Τράπεζα Κύπρου & Εφημερίδα Πολίτης

Κατά τη διάρκεια της αγγλικής αποικιοκρατίας στην Κύπρο λειτουργούσαν κάποιοι τοπικοί δικηγορικοί σύλλογοι, οι οποίοι, με τα λίγα μέλη τους και υπό αντίξοες συνθήκες ένεκα της αποικιοκρατίας, επιχειρούσαν να προωθήσουν τα συμφέροντα του δικηγορικού επαγγέλματος και της απονομής της δικαιοσύνης.

 

Η κατακερματισμένη ωστόσο εκπροσώπηση των δικηγόρων της Κύπρου, λόγω ακριβώς της απουσίας ενός επίσημου παγκύπριου επαγγελματικού οργάνου, δεν συνέβαλλε στην επίτευξη των σκοπών τους, παρά το γεγονός ότι οι πλείστοι των δικηγόρων της τότε εποχής, αποτελούσαν τους πρωτοπόρους της πνευματικής ζωής του τόπου με μεγάλη συμβολή στα εθνικά, εκκλησιαστικά, εκπαιδευτικά και οικονομικά δρώμενα της Κύπρου.

 

Ρύθμιση επαγγέλματος

Το δικηγορικό επάγγελμα στην Κύπρο ρυθμιζόταν αρχικώς από τα άρθρα 176-183 του Περί Δικαστηρίων της Κύπρου Διατάγματος εν Συμβουλίω του 1882 (the Cyprus Courts of Justice Order 1882)1 μέχρι την υιοθέτηση του περί Δικηγόρων Νόμου του 18942.

 

Ο νόμος του 1894 καταργήθηκε με την υιοθέτηση του περί Δικηγόρων Νόμου του 1933. Παρενθετικά, σημειώνεται ότι μετά την εξέγερση των Οκτωβριανών του 1931, στα χρόνια της Παλμεροκρατίας που ακολούθησαν, οι αποικιακές αρχές επέβαλαν, μεταξύ άλλων αντιδημοκρατικών μέτρων, τον Νόμο 20/1933, ο οποίος προέβλεπε ότι από την Πρωτομαγιά του 1936, δικαίωμα εγγραφής στο μητρώο των δικηγόρων θα είχαν μόνο όσοι σπούδασαν νομικά στη Βρετανία ή στην Ιρλανδία, επιχειρώντας ματαίως να αποκόψουν τους δεσμούς μεταξύ της Κύπρου και της Ελλάδας, καθώς θεωρούσαν ότι οι Κύπριοι σπουδαστές της νομικής στην Ελλάδα αποκτούσαν αλυτρωτικές πεποιθήσεις κατά την εκεί φοίτησή τους, καθώς πολλοί δικηγόροι πολιτευτές του ενωτικού κινήματος ήταν απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η φαιδρή δικαιολογία που προέβαλαν οι Άγγλοι ήταν ότι καθώς θα προωθούσαν την αντικατάσταση του απαρχαιωμένου οθωμανικού δικαίου με το αγγλικό, οι εξασκούντες τη δικηγορία στην Κύπρο θα έπρεπε να είχαν τύχει αγγλικής νομικής παιδείας.

 

Τα δικηγορικά σώματα αντέδρασαν έντονα στο προτεινόμενο Νομοσχέδιο, που είχε δημοσιευτεί από το 1932, και απέστειλαν υπομνήματα διαμαρτυρίας στον αποικιακό γραμματέα, χωρίς ωστόσο θετική έκβαση

 

Χαρακτηριστικά, ο Δικηγορικός Σύλλογος της Λευκωσίας σε σχετικό υπόμνημά του, τόνιζε ότι η πρόθεση αντικατάστασης του Οθωμανικού δικαίου με νομοθεσίες βασιζόμενες στο αγγλικό δίκαιο δεν δικαιολογούσε τον αποκλεισμό όλων των άλλων διπλωμάτων νομικής, καθώς ήταν αναμφισβήτητο γεγονός ότι υπήρχαν πολλά μέλη του δικηγορικού σώματος τα οποία δεν είχαν δίπλωμα αγγλικού πανεπιστημίου, εντούτοις ήταν καθ’ όλα αντάξιοι των εξ Αγγλίας αποφοίτων συναδέλφων τους. Περαιτέρω, οι δικηγόροι της Λευκωσίας επισήμαιναν ότι οποιοσδήποτε είναι προσοντούχος προς εξάσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος, ακόμη και αυτοί που είχαν σπουδάσει στην Αγγλία, θα αντιμετώπιζε τις ίδιες δυσκολίες όπως κάθε άλλος δικηγόρος προσοντούχος κάθε άλλης χώρας. Υπογράμμιζαν ότι ανεξαρτήτως της χώρας εκπαίδευσής τους, οι δικηγόροι έπρεπε να δώσουν εξετάσεις επί της Κυπριακής νομοθεσίας και της αγγλικής γλώσσας για να τους δοθεί άδεια εξασκήσεως του επαγγέλματος. Ακόμη, το δικηγορικό σώμα της Λευκωσίας υπεδείκνυε ότι το κυπριακό δίκαιο προερχόταν από διαφορετικές προελεύσεις καθώς αυτό αποτελούνταν από αλλόκοτα Αυτοκρατορικά διατάγματα, τοπικούς νόμους ψηφισθέντες από το νομοθετικό συμβούλιο, Οθωμανικούς νόμους και νόμους από άλλες αποικίες.

 

Δικηγορικές Επιτροπείες του 1912

Ως προς την οργάνωση των δικηγόρων, σημειώνεται ότι το 1912 ο Αρχιδικαστής, Sir Charles Robert Tyser , είχε απευθύνει πρόσκληση στα κατά τόπο δικηγορικά σώματα όπως καταρτίσουν δικηγορικές επιτροπείες οι οποίες θα αποτελούνταν από τρεις παλιούς και τρεις νέους δικηγόρους. Έγινε κατορθωτό να εντοπιστούν τα ονόματα των δικηγόρων που απάρτιζαν τις Δικηγορικές Επιτροπείες τις οποίες υπέδειξαν οι επαρχίες Λευκωσίας, Λεμεσού και Λάρνακας. Ειδικότερα, οι 19 τότε δικηγόροι της Λευκωσίας, εξέλεξαν τους Πασχάλη Κωνσταντινίδη, Αγησίλαο Αρτέμη, Θεοφάνη Θεοδότου, Νεοπτόλεμο Πασχάλη, Σταύρο Σταυρινάκη και Γ.Χ. Ιωαννίδη.

 

Η δικηγορική επιτροπεία της Λεμεσού αποτελούνταν από τους Αγαθοκλή Φραγκούδη, Ιωάννη Κυριακίδη, Χριστόδουλο Σώζο εκ των παλιών και τους Γαβρ. Γ. Ιωαννίδη, Γ. Θ. Χρυσοστομίδη και Κλ. Θ. Περιστιάνη εκ των νεότερων.

 

Οι δικηγόροι της Λάρνακας εξέλεξαν τους Νικόλαο Ρώσσο, Διόφαντο Θεμιστοκλέους, Μιχαήλ Γ. Νικολαΐδη, Ευάγγελο Π. Χατζηιωάννου, Μιλτιάδη Οικονομάκη και Γιώργο Αραδιππιώτη.

 

Η σύσταση των Δικηγορικών Επιτροπειών φαίνεται να ήταν και η πρώτη οργανωμένη συγκρότηση των δικηγορικών σωμάτων, οι οποίες ανέλαβαν την εκπροσώπηση των δικηγόρων σε τοπικό επίπεδο και έρχονταν απλώς σε διαβούλευση με τον Αρχιδικαστή και το Νομικό Συμβούλιο για θέματα που αφορούσαν την κυπριακή δικαιοσύνη. Ενδεικτική, ωστόσο, της περιορισμένης επιρροής που θα είχαν οι Δικηγορικές Επιτροπείες ήταν και η θέση των δικηγόρων της Λεμεσού, οι οποίοι απευθύνθηκαν προς τον Αρχιδικαστή με αίτημα όπως οι Δικηγορικές Επιτροπείες έχουν ευρύτερο χαρακτήρα και περισσότερα δικαιώματα.

 

Υπόμνημα Δικηγορικών Σωμάτων το 1930

Κατόπιν συνέλευσης των δικηγορικών συλλόγων της Λευκωσίας, Λάρνακας, Κερύνειας, Λεμεσού και Πάφου, κατά τον Ιούλιο του 1930, συντάχθηκε υπόμνημα από ειδική επιτροπή η οποία είχε διοριστεί από τη συνέλευση και αποτελούνταν από τους Λοΐζο Φιλίππου, Φ. Κυριακίδη, Αχιλλέα Αιμιλιανίδη και Χ. Πιερίδη. Το υπόμνημα απεστάλη στον Αποικιακό Γραμματέα από τον Νικόλαο Χρυσαφίνη, γραμματέα του Δικηγορικού Συλλόγου Λευκωσίας εκ μέρους των πιο πάνω αναφερόμενων δικηγορικών συλλόγων, με διάφορα αιτήματα και εισηγήσεις που αφορούσαν τη δικαιοσύνη και τη λειτουργία αυτής. Μεταξύ των αιτημάτων αυτών ήταν και η αναγνώριση των υφιστάμενων τότε τοπικών δικηγορικών συλλόγων διά νόμου και η δημιουργία πειθαρχικών συμβουλίων αποτελούμενων από δικηγόρους.

 

Το δικηγορικό σώμα της Αμμοχώστου απέστειλε ξεχωριστό υπόμνημα. Αυτή διαφαίνεται να ήταν και η πρώτη φορά που τα δικηγορικά σώματα αιτούνταν επίσημα την αναγνώριση διά νόμου τουλάχιστον των δικηγορών συλλόγων σε τοπικό επίπεδο.

 

Η αποτυχημένη Συνέλευση του 1938

Σύμφωνα με την εφημερίδα «ΠΑΦΟΣ», στις 12 Μαρτίου 1938 συνήλθε σε σύσκεψη το δικηγορικό σώμα της Κύπρου στη μεγάλη αίθουσα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, στην οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποι των δικηγορικών σωμάτων, ως ακολούθως:

Λευκωσίας: Νικόλαος Χρυσαφίνης, Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, Γεώργιος Ν. Ρωσσίδης, Χαρ. Ιωαννίδης, Στ. Ευαγγελίδης, Πασχ. Ν. Πασχάλης, Φρίξος Μαρκίδης και Χακή Σουλεϊμάν

Κερύνειας: Χαρίλαος Δημητριάδης, Σάββας Χρίστης, Κώστας Στ. Κωνσταντινίδης

Λάρνακος: Διόφαντος Θεμιστοκλέους, Μιχαήλ Χ. Νικολαΐδης, Γεώργιος Βασιλειάδης

Λεμεσού: Αλέκος Ζήνων και Κρίτων Τορναρίτης

Αμμοχώστου: Γεώργιος Μυλωνάς, Ανδρέας Μιχαηλίδης, Θεόδουλος Σαββίδης, Α. Ζεκκιά

Πάφου: Θεμιστ. Μιχαηλίδης, Σωτηράκης Μαρκίδης, Λοΐζος Φιλίππου

Μόρφου: Ν. Πύργος

 

Της συνελεύσεως προέδρευσε ο Νικόλαος Χρυσαφίνης, το πιθανότερο λόγω της ιδιότητάς του κατά τον χρόνο εκείνο ως Πρύτανης του Δικηγορικού Σώματος, ήτοι ως ο αρχαιότερος δικηγόρος.

 

Ο Νικόλαος Χρυσαφίνης εισηγήθηκε ότι ήταν καιρός το δικηγορικό σώμα να οργανωθεί δεδομένου ότι όλες οι κοινωνικές τάξεις οργανώνονται προς επιδίωξη καλύτερου μέλλοντος. Κατά τη συνέλευση αναφέρθηκε ότι οι αντιπρόσωποι του Δικηγορικού Σώματος της Λευκωσίας κατέληξαν κατά πλειοψηφία σε απόφαση να εισηγηθούν στη συνέλευση όπως οι δικηγόροι της Κύπρου συστήσουν εταιρεία (άνευ κέρδους) σύμφωνα με τον Περί Εταιρειών Νόμο του 1922 (Ν. 18/1922) μέχρι να ψηφιστεί από την αποικιοκρατική Κυβέρνηση ειδικός νόμος περί λειτουργίας δικηγορικών συλλόγων στην Κύπρο.

 

Ειδικότερα, η εταιρεία θα επιδίωκε τους ακόλουθους σκοπούς:

1. να προάγει την καλή απονομή της δικαιοσύνης στην Κύπρο
2. να υποβάλλει εισηγήσεις ενώπιον των αρμόδιων αρχών προς τροποποίηση και βελτίωση οποιουδήποτε νόμου, θεσμού, κανονισμού κ.ο.κ.
3. την προστασία της αξιοπρέπειας του δικηγορικού Σώματος
4. την ίδρυση και συντήρηση νομικής βιβλιοθήκης
5. να εξετάζει παράπονα μεταξύ των μελών (στ) να θεσπίζει κανονισμούς για την προαγωγή της εταιρείας
6. να καλεί συνελεύσεις προς συζήτηση νομικών ζητημάτων
7. να φροντίζει για την έκδοση αποφάσεων νομικού ενδιαφέροντος και να διαθέτει ποσό για νομικές σπουδές
8. να αποκτά περιουσία προς επιδίωξη των σκοπών
9. να δανείζεται χρήματα και
10. να προστατεύει τα συμφέροντα του δικηγορικού επαγγέλματος.

 

Την εισήγηση για σύσταση μη κερδοσκοπικής εταιρείας καταπολέμησαν οι αντιπρόσωποι των δικηγορικών σωμάτων Λεμεσού και Αμμοχώστου και η μειοψηφία των αντιπροσώπων Λευκωσίας (Π. Πασχάλης και Χαρ. Ιωαννίδης) και Λάρνακας (Δ. Θεμιστοκλέους), με την αιτιολογία ότι θα ήταν αναξιοπρεπές για το δικηγορικό σώμα να αποτελέσει εταιρεία ωσάν να επρόκειτο για επιχείρηση εμπορική και ότι εφόσον υφίσταντο de facto τοπικοί δικηγορικοί σύλλογοι θα έπρεπε να επιδιώξουν την ψήφιση νόμου περί δικηγορικού συλλόγου έχοντας τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν σε άλλες χώρες παρόμοιοι σύλλογοι. Οι αντιπρόσωποι των δικηγορικών σωμάτων Πάφου και Κερύνειας, η πλειοψηφία των αντιπροσώπων Λευκωσίας και Λάρνακας αντιτείναν ότι ο μόνος τρόπος για να λάβει άμεσα νομική υπόσταση ο Δικηγορικός Σύλλογος Κύπρου ήταν να εγγραφεί ως εταιρεία άνευ κέρδους και ότι κάτι τέτοιο δεν έθιγε την αξιοπρέπεια των δικηγόρων καθώς σε όλες τις χώρες λειτουργούν εταιρείες για την προώθηση επιστημονικών και ηθικών σκοπών και ότι η νομική εταιρεία και ο δικηγορικός σύλλογος στην Αγγλία άρχισαν ως εταιρεία και κατόπιν έλαβαν τη μετέπειτα τους μορφή. Επιπλέον, σημείωναν ότι η αξιοπρέπεια των δικηγόρων θίγεται πολύ περισσότερο από την έλλειψη κάθε είδους οργάνωσης, παρά για την εγγραφή του Σώματος ως εταιρεία. Τελικώς, δεν λήφθηκε απόφαση κατά τη συνέλευση ένεκα των προαναφερθέντων διαφωνιών και η προσπάθεια για σύμπηξη Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου ναυάγησε.

 

Η Παγκύπρια Συνέλευση Δικηγόρων του 1950

Αντιλαμβανόμενοι την ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους, αντιμέτωποι καθημερινά με τα προβλήματα του συστήματος δικαιοσύνης επί αποικιοκρατίας, τροχοδρομήθηκε νέα Παγκύπρια Συνέλευση Δικηγόρων με συμμετέχοντες, δικηγόρους και εκπροσώπους αυτών από όλες τις επαρχίες της Κύπρου.

 

Την Κυριακή 1η Οκτωβρίου του 1950 στην αίθουσα του Κακουργιοδικείου Λευκωσίας, διεξήχθη η Συνέλευση στην παρουσία 62 Δικηγόρων, 31 εκ Λευκωσίας, 8 εξ Αμμοχώστου, 8 εκ Λεμεσού, 5 εκ Κερύνειας και 2 εκ Πάφου.

 

Η συνέλευση πραγματοποιήθηκε υπό την Προεδρία του Νικόλαου Χρυσαφίνη, ενώ χρέη γραμματέα εκτέλεσε ο Γεώργιος Χρυσαφίνης και πρακτικογράφου ο Μιχαλάκης Α. Τριανταφυλλίδης, μετέπειτα Γενικός Εισαγγελέας και Πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου. Αρχικά, ο Γεώργιος Χρυσαφίνης παρουσίασε στη συνέλευση τη δράση της Επιτροπής του υφιστάμενου τότε Δικηγορικού Συλλόγου Λευκωσίας και τις κατά καιρούς συναντήσεις της με τον Αρχιδικαστή Sir Edward Jackson σε σχέση με τη βελτίωση των συνθηκών εξάσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος και την απονομή της δικαιοσύνης

 

Ακολούθως, συζητήθηκε το θέμα της σύμπηξης Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Η συνέλευση αποφάσισε όπως το Σώμα τούτο ιδρυθεί διά Νόμου, ώστε να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα και οι εξουσίες των δικηγόρων. Αποφασίστηκε περαιτέρω η θέσπιση ταμείου συντάξεων για τους δικηγόρους καθώς και άλλα συναφή ζητήματα.

 

Ο υπό συζήτηση Σύλλογος θα είχε πειθαρχική εξουσία σε περιπτώσεις επαγγελματικών παραπτωμάτων.

 

Κατά τη συνέλευση, υιοθετήθηκε από τους δικηγόρους το ακόλουθο ψήφισμα: «Ἡ παροῦσα Συνέλευσις ἐψήφισε τήν σύμπηξην Παγκύπριου Δικηγορικοῦ Συλλόγου διά Νόμου, ὑπό τήν προϋπόθεσιν καί πρός τόν σκοπόν ὅτι θά προαγάγη καί θά διασφαλίση τήν αὐτοτέλειαν, τήν ἀξιοπρέπειαν καί τo συμφέρον τοῦ ἐπαγγέλματος καί τῆς καθόλου δικαιοσύνης» Εξελέγη ακολούθως Επιτροπή, η οποία εξουσιοδοτήθηκε όπως υποβάλει προς την τότε αποικιοκρατική κυβέρνηση υπόμνημα με προσχέδιο Νομοσχεδίου για την ίδρυση του Συλλόγου. Η Επιτροπή απαρτίστηκε από τους Γεώργιο Χρυσαφίνη, Ιωάννη Κληρίδη, Γ. Χατζηπαύλου και Φατήλ Ν. Κορκούτ για τη Λευκωσία, Κώστα Στ. Κωνσταντινίδη για την Κερύνεια, Γιάγκο Ποταμίτη για τη Λεμεσό, Μιλτιάδη Οικονομάκη για τη Λάρνακα, Γεώργιο Εμφιετζή για την Αμμόχωστο και Ιάκωβο Ιακωβίδη για την Πάφο.

 

Τη Συνέλευση απασχόλησαν και ζητήματα όπως η αύξηση των δικηγορικών δικαιωμάτων, διορισμού τέταρτου εφέτη και η αύξηση των Δικαστών στις επαρχιακές πόλεις. Για την περαιτέρω προώθηση του θέματος των δικηγορικών αμοιβών συστάθηκε ειδική επιτροπή από τους Χαρ. Ιωαννίδη, Φ. Πλούμερ, Χρ. Ιωάννου, Μιχαλάκη Τριανταφυλλίδη, Α. Μυριάνθη, Ν. Χατζηγαβριήλ και Αλί Ντανά.

 

Σύμφωνα με την εφημερίδα «ΔΡΑΣΙΣ» η οποία εκδίδετο στη Λεμεσό, η πρωτοβουλία για την πραγματοποίηση της συνέλευσης και ίδρυση του Συλλόγου ανήκε στον Γεώργιο Ν. Χρυσαφίνη. Ίδρυση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και των Τοπικών Δικηγορικών Συλλόγων διά Νόμου Η εν λόγω Συνέλευση αποτέλεσε την αφετηρία για τη μετέπειτα υιοθέτηση του Περί Δικηγόρων Νόμου (N. 38/1955) ο οποίος δημοσιεύτηκε στις 8/9/1955 στην Επίσημη Εφημερίδα και ο οποίος με την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας διατηρήθηκε σε ισχύ και είναι γνωστός μέχρι σήμερα με την παραπομπή του στο αντίστοιχο Κεφάλαιο 2 της έκδοσης του Κρίτωνα Τορναρίτη, στην οποία καταγράφηκαν όλοι οι εν ισχύ Νόμοι του 1959.

 

Με την υιοθέτηση του Νόμου του 1955, ιδρύθηκε διά νόμου ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, καθώς και οι Τοπικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι. Μετά τη θέσπιση του Περί Δικηγόρων Νόμου, οι Τοπικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι συγκάλεσαν Γενικές Συνελεύσεις ως προέβλεπαν οι σχετικές διατάξεις του Νόμου για να εξελέγξουν τις Επιτροπές τους καθώς και τους αντιπροσώπους τους στο Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Πάφου εξέλεξε ως Πρόεδρο τον Θεμιστοκλή Μιχαηλίδη, ως Γραμματέα τον Σωτηράκη Μαρκίδη και τους Επαμεινώνδα Κωμοδρόμο, Νικόλαο Ι. Νικολαΐδη και Ευθύβουλο Ιερόπουλο ως μέλη. Ως αντιπρόσωποι του Δικηγορικού Συλλόγου Πάφου στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο εξελέγησαν οι Ιάκωβος Α. Ιακωβίδης και Σωτηράκης Μαρκίδης.

 

Στις 2 Νοεμβρίου 1955 ο Δικηγορικός Σύλλογος Κερύνειας εκλέγει ως Πρόεδρο του, τον Δήμαρχο της Κερύνειας, Χαρίλαο Δημητριάδη, τον Χριστόφορο Χριστοφορίδη ως Γραμματέα και τους Κώστα Στ. Κωνσταντινίδη, Κώστα Γεωργιάδη και Αντώνη Λιάτσο ως μέλη. Αντιπρόσωποι του Δικηγορικού Συλλόγου Κερύνειας στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο εκλέγονται οι Κώστας Στ. Κωνσταντινίδης και Δημητράκης Γρ. Δημητριάδης (μετέπειτα Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου).  Ο Δικηγορικός Σύλλογος Λευκωσίας σε Έκτακτη Γενική Συνέλευση στις 4 Νοεμβρίου 1955, στην οποία παρέστησαν 46 εκ των 86 δικηγόρων της Λευκωσίας, εξέλεξαν τον Νικόλαο Γ. Χρυσαφίνη ως Πρόεδρο και μέλη τους Στέλιο Παυλίδη QC, Γεώργιο Ν. Χρυσαφίνη, Αντώνη Ιντιάνο και Φρίξο Μαρκίδη. Εκπρόσωποι στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο εξελέγησαν οι Στέλιος Παυλίδης και Γεώργιος Ν. Χρυσαφίνης. Σημειώνεται ότι οι Τουρκοκύπριοι δικηγόροι της επαρχίας Λευκωσίας, ανερχόμενοι σε 16, αποχώρησαν μετά την ανάγνωση των αποτελεσμάτων σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη εκλογή έστω και ενός εξ αυτών ως μέλος της Επιτροπής.

 

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αμμοχώστου εξέλεξε τον Γεώργιο Εμφιετζή ως Πρόεδρο και ως μέλη τους Πέτρο Χατζηπέτρου, Ανδρέα Πούγιουρο, Αντωνάκη Άνθια και Ορχάν Ζιχνή. Ως αντιπρόσωποι στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο εξελέγησαν οι Ανδρέας Γ. Μιχαηλίδης και Γεώργιος Μυλωνάς.

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Λεμεσού σε συνέλευση των μελών του στις 20/11/1955 εξέλεξε τον Αλέκο Ζήνων ως Πρόεδρο και τους Π. Σολομωνίδη, Β. Βασιλειάδη, Αντ. Αναστασιάδη και Χρ. Μιχαηλίδη ως μέλη. Ως εκπροσώπους στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, οι Λεμεσιανοί δικηγόροι όρισαν τους Αλέκο Ζήνων και Γιάγκο Ποταμίτη. Επεισοδιακή η πρώτη Γενική Συνέλευση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Πέραν των εκπροσώπων που υπέδειξαν οι Τοπικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι στο Διοικητικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, η σύνθεση αυτού συμπληρώθηκε από τρία μέλη που εκλέχθηκαν απευθείας από παγκύπρια συνέλευση των δικηγόρων της Κύπρου στις 14 Δεκεμβρίου 1955 που συγκλήθηκε από τον τότε προσωρινό Γενικό Εισαγγελέα, Μεχμέτ Ν. Μουνίρ, σύμφωνα με το άρθρο 17 του τότε Περί Δικηγόρων Νόμου Ν. 38/1955.

 

Εξελέγησαν οι Ιωάννης Κληρίδης QC, ο πρώην επαρχιακός δικαστής Γεώργιος Μ. Γεωργίου από την Αμμόχωστο (ο οποίος είχε παυθεί από την αποικιοκρατική κυβέρνηση ένεκα ισχυριζόμενης μεροληψίας σε υποθέσεις που αφορούσαν την ΕΟΚΑ) και ο Α. Εσσάτ. Κατά την παγκύπρια συνέλευση εκλέγηκε και το πρώτο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και αποτελούνταν από τους Στέλιο Παυλίδη QC, Γεώργιο Χρυσαφίνη QC και Φρίξο Μαρκίδη.33

Σημειώνεται ότι η παγκύπρια συνέλευση των δικηγόρων πραγματοποιήθηκε την ημέρα που τέθηκε εκτός νόμου το ΑΚΕΛ και που φονεύθηκε Άγγλος στρατιώτης από την ΕΟΚΑ στην Οδό Λήδρας, σε μια περίοδο που είχαν ενταθεί τα μέτρα καταστολής της δράσης της ΕΟΚΑ από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις. Στο πλαίσιο αυτό και όπως κατάγγελλαν τότε οι δικηγόροι, Τούρκοι Ειδικοί Χωροφύλακες εμφανίστηκαν στην αίθουσα του Κακουργιοδικείου του Δικαστηρίου της Λευκωσίας όπου διεξαγόταν η συνέλευση και υπέβαλαν τους δικηγόρους σε ενδελεχή σωματική έρευνα, προέβησαν σε προκλητικές χειρονομίες και τήρησαν ανάρμοστη συμπεριφορά, φωνασκώντας και μη επιτρέποντας την ομαλή διεξαγωγή της συνέλευσης, με τους δικηγόρους Ξάνθο Κληρίδη και Ρένο Λυσιώτη να εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να καταχωρίσουν ιδιωτικές ποινικές υποθέσεις έναντι των εν λόγω Τούρκων Ειδικών Χωροφυλάκων.

 

Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Μετά την υπόδειξη αντιπροσώπων από τους Τοπικούς Δικηγορικούς Συλλόγους και την εκλογή τριών μελών από την Παγκύπρια συνέλευση των δικηγόρων, συγκροτήθηκε το πρώτο Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Αυτό απαρτιζόταν από τους Στέλιο Παυλίδη QC, Πρόεδρο, Κώστα Στ. Κωνσταντινίδη, Γραμματέα και μέλη τους Γεώργιο Χρυσαφίνη, Ιωάννη Κληρίδη QC, Αλέκο Ζήνων, Γιάγκο Ποταμίτη, Γεώργιο Μυλωνά, Ανδρέα Μιχαηλίδη, Γεώργιο Μ. Γεωργίου, Ε. Φωτιάδη, Γεώργιο Νικολαΐδη, Ιάκωβο Ιακωβίδη, Σωτήρη Μαρκίδη, Δημητράκη Δημητριάδη και Α. Εσσάτ. Η ίδρυση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και η διασφάλιση της αξιοπρέπειας και του συμφέροντος των δικηγόρων, υπήρξε αγώνας πολύχρονος και κατάκτηση διακεκριμένων συναδέλφων της εποχής, που ένεκα της αποικιοκρατίας συνάντησαν πολλά εμπόδια και δυσκολίες. 

 

Ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος αποτελείται από:

1. Τον Πρόεδρο, ο οποίος εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση του Δικηγορικού Συλλόγου που πραγματοποιείται κάθε τρία χρόνια,

2. Τους Προέδρους των Τοπικών Δικηγορικών Συλλόγων και ένα μέλος από κάθε Επαρχία που εκλέγεται ως εκπρόσωπος στο Δικηγορικό Σύλλογο,  

3. Τέσσερα μέλη που εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση του Δικηγορικού Συλλόγου.

 

Ο Γενικός Εισαγγελέας θεωρείται ως ο επίτιμος Πρόεδρος του Συμβουλίου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

 

Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της χώρας μας. Η ιδιότητα μέλους μας κατοχυρώνει και εγγυάται ένα ειρηνικό μέλλον για την Κύπρο μέσα σε ένα ασφαλές και ευνοϊκό περιβάλλον. Υπόσχεται επίσης την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενισχύει την σταθερότητα, την ασφάλεια και τη συνεργασία εντός της ΕΕ.

Η ιδιότητα μέλους μας προϋποθέτει συνεχή νομοθετική ρύθμιση για την εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και την προστασία των βασικών αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και την προστασία των βασικών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Δικαίου.

 

Οι δικηγόροι πάντοτε θεωρούνταν οι προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έχοντας βιώσει τη συνεχή καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκ μέρους της Τουρκίας από την τούρκικη εισβολή του 1974, η Κύπρος και το δικηγορικό επάγγελμα έχουν εκφράσει σαφώς τη δέσμευσή τους για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

Μολαταύτα, τα πιο πάνω δημιουργούν την ανάγκη ανταλλαγής απόψεων για στενότερη συνεργασία ανάμεσα στα Κράτη Μέλη και τα νομικά τους συστήματα καθώς και την ανάγκη για θέσπιση νέων νόμων και μεθόδων εφαρμογής τους.

 

Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω ο Π.Δ.Σ. είναι μέλος των:

1. International Bar Association

2. Common Wealth Lawyers Association

3. Councils and Bars of the European Union (CCBE)

4. Balkan Bar Association

 

Η δημιουργία μιας κοινής ανταγωνιστικής αγοράς καθώς και η ελεύθερη διακίνηση και παροχή υπηρεσιών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν μια από τις βασικές αρχές στην Ευρώπη.

Αναπόφευκτα, αυτό επηρεάζει το Δικηγορικό Επάγγελμα στην Κύπρο όπου, από τη μία, διαφαίνεται η πρόκληση για αναβάθμιση των υπηρεσιών του Δικηγορικού Επαγγέλματος και, από την άλλη, δημιουργούνται υποχρεώσεις για αλλαγή νοοτροπίας και υιοθέτηση νέων μεθόδων.

Οι νέες προϋποθέσεις απαιτούν ψηλό επίπεδο γνώσεων και συνεχή κατάρτιση. Πάνω απ’ όλα όμως απαιτείται σοβαρότητα και επίδειξη ευθύνης εκ μέρους των δικηγόρων σε συνδυασμό με την προστασία της δεοντολογίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

 

Η προστασία των συμφερόντων και δικαιωμάτων, τόσο μεταξύ των ιδίων των ατόμων όσο και μεταξύ των ατόμων και των Κυβερνήσεων αποτελεί βασική αρχή οποιουδήποτε νομικού συστήματος. Οι υποχρεώσεις για εξεύρεση τρόπων διασφάλισης αυτών των συμφερόντων και δικαιωμάτων έχουν ανατεθεί σε μέλη του δικηγορικού επαγγέλματος. 
 
Η Κύπρος έχει θεσπίσει εναρμονιστική νομοθεσία για εφαρμογή των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διευκόλυνση της μόνιμης άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος σε Κράτος Μέλος, διάφορο εκείνου στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος (Οδηγία 98/5/EΕ) και για τη διευκόλυνση της πραγματικής άσκησης της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους (Οδηγία 77/249/EΟΚ).

 

Ασκείν την Δικηγορίαν  

Η άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος στη χώρα μας είναι ρυθμισμένη διά νόμου. Ο όρος “PracticingLaw”(ή “Δικηγόρος που ασκεί το επάγγελμα”) όπως ορίζεται στον Περί Δικηγόρων Νόμο περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

1. Εμφανίσεις ενώπιον οποιουδήποτε Δικαστηρίου για τη διεξαγωγή νομικών διαδικασιών εκ μέρους οποιουδήποτε προσώπου.

2. Την ετοιμασία ή την προσεκτική μελέτη οποιουδήποτε εγγράφου που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί σε σχέση με οποιεσδήποτε νομικές διαδικασίες ενώπιον οποιουδήποτε Δικαστηρίου (δικογραφίες).

3. Την εγγραφή Εμπορικών Σημάτων και Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και την εμφάνιση ενώπιον οποιασδήποτε αρχής για το σκοπό αυτό.

4. Την ετοιμασία, αναθεώρηση και τροποποίηση Καταστατικών και Ιδρυτικών Εγγράφων και οποιουδήποτε εγγράφου σε σχέση με τη σύσταση, εγγραφή, αναδιοργάνωση και διάλυση οποιασδήποτε εταιρείας.  

5. Την εγγραφή πλοίων και την ετοιμασία οποιουδήποτε εγγράφου σε σχέση με οποιοδήποτε δικαίωμα πάνω σε πλοίο.

6. Την παροχή γνωμοδοτήσεων για ανταμοιβή.  

7. Την ετοιμασία και προσεκτική μελέτη οποιουδήποτε εγγράφου που θα υποβληθεί σε Δικαστήριο σε σχέση με την διαχείριση της περιουσίας αποθανόντος.

 

Εγγραφή Δικηγόρων στο Μητρώο του Π.Δ.Σ.

Πρώτα, μπορείτε να εγγραφείτε στην Κύπρο ως Ασκούμενος Δικηγόρος. Αφού συμπληρώσετε 12 μήνες άσκησης σε δικηγορικό γραφείο στην Κύπρο ή στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα. Εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία η περίοδος άσκησης και εφόσον επιτύχετε στις εξετάσεις του Νομικού Συμβουλίου θα λάβετε πιστοποιητικό από το Νομικό Συμβούλιο ότι δικαιούστε να εγγραφείτε ως Δικηγόρος εφόσον ικανοποιηθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που αναγράφονται στο άρθρο 4 του περί Δικηγόρων Νόμου.

 

Κάθε δικηγόρος που ασκεί το επάγγελμα εγγράφεται σε βιβλίο που τηρείται από το Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, το οποίο καλείται 'Μητρώο των Δικηγόρων που Ασκούν το Επάγγελμα'. Το Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, με αίτηση κάθε προσώπου, του οποίου το όνομα φαίνεται στο Μητρώο των Δικηγόρων που Ασκούν το Επάγγελμα, εκδίδει σε αυτό ετήσια άδεια με τη σφραγίδα του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

 

Δυνάμει του Περί Δικηγόρων Νόμου, τα πρώτα χρόνια της εγγραφής είναι δωρεάν ενώ για χρονική περίοδο μέχρι και 10 χρόνια, η χρέωση είναι 68 Εύρω και άνω των 10 χρόνων άσκησης του επαγγέλματος η χρέωση ανέρχεται σε 171 Ευρώ. Περαιτέρω ο δικηγόρος θα πρέπει να εξασφαλίσει ασφαλιστική κάλυψη έναντι ευθύνης για επαγγελματική αμέλεια σύμφωνα με το άρθρο 6Ε του περί Δικηγόρων Νόμου.

 

Ακόμη μια προϋπόθεση για την εγγραφή των δικηγόρων στον ΠΔΣ είναι η καταβολή ετησίως του ποσού των 480 Ευρώ στο Ταμείο Συντάξεων Δικηγόρων.  Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Ταμείου Συντάξεως: www.apfcy.com

 

Οι εξετάσεις διεξάγονται από το Νομικό Συμβούλιο σε συγκεκριμένα θέματα και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1. Διοικητικό Δίκαιο

2. Θεσμικό Δίκαιο

3. Δίκαιο των Συμβάσεων

4. Δίκαιο της Απόδειξης

5. Αδικοπραξίες

6. Ποινικό Δίκαιο

7. Αστική και Ποινική Διαδικασία

8. Δίκαιο Ακίνητης Περιουσίας

9. Νόμος για τις Διαθήκες και τις Κληρονομιές

10. Περί Δικαστηρίων Νόμος/Περί Δικηγόρων Νόμος

11. Εταιρικό Δίκαιο

12. Οικογενειακό Δίκαιο

 

Περαιτέρω, ο Τροποποιητικός Νόμος 180(Ι)/2002 έδωσε την δυνατότητα σε εγγεγραμμένους δικηγόρους που ασκούν το επάγγελμα σε Κράτος Μέλος να παρέχουν υπηρεσίες ως δικηγόροι σε άλλο κράτος μέλος. Σύμφωνα με το άρθρο 14Κ του βασικού Νόμου (Κεφ.2) ο Π.Δ.Σ. διατηρεί ξεχωριστό μέρος στο Μητρώο τον Δικηγόρων που Ασκούν το Επάγγελμα στο οποίο εγγράφονται οι εν λόγω δικηγόροι.

 

Στην Κύπρο, δεν υπάρχουν ειδικεύσεις και οι εγγεγραμμένοι δικηγόροι οι οποίοι ασκούν το επάγγελμα μπορούν να ασχοληθούν με οποιοδήποτε νομικό θέμα εάν το επιθυμούν.

 

ΔΕΠΕ

Σε περίπτωση που συσταθεί εταιρεία η οποία εμπίπτει στο άρθρο 6Γ(1) του περί Δικηγόρων Νόμων, το Νομικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο ώστε να εγκρίνει την σύσταση αυτής της εταιρείας. Όλες οι εγκεκριμένες εταιρείες αποστέλλονται στο Συμβούλιο του Π.Δ.Σ. το οποίο οφείλει να τις καταχωρίσει σε ειδικό μητρώο («Μητρώο Εταιρειών Δικηγόρων») το οποίο τηρεί. Σε περίπτωση οποιασδήποτε αλλαγές των αξιωματούχων της εταιρείας οι Δικηγόροι καλούνται να αποστείλουν πιστοποιητικά των αλλαγών αυτών τόσο στο Νομικό Συμβούλιο όσο και στον Δικηγορικό Σύλλογο.

 

Υποεπιτροπές

Μεταξύ των εξουσιών του Π.Δ.Σ. είναι και η σύσταση αλλά και ο καθορισμός των εξουσιών και λειτουργιών υποεπτιροπών όπως προκύπτει από το άρθρο 25 του Κεφ.2. Οι επιτροπές αυτές λειτουργούν χάριν της εθελοντικής προσέγγισης των Δικηγόρων-Μελών.

 

Πρόεδροι Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου

2023-2026 - Βορκάς Μιχάλης

2020-2023 - Χρήστος Κληρίδης 

2006-2020 - Δώρος Ιωαννίδης 

2000-2006 - Νίκος Παπαευσταθίου

1994-2000 - Ξένιος Ξενόπουλος 

1988-1994 - Λουκής Παπαφιλίππου

1982-1988 - Μανώλης Χριστοφίδης

1976-1982 - Λεύκος Κληρίδης

 

 

Πηγές

1. Η ιστορία της Ίδρυσης του Δικηγορικού Συλλόγου
2. Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος