Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Στην Κύπρο το πρώτο κονιάκ άρχισε να παρασκευάζεται τον 19^ο αιώνα και μαζικά τον 20^ο αιώνα. 
Η παραγωγή του μπράντι στην Κύπρο ξεκίνησε το 1871 από την οινονιοβιομηχανία ΕΤΚΟ. Έκτοτε έγινε δημοφιλές στους ντόπιους και δεκάδες εταιρείες (κυρίως στην επαρχία Λεμεσού) το αποστάζουν σήμερα. Διαφέρει από τις άλλες ευρωπαϊκές ποικιλίες στο ότι η περιεκτικότητά της σε αλκοόλ είναι 32%, αν και υπάρχουν κάποιες που είναι πιο δυνατές, όπως το Keo Five Kings στο 40%. Οι περισσότερες ποικιλίες έχουν μια ευδιάκριτη γλυκιά επίγευση.

Το κυπριακό μπράντι παράγεται συνήθως με διπλή απόσταξη λευκών κρασιών με βάση το ξυνιστέρι με παλαίωση σε δρύινα βαρέλια.

Το κυπριακό κονιάκ αποτελεί τη βάση για το κοκτέιλ Brandy Sour, εκτός από το ντόπιο cordial λεμονιού, που έχει αναφερθεί ως το εθνικό ποτό της Κύπρου

Η πρώτη οινοβιομηχανία παρασκευής κονιάκ στην Κύπρο είναι η ΕΤΚΟ η οποία ιδρύθηκε από το Χριστόδουλο Χατζηπαύλο, πέριξ του  1844. Η εταιρία έγινε γνωστή και από τα  τέλη του 19ου αιώνα, άρχισε να κερδίζει βραβεία και μετάλλια για τα προϊόντα της, συγκεκριμένα  από το 1882. Αρχικά επρόκειτο περισσότερο για βιοτεχνία που χρησιμοποιούσε τους παραδοσιακούς τρόπους κατασκευής και με περιορισμένες δραστηριότητες, παρά για βιομηχανία. Οι εγκαταστάσεις της βρίσκονταν στο χωριό Ζανατζιά, σε μεγάλο αγροτικό σπίτι που σώζεται μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με έρευνα του Άγγλου Σάμουελ Μπέικερ το 1875 ο όγκος του "ιθαγενούς μπράντι" που παραγόταν στην Επαρχία Λεμεσού ανερχόταν  σε 467.711 οκάδες.

Το 1927 ιδρύθηκε η ΚΕΟ, αρχικά με την επωνυμία Κυπριακή Εταιρεία Οίνων και Οινοπνευμάτων ΛΤΔ. Αργότερα η εταιρεία αυτή διαλύθηκε και αντικαταστάθηκε από την Κυπριακή Εταιρεία Οίνων. Ακολούθησαν η ίδρυση της ΛΟΕΛ το 1943 και του ΣΟΔΑΠ το 1947. Ο ΣΟΔΑΠ , που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του Συνεργατισμού στην Κύπρο, εκτός από τη Λεμεσό διαθέτει μεγάλες εγκαταστάσεις και στην Πάφο. Όλες αυτές οι οινοβιομηχανίες πέρα από κρασί παρήγαν και κονιάκ.

Η ιστορία του Κονιάκ

Το κονιάκ, με ιστορία πάνω από 500 χρόνια, ξεκίνησε τη διαδρομή του τον 16ο αιώνα. To κονιάκ αποτελεί ολλανδική ιδέα, που πρακτικά εφαρμόστηκε από τους Γάλλους. Πήρε το όνομα του από την πόλη Κονιάκ που τον 16^ο αιώνα  ήταν σημαντικό εμπορικό κέντρο για την εκμετάλλευση του άλατος και τη μεταφορά του οίνου. Τα ολλανδικά καράβια προμηθεύονταν το κρασί της περιοχής και το μετέφεραν προς πώληση. Στη διάρκεια του ταξιδιού, όμως, το χαμηλόβαθμο κρασί αλλοιωνόταν και υποβαθμιζόταν σημαντικά. Οι ταξιδευτές Ολλανδοί, έδωσαν τη λύση, προτείνοντας τη συμπύκνωση του οίνου με απόσταξη. Οι Γάλλοι το δοκίμασαν.   Έκαναν την πρώτη απόσταξη του κρασιού και διαπίστωσαν ότι έτσι διατηρείται καλύτερα. Αυτό σηματοδότησε τη γέννηση του brandy, που οι Ολλανδοί ονόμασαν «καμένο κρασί». Το Brandy παράγεται σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά μόνο το brandy που παράγεται στην περιοχή του Κονιάκ, τηρώντας μια σειρά αυστηρών κανονισμών, μπορεί να ονομάζεται Kονιάκ.

Το 17ο αιώνα, η παραγωγή του συστηματοποιήθηκε, τον 18ο αιώνα πέρασε τα γαλλικά σύνορα και κατέκτησε Ευρώπη και Αμερική και τον 19ο αιώνα η μεταφορά του άρχισε να γίνεται με φιάλες και όχι με βαρέλια, ενώ παράλληλα πολλαπλασιάστηκαν τα "σπίτια" παραγωγής στη μικρή πόλη. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η φόρα του ανακόπηκε από την επέλαση της φυλλοξήρας, λίγο αργότερα, όμως, στις αρχές του 20ου αιώνα, οι αμπελώνες ξαναφυτεύτηκαν. Το 1909 καθορίστηκαν οι έξι ζώνες του και το 1936, χρυσή στιγμή, το κονιάκ αναγνωρίστηκε ως προϊόν με Ελεγχόμενη Ονομασία Προέλευσης και έτσι ξεκίνησε μια νέα εποχή δόξας. Οι περισσότερες εταιρείες κονιάκ ξεκίνησαν από οικογενειακές επιχειρήσεις που εμπορεύονταν αποστάγματα κρασιού (eau de vie) από παραγωγούς, τα οποία πουλούσαν κυρίως στο εξωτερικό. Έτσι κάνουν και σήμερα.

Το brandy sour

Η Κύπρος πέρα από το μπράντι που κατασκεύαζαν και κατασκευάζουν οι οινοβιομηχανίες της έχει και ένα διάσημο κοκτέιλ το οποίο κατασκευάζεται από κονιάκ. Το κοκτέιλ κατασκευάστηκε στις Πλάτρες προς τιμή του βασιλιά Φαρούκ της Αιγύπτου που ήταν τακτικός θαμώνας του ξενοδοχείου Φόρεστ Παρκ. Το κοκτέιλ κατασκεύασε ο μπάρμαν  του Forest Park Στέλιος Σουρμελής, ο οποίος παρασκεύασε το Brandy Sour προκειμένου να απολαμβάνει ο διάδοχος του αιγυπτιακού θρόνου, ένα αλκοολούχο δροσιστικό ποτό που όμως η εικόνα του θα έμοιαζε σε Ice Tea, λόγω των μουσουλμανικών χρηστών ηθών.

Η συνταγή του  Brandy Sour είναι  κονιάκ, λεμονάδα, και σταγόνες αγκοστούρα.

Υλικά (για 1 κοκτέϊλ)

• 50 ml κονιάκ
• 2-3 σταγόνες αγκοστούρα
• 60 ml λεμονάδα
• Σόδα για να συμπληρώσουμε
• Παγάκια
• ½ φέτα λεμόνι
• 1 κεράσι γλασέ περασμένο σε οδοντογλυφίδα

Πηγή:

1. Polignosi