Κιτιαίοι, Κιτιείς, Κίτιοι

Image

Με τις ονομασίες Κιτιαίοι, Κιτιείς και Κίτιοι απαντώνται στις διάφορες αρχαίες φιλολογικές πηγές, αλλά και σε αρχαίες επιγραφές που έχουν βρεθεί τόσο στην Κύπρο όσο κι εκτός αυτής, οι κάτοικοι της αρχαίας πόλης του Κιτίου. Από τις εθνικές αυτές ονομασίες, που ως μέρη του ονόματος των αρχαίων κατοίκων της κυπριακής αυτής πόλης υποδήλωναν τον τόπο της καταγωγής τους, συνηθέστερη ήταν η ονομασία Κιτιείς (και Κιτιεύς στον ενικό).

 

Σε μερικές όμως περιπτώσεις, με τις πιο πάνω ονομασίες υποδηλώνονται όλοι οι Κύπριοι κι όχι μόνο οι κάτοικοι του Κιτίου. Ο Σύγκελλος για παράδειγμα ( Ἐκλογή Χρονογραφίας, 49) γράφει ότι εἰσί δέ καί οἱ Κύπριοι ἐκ τῶν Κιτιαίων. Ο Ευσέβιος πάλι ( Ὑπομνήματα εἰς Ἡσαΐαν, 23) ονομάζει την Κύπρο γῆν Κιττιέων, ενώ ο Ευστάθιος (Σχόλια εἰς Ὃμηρον, 813-40) λέγει ότι Κιτιείς είναι μόνο οι Φοίνικες που κατοικούσαν στην Κύπρο. Επίσης ο Επιφάνιος ο Κωνσταντίας (Κατά Αἱρέσεων, 30.25) λέγει: παντί δέ τῷ δῆλόν ἐστιν ὅτι Κίτιον ἡ Κυπρίων νῆσος καλεῖται Κίτιοι γάρ Κύπριοι καί Ρόδιοι... Δηλαδή: «η Κύπρος είναι φανερό σ' όλους ότι ονομάζεται Κίτιον, γιατί Κίτιοι είναι οι Κύπριοι και οι Ρόδιοι».

 

Κατά τον Α. Dupont - Sommer (RDAC, 1974, p. 87), η ονομασία Kittim που αρχικά υποδήλωνε τους κατοίκους της πόλης του Κιτίου στην Κύπρο, γενικεύθηκε στις γλώσσες των λαών που κατοικούσαν στη συροπαλαιστινιακή ακτή και σιγά - σιγά κατέληξε να σημαίνει όλους τους κατοίκους της Κύπρου και ακόμη περισσότερο, τους κατοίκους ελληνικών νησιών (όπως η Ρόδος), τους κατοίκους ακόμη παραλιακών περιοχών της ανατολικής Μεσογείου, μέχρι κι αυτούς τους κατοίκους της Μακεδονίας! Γι' αυτό και σε χωρίον των Μακκαβαίων (Α', 1.1) αναφέρεται ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ἐξῆλθεν ἐκ τῆς γῆς Χεττειείμ, εις δε τα Anecdota Graeca (4.239) απαντάται η αναφορά: Μακεδόνων τῶν πάλαι Κιτιέων λεγομένων, όπως κι ο Κύριλλος ( Ὑπομνήματα εἰς Ἡσαΐαν, 23.1) σημειώνει: φασί δέ τάς Κιτιεῖς οἱ μέν νήσους Ἑλλαδικάς ἤτοι Μακεδονικάς˙ οἱ δέ σημαίνεσθαι διά τούτου διαβεβαιοῦνται τήν Κύπρον, ὡς ἐκ μιᾶς τῶν ἐν αὐτῇ πόλεων, οὕτω ὠνομασμένης...

 

Πηγή

Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια