συμπίπτει με το κρατικό-πολιτικό Γρηγοριανό ημερολόγιο που είχε υιοθετήσει το Βασίλειο της Ελλάδας ένα χρόνο νωρίτερα, τη 16η Φεβρουαρίου 1923 σε αντικατάσταση του Ιουλιανού ημερολογίου. Σε αυτό το ενδιάμεσο διάστημα, οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν δύο ημερολόγια, ένα πολιτικό και ένα εκκλησιαστικό. Τότε οι Παλαιοημερολογίτες θεώρησαν την αλλαγή του ημερολογίου ως πρώτο βήμα για την υποταγή της Εκκλησίας στον Πάπα και πως η Εκκλησία της Ελλάδος αποκτά οικουμενιστικό χαρακτήρα. Παλαιοημερολογίτες υπάρχουν στην Ελλάδα, Κύπρο, ΗΠΑ, Αυστραλία, Ρουμανία, και υπόλοιπη Ευρώπη.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια
Μητροπολίτης...που δεν είναι μητροπολίτης, Εφ. Πολίτης, 22/11/2022
Φάκελος Παλαιοημερολογίτες, Reporter