Κιλικάς Κιτιεύς
Αρχαίος Κύπριος, καταγόμενος από το Κίτιον. Έζησε το 2ο π.Χ. αιώνα και, σύμφωνα προς τις πληροφορίες που παρέχονται σε επίγραμμα χαραγμένο στην επιτύμβια στήλη του, ήταν δάσκαλος των ομηρικών επών ή ραψωδός τους. Το επιτύμβιο επίγραμμα του Κιλικά βρέθηκε στο Κίτιον, γραμμένο σε στήλη που είχε, στο επάνω μέρος της, κι ένα ανάγλυφο στεφάνι.
Ο Κύπριος αυτός ομηριστής «γύριζε στις ομηρικές σελίδες για να εξαίρει την παλικαριά των παλιών ηρώων». Πέθανε σε ηλικία 40 χρόνων, όπως μας πληροφορεί το επίγραμμα που είναι το ακόλουθο:
Μή σπεύσης, ὦ ξεῖνε, παρελθέμεν, ἀλλά με, βαιόν
στῆθι, μάθῃς Κιλικᾶν ἔξοχον ἠιθέων
ὅς ποθ’ Ὁμηρείαισι μετέτρεπον ἐν σελίδεσσιν
δεικνύς ἡρώων ἠνορέην προτέρων.
Εἰ δε πάτρην ζητεῖς, Κίτιον μάθε ۬ πεντάκι δ' ὀκτώ
Μοῖρα μ' ἐτῶν ζωῆς νόσφισεν ἢδε τάφῳ
Σε μετάφραση:
Ξένε μη σπεύσεις να διαβείς, μόνο λιγάκι στάσου για με τον Κιλικά, τ' άγαμο παλικάρι να μάθεις, που στου Ομήρου γύριζα τις σελίδες δείχνοντας την παλικαριά παλιών ηρώων. Κι αν την πατρίδα μου ζητάς, το Κίτιο είναι. χρονών σαράντα η Μοίρα μου απ' τη ζωή με χώρισε, στον τάφο.
Δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς ο Κιλικάς «μετέτρεπε» τις σελίδες των έργων του Ομήρου. Ήταν ίσως δάσκαλος ή ραψωδός ή ακόμη και μίμος. Πάντως το επίγραμμα αποδεικνύει ότι στην Κύπρο — και ειδικότερα στο Κίτιον — τα έπη του Ομήρου διδάσκονταν με κάποιους τρόπους.
Πηγή
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια